Bloomberg Economics đã tạo ra một mô hình vào năm ngoái để xác định tỷ lệ suy thoái kinh tế của Mỹ. Khả năng suy thoái hiện đang ở mức 100%.

Trong khi phần lớn dữ liệu kinh tế cung cấp cho mô hình tiếp tục bị trì hoãn, các hồ sơ xin trợ cấp thất nghiệp đã chứng kiến sự gia tăng chưa từng thấy vào cuối tháng 3. Khoảng 10 triệu đơn xin trợ cấp thất nghiệp đã được đệ trình trong 2 tuần cuối tháng, nhấn mạnh sự suy giảm mạnh trong thị trường lao động một thời sôi động.

Mô hình xác suất suy thoái được phát triển bởi các nhà kinh tế của Bloomberg là Eliza Winger, Yelena Shulyatyeva, Andrew Husby và Carl Riccadonna, kết hợp một loạt các dữ liệu bao gồm các điều kiện kinh tế, thị trường tài chính và các biện pháp căng thẳng tiềm ẩn.

Sự gia tăng trong xác suất suy thoái chủ yếu phản ánh những con số tuyên bố thất nghiệp gây sốc, nhưng giá cổ phiếu giảm mạnh trong phần lớn tháng 3 cũng đóng một vai trò.

Nước Mỹ trông hoàn toàn khác so với chỉ 1 tháng trước. Hơn 11.000 người ở nước này đã chết vì Covid-19, trong khi số người nhiễm bệnh đã lên tới 400.000 vào thứ Ba (8-4), tổng số báo cáo cao nhất trên toàn thế giới. Các cuộc tụ họp xã hội đã được kiềm chế và phần lớn người Mỹ đã được khuyến nghị nên ở nhà. Các nhà hàng, khách sạn, nhà máy và một loạt doanh nghiệp khác đã đóng cửa.

Việc dừng hoạt động đột ngột khiến nhiều nhà dự báo dự đoán nền kinh tế sẽ trải qua sự co rút lớn nhất từ trước đến nay trong quý II, và một số nhà phân tích dự đoán khoảng 20 triệu người sẽ mất việc vào tháng 7.

Người Mỹ ngày càng bi quan về triển vọng, với chỉ số niềm tin của người tiêu dùng đã giảm mạnh nhất vào tháng trước kể từ tháng 10-2008. Báo cáo việc làm tháng 3 cho thấy các nhà tuyển dụng đã cắt giảm 701.000 việc làm trong tháng, nhiều nhất kể từ Đại suy thoái – dù dữ liệu chỉ ghi nhận nửa đầu tháng.

Thông thường, sự gia tăng các hồ sơ hàng tuần cho trợ cấp thất nghiệp là một trong những chỉ số mà các nhà kinh tế tìm đến đầu tiên cho các dấu hiệu Mỹ đang ở trên đỉnh của suy thoái kinh tế. Lần này, số hồ sơ đã tăng với tốc độ nhanh đến mức chúng cho thấy rõ nền kinh tế đang bị tổn thương và đi vào suy thoái.

Cục Dự trữ Liên bang (FED) đã có những bước đi mạnh mẽ để làm dịu đi cú sốc kinh tế. Ngân hàng trung ương này đã hạ lãi suất chuẩn xuống gần bằng 0 vào tháng trước và cho biết sẽ mua không giới hạn trái phiếu Kho bạc và chứng khoán không thế chấp để giữ cho thị trường hoạt động và chi phí đi vay thấp.

Chính phủ cũng đã có hành động nhanh chóng. Tổng thống Donald Trump tháng trước đã ký gói cứu trợ lớn nhất trong lịch sử Mỹ, cung cấp khoảng 2 nghìn tỷ đô la hỗ trợ. Gói hỗ trợ bao gồm các khoản thanh toán trực tiếp cho nhiều người Mỹ và trợ giúp tài chính cho các doanh nghiệp nhỏ.

Nhiều người định nghĩa một cuộc suy thoái là hai quý liên tiếp tăng trưởng âm. Cục Nghiên cứu kinh tế Quốc gia Mỹ có cách tiếp cận toàn diện hơn, xác định suy thoái kinh tế là một sự suy giảm đáng kể trong hoạt động kinh tế lan rộng khắp nền kinh tế, kéo dài hơn một vài tháng.

Văn Cường