NoXH phải chất lượng, nhiều tiện ích

(ĐTTCO) - Qua thông tin của các báo, người dân được biết nhu cầu nhà ở xã hội (NoXH) trong cả nước giai đoạn 2011-2020 cần khoảng 440.000 căn hộ. Trong đó, TPHCM khoảng 134.000 căn; Hà Nội 110.000 căn; Bình Dương 41.250 căn; Đồng Nai 36.700 căn; Đà Nẵng 11.500 căn… Vậy nhưng đến nay các địa phương mới thực hiện được khoảng 30% kế hoạch đã đề ra.
 Viện Nghiên cứu Phát triển TPHCM cũng vừa thực hiện khảo sát mẫu với đối tượng và địa bàn, cho thấy có 81.000 hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu NoXH giai đoạn 2016-2020. Trong đó, cán bộ công chức 10.000 hộ; hộ thu nhập nghèo, cận nghèo 39.000; lao động trong khu công nghiệp 17.000 hộ chọn phương thức thuê mua NoXH, chiếm tỷ lệ 65-94%.
Được biết TPHCM đang triển khai kế hoạch xây dựng 39 dự án NoXH với tổng số 44.701 căn hộ, đến năm 2020, có thể xây dựng hoàn thành 20.000 căn. Nhưng trên thực tế nguồn lực ngân sách có hạn, kể cả khi thực hiện phương thức xã hội hóa vẫn chưa thể đáp ứng kịp thời nhu cầu NoXH của người dân TP, đòi hỏi phải có lộ trình, kế hoạch và giải pháp thực hiện thật khả thi. 
NoXH phải chất lượng, nhiều tiện ích ảnh 1 Ảnh minh họa. 
Theo chúng tôi, chính sách tổng thể NoXH phải phù hợp với định hướng quy hoạch phát triển đô thị, được phát triển thông qua các dự án theo quy hoạch và kế hoạch được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Phát triển NoXH tại đô thị phải là loại hình căn hộ chung cư cao tầng có diện tích 25-77m2, có giá bán khoảng 15 triệu đồng/m2.
Chính sách này nhằm phát triển các loại hình NoXH cho thuê, thuê mua (bán trả góp dài hạn), bán trả tiền một lần (gần tương đồng với loại hình nhà ở thương mại (NoTM) giá thấp). Trong đó, nguồn vốn ngân sách nhà nước tập trung chủ yếu để khuyến khích phát triển NoXH cho thuê và thuê mua. Chính sách tổng thể NoXH còn nhằm tạo điều kiện hỗ trợ về tài chính thông qua chính sách tín dụng NoXH để hỗ trợ cho người mua, thuê, thuê mua và các chủ đầu tư dự án NoXH. 
Bên cạnh đó, hệ thống chính sách NoXH cũng cần được tiếp tục bổ sung, hoàn thiện. Bởi lẽ, theo chúng tôi đây là mặt hạn chế lớn nhất trong công tác thực thi pháp luật về chính sách NoXH. Đến nay, Nhà nước gần như chưa bố trí được nguồn ngân sách để thực hiện chính sách NoXH. Nghị định 100/2015/NĐ-CP ngày 20-10-2015 của Chính phủ quy định Ngân hàng Chính sách xã hội cấp tín dụng ưu đãi cho chủ đầu tư dự án NoXH giai đoạn 2015-2020, chưa được ngân hàng này triển khai.
Các ngân hàng khác được Ngân hàng Nhà nước chỉ định cũng chưa thể tham gia thực hiện chính sách NoXH do chưa được tái cấp vốn ngân sách nhà nước. Chính sách NoXH hiện nay chưa thật sự tập trung để phát triển loại NoXH cho thuê trở thành định hướng chủ đạo; đồng thời chưa phân biệt rõ phần chính sách đối với người mua trả tiền một lần cũng như với người thuê mua trả tiền trong thời hạn 15 năm.
Còn nhớ, khi thị trường bất động sản đóng băng giai đoạn 2011-2013, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 02/2013/NQ-CP ngày 7-1-2013 với gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng, trong đó 70% (tương đương) 21.000 tỷ đồng hỗ trợ người mua NoXH, NoTM có giá bán không quá 1,05 tỷ đồng, được hỗ trợ lãi suất vay ưu đãi 6%/năm trong năm 2013; và 5%/năm từ năm 2014 đến năm 2019; và 30% gói tín dụng ưu đãi tương đương 9.000 tỷ đồng hỗ trợ chủ đầu tư dự án NoXH.
Sau 3 năm thực hiện chính sách này, đến hết năm 2016 đã giải ngân được hơn 32.000 tỷ đồng, tạo điều kiện cho 56.186 người mua được nhà ở, trong đó có khoảng 1/3 NoXH. Riêng tại TPHCM đã có 10.308 cá nhân vay 5.575 tỷ đồng, 8 chủ đầu tư dự án vay 1.456 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 26,5% gói tín dụng ưu đãi. 
Tuy nhiên, việc chấm dứt gói tín dụng ưu đãi này đã làm nhiều người thu nhập thấp đô thị chưa được vay tín dụng ưu đãi NoXH. Hiện nay, việc triển khai thực hiện chính sách NoXH đang bị trở ngại do chưa bố trí được đủ nguồn vốn từ ngân sách để đáp ứng nhu cầu vay vốn của các đối tượng thụ hưởng NoXH. Nhiều ý kiến cho rằng, Quốc hội cần bổ sung "Chương trình thực hiện chính sách NoXH" vào Điều 7 Nghị quyết 1023/NQ-UBTVQH13 ngày 28-8-2015 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về các chương trình mục tiêu, bao gồm 21 danh mục được ưu tiên sử dụng vốn ngân sách đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020, bố trí khoản chi ngân sách thực hiện chính sách NoXH hàng năm tùy theo khả năng ngân sách, trước hết là năm 2019, để Chính phủ có căn cứ thực hiện. 
Hiện nay, TPHCM đã phủ kín quy hoạch phân khu chi tiết 1/2.000. Theo quy định của Luật Nhà ở phát triển NoXH phải theo quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch phát triển đô thị và theo dự án. Được biết, Hiệp hội Bất động sản TPHCM kiến nghị các sở quy hoạch kiến trúc, xây dựng, tài nguyên môi trường trình TP phê duyệt quy hoạch phát triển NoXH, NoTM vừa và nhỏ (trong đó khoảng 25% căn hộ nhỏ có diện tích 25-45m2 ở một số quận ven và các huyện ngoại thành), giá thấp, để hình thành các khu đô thị vệ tinh theo quy chuẩn xây dựng của Bộ Xây dựng dành cho người có thu nhập thấp và đối tượng thụ hưởng NoXH trên địa bàn từng quận, huyện và cụm NoXH theo khu vực có tính liên quận, nhất là các huyện có quỹ đất nông trường. 
Vấn đề là, theo chúng tôi, các khu NoXH phải đảm bảo chất lượng xây dựng, có nhiều tiện ích, dịch vụ, thương mại, dịch vụ, vui chơi giải trí, gần bệnh viện, trường học, có cự ly đến chỗ làm việc hợp lý và được kết nối giao thông thuận tiện, để thu hút người dân về cư ngụ. Chuẩn bị quỹ đất phát triển NoXH, trước hết sử dụng hiệu quả quỹ đất công; sử dụng hiệu quả quỹ đất 20% của các dự án NoTM của doanh nghiệp tư nhân để làm NoXH. Bên cạnh đó, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước xem xét phân bổ nguồn vốn ngân sách cho 4 tổ chức tín dụng được chỉ định cho vay ưu đãi hỗ trợ về NoXH, gồm Vietcombank, Vietinbank, BIDV, Agribank, chứ không chỉ có Ngân hàng Chính sách xã hội. 

Các tin khác