Sau một thời gian ngắn hầu như không biến động, các NHTM bất ngờ tăng mạnh giá USD, có nơi tăng tới hơn 100 đồng/USD, niêm yết trên mức 20.700 đồng. Vấn đề đặt ra là cung USD đang dồi dào nhưng vì sao các NHTM lại nâng giá USD?
Đón đầu cơ hội
Sáng 20-7, trong khi tỷ giá bình quân liên NH tiếp tục đứng yên, tỷ giá của các NHTM lại tăng. Cụ thể, tại Vietcombank mức giá bán ra tăng 80 đồng, từ 20.600 đồng lên 20.680 đồng/USD. Eximbank, ACB, mức bán ra cũng tăng khá mạnh, từ 20.590 đồng lên 20.630 đồng/USD.
Trong khi đó, hiện vẫn chưa có thông tin nào liên quan đến các chính sách điều chỉnh, hay những thay đổi quan trọng về các lãi suất được công bố và cung - cầu trên thị trường ngoại hối vẫn tương đối ổn định. Nhất là hiện nay nguồn cung USD dự kiến sẽ tăng tiếp do tình trạng xuất khẩu vàng diễn ra mạnh mẽ từ tháng 6 đến nay.
Có ý kiến cho rằng việc điều chỉnh tăng mạnh giá mua và bán USD có thể gắn với nhu cầu ngoại tệ nào đó với khối lượng lớn cho thanh toán. Cũng có ý kiến cho rằng việc tạo sóng trên thị trường ngoại tệ nhằm tạo sóng cho thị trường vàng khi sau 12 phiên tăng giá liên tiếp giá vàng đã đảo chiều giảm khá mạnh ngày 20-7, giảm hơn 400.000 đồng/lượng.
 |
| Ảnh minh họa |
Theo ông Phan Thanh Hải, Trưởng phòng nguồn vốn GiaDinhBank, giá vàng sụt giảm sau khi lên đỉnh thường kéo theo giá USD tăng. Đón bắt điều này các NHTM nâng giá bán USD. Nhất là giới đầu cơ USD dự đoán nguồn vàng trong nước gần cạn do xuất nhiều sẽ đẩy giá trong thời gian tới gần bằng hoặc cao hơn giá vàng thế giới. Vì vậy, giới đầu cơ bắt đầu gom USD khi thấy giá vàng sụt giảm.
Ngoài ra, người dân sau khi bán vàng nếu thấy giá vẫn cao sẽ mua USD để đầu cơ. Điều này có thể mở đầu cho một đợt tăng giá USD từ tháng 7 này. Tuy nhiên, theo ông Hải giá USD sẽ không biến động lớn bởi những quy định về ngoại hối của NHNN. Vì thế hiện nay dù việc điều chỉnh tỷ giá của các NHTM vẫn có sự chênh lệch lớn, nhưng vẫn nằm trong biên độ cho phép của quy định hiện hành.
Khan huy động, thừa mua bán
Theo một phó tổng giám đốc VIB, các NHTM nâng giá bán USD nhưng cung cầu USD trên thị trường không quá căng thẳng. Vấn đề đáng lo của các NHTM hiện nay là tình trạng khan hiếm USD trên thị trường huy động và cho vay. Hiện tại, các NHTM khó có thể vay USD trên thị trường liên NH với kỳ hạn dài, vì hầu hết NHTM đều cho vay USD vượt quá mức huy động. Cũng theo vị lãnh đạo này hiện tại có 2 lựa chọn cho các NHTM: lách trần lãi suất để hút USD huy động, hoặc tăng mạnh mua USD trên thị trường mua bán để giải quyết cung cầu trên thị trường huy động và cho vay.
Tuy nhiên, cả hai giải pháp này đều có thể rủi ro cho NHTM. Như việc dùng USD mua bán để giải quyết cầu USD cho vay, NH có khả năng lỗ do chi phí lãi suất VNĐ cao. Cụ thể, huy động tiền đồng lãi suất 15%/năm, rồi dùng tiền đồng mua USD để cho vay lãi suất 7-8%/năm. Nếu tỷ giá từ nay đến cuối năm không biến động lớn, NH có thể lỗ lãi suất 7-8%/năm.
Bên cạnh đó, một thách thức cho các NHTM là chênh lệch kỳ hạn giữa nguồn vốn và tín dụng ngoại tệ. Thông thường nguồn tiền gửi ngoại tệ chỉ có kỳ hạn khá ngắn, dưới 3 tháng, trong khi kỳ hạn cho vay tới 6-9 tháng. Điều này khiến các NHTM luôn phải đối mặt với rủi ro thanh khoản và buộc phải đẩy mạnh huy động USD bằng mọi giá.
