“Trung Quốc, vương quốc của những người học nghề buôn chứng khoán” - là hàng tít nhỏ nhận định trên tờ Liberation của Pháp. Trong khi đó, tờ Financial Times của Anh cho rằng việc người dân Trung Quốc chơi chứng khoán như thể họ đang phó mặc gia tài của mình cho số phận. Đây là 2 trong rất nhiều bài viết đề cập đến bức tranh thị trường chứng khoán Trung Quốc hiện nay, nơi có sự góp mặt của rất nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ thuộc đủ mọi thành phần xã hội.
Tờ Liberation còn đưa ra nhận xét khá hài hước “mua và bán chứng khoán là niềm vui cả nước”. Nhận định trên được tờ báo của Pháp đính kèm tấm ảnh các phụ nữ trung niên ngồi dán mắt lên các màn hình tại một sàn giao dịch trung gian, theo dõi biến động của giá cổ phiếu. Số người học chơi chứng khoán hiện nay chiếm đến 80% các hoạt động giao dịch, đến mức Liberation phải thốt lên “tại Bắc Kinh, người ta chơi chứng khoán như đan áo”.
Theo ước tính, hiện tại Trung Quốc có đến 90 triệu người chơi chứng khoán, còn đông hơn cả dân số Đức. Riêng trong năm 2014, chứng khoán đã tạo cơ hội cho hơn 1 triệu người trở thành triệu phú đồng NDT. Tác giả bài viết cho hay có cảm giác người dân Trung Quốc nghiện chơi chứng khoán, bởi hiện tượng này tác động lên mọi thành phần xã hội, từ công chức cho đến thợ cắt tóc, tài xế taxi, sinh viên hay người về hưu…
Tờ báo của Pháp nhắc lại Trung Quốc chính thức đưa vào hoạt động các sàn chứng khoán Thượng Hải và Thâm Quyến vào năm 1990. Nhưng người dân thật sự bắt đầu ồ ạt đổ vào đầu tư hoạt động này từ năm 2007, vào lúc niềm hân hoan chuẩn bị đón Thế Vận hội Olympic Bắc Kinh lan tỏa khắp xã hội Trung Quốc và thúc đẩy mức tăng trưởng.
Giờ đây tại Trung Quốc, chơi chứng khoán cũng là môn thể thao quốc gia, tiếng lóng được gọi là “sao cổ”. Nghĩa là, bán đi rồi mua lại nhanh chóng các cổ phiếu, đôi khi diễn ra trong cùng 1 ngày. Tại Trung Quốc, lượng hoạt động giao dịch do các nhà mua bán trung gian chuyên nghiệp trên các sàn giao dịch chỉ chiếm 0,01%, thấp hơn cả trăm lần so với Hồng Công (1%) và 200 lần tại Hoa Kỳ (2%).
Đối với các hộ gia đình Trung Quốc, hoạt động mua bán chứng khoán còn trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết khi điện thoại thông minh ra đời, cùng các ứng dụng môi giới miễn phí của các tập đoàn lớn. Lượng giao dịch của các nhà đầu tư chứng khoán nhỏ này chiếm đến 80% hoạt động mua bán chứng khoán thường nhật tại Trung Quốc.
Ngoài việc giải trí, nhiều người dân Trung Quốc coi chơi chứng khoán là phương cách kiếm thêm nhu nhập, đặc biệt những lao động trẻ tuổi có bằng cấp nhưng thu nhập thấp, hay những người có lương hưu ít ỏi, những người bị thất thu do khủng hoảng địa ốc… Chứng khoán như có ma lực với người dân Trung Quốc khi không ít người đi vay tiền để đầu tư vào cổ phiếu.
 |
Các phụ nữ trung niên Trung Quốc theo dõi giá cổ phiếu tại một điểm mua bán trung gian. |
Trong khi đó, tờ Financial Times cho biết thay bằng việc phải nắm vững quy luật lên xuống của cổ phiếu, phải học hỏi các kỹ năng và kiến thức về thị trường chứng khoán, nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ Trung Quốc lại xem chứng khoán như trò chơi may rủi. Những phân tích về mua bán, biến động thị trường đối với họ là điều quá “xa xỉ”.
Các nhà đầu tư nhỏ lẻ không tính đến chuyện đầu tư dài hạn mà chỉ muốn “ăn xổi”, kiếm được nhiều tiền càng nhanh càng tốt. Finacial Times đã lấy hình ảnh so sánh các nhà đầu tư nhỏ lẻ của Trung Quốc như những người chơi bài baccarat.
Thế nhưng, với sự sụp đổ sàn chứng khoán trong 3 tuần liên tiếp, hơn 2.700 tỷ USD ảo đã tan thành mây khói. Người chịu thiệt hại nặng nề nhất lại là số nhà đầu tư nhỏ này. Nhiều người không những mất số tiền ảo mà cả tiền thật do đã thế chấp tài sản để lao vào cuộc chơi may rủi.
(Tổng hợp)
