Thời BĐS còn sốt, hầu như doanh nghiệp nhà nước (DNNN) nào ở TPHCM cũng đầu tư dự án. Tuy nhiên, UBND TPHCM vừa có quyết định buộc DN 100% vốn sở hữu của TP không được đầu tư vào lĩnh vực BĐS, trừ DN có ngành nghề kinh doanh liên quan. Kịch bản thoái vốn và chuyển giao sẽ ra sao, khi nhiều dự án của các DN này hiện nằm ở vị trí trung tâm và có giá trị khá lớn?
Điển hình như Công ty Dệt may Gia Định (Giditex) có một số dự án như khách sạn 5 sao tại Bến Chương Dương với tổng diện tích hơn 5.800m2 tại quận 1, hay Trung tâm biểu diễn thời trang và căn hộ cho thuê, số 7 Trường Chinh gần 70.000m2. Theo kế hoạch, Giditex phải thoái vốn khỏi các dự án này hoặc chuyển giao cho chủ đầu tư khác.
Trong năm 2014-2015, có 15 tổng công ty thuộc TPHCM phải thoái 3.817 tỷ đồng vốn đầu tư ngoài ngành khỏi BĐS. Năm ngoái, các công ty này chỉ mới thoái được khoảng 15% số vốn này. Như vậy, lộ trình thoái toàn bộ số vốn còn lại bắt buộc phải hoàn thành trong năm nay. Trước tình trạng chậm thoái vốn ngoài ngành của các DN TP, lãnh đạo UBND TPHCM khẳng định trường hợp nào thực hiện quá chậm và không đúng với lộ trình có thể bị áp dụng chế tài xử lý.
Tuy nhiên, trong giai đoạn BĐS chưa khởi sắc như mong muốn, việc thẩm định giá theo giá thị trường để thoái vốn hoàn toàn không có lợi cho các chủ đầu tư. Vì thế, việc bảo toàn nguốn vốn đầu tư của Nhà nước chính là bài toán khó cho các DN hiện nay.
Trong bối cảnh đó, có 2 phương án thoái vốn các DNNN tại TPHCM có thể thực hiện. Một là, chuyển giao cho đơn vị khác thuộc TP hoạt động chuyên về lĩnh vực BĐS. Phương án này sẽ giúp vốn nhà nước “lọt sàng xuống nia” không thất thoát. Phương án thứ 2 là chuyển giao dự án về Trung tâm Phát triển Quỹ đất TP, tạo quỹ đất sạch phát triển dự án theo thủ tục và quy hoạch.
Thực tế, nhiều khả năng sẽ chẳng có DN nào chuyển dự án về cho Trung tâm Phát triển Quỹ đất TP. Thế nên, thoái vốn theo hình thức chuyển giao cho DN hoạt động chuyên trong lĩnh vực BĐS của TP là một kịch bản rất khả thi. Các DN chuyên kinh doanh BĐS sẽ có chuyên môn sâu hơn để đầu tư phát triển dự án. Cả việc chuyển giao dự án với giá trị lớn hơn giá trị mà chủ đầu tư đã thực hiện vẫn được bên tiếp nhận đồng ý. Vấn đề chỉ là các chủ đầu tư có muốn giao hay không.
Về mặt xác định giá trị dự án và khu đất, con số này được tính toán trên cơ sở khung giá nhà nước hoặc thẩm định giá có tính thêm giá trị vị trí thương quyền. Chính vì vậy, dù thị trường BĐS có xuống đáy, các chủ đầu tư vẫn không lỗ khi xác định giá trị dự án tại thời điểm chuyển giao. Dựa trên yếu tố này, khẳng định của lãnh đạo TPHCM về việc thoái vốn ngoài ngành đối với lĩnh vực BĐS chỉ do làm chậm chứ không khó, hoàn toàn do chính DN quyết định là có cơ sở.
