Thu nhập của người Việt hơn 4,2 triệu đồng/tháng, chênh lệch lớn giữa các vùng
Theo kết quả khảo sát mức sống dân cư năm 2020 vừa được Tổng cục Thống kê công bố, mức thu nhập bình quân đầu người cả nước năm 2020 giảm 2% so với năm 2019. Tính chung thu nhập bình quân đầu người cả nước theo giá hiện hành đạt khoảng 4.230.000 đồng/tháng.
Nếu tính thu nhập mỗi năm trong giai đoạn 2016-2020, thu nhập bình quân đầu người cả nước tăng 8,1%.
Khảo sát cũng cho thấy thu nhập bình quân người/tháng năm 2020 ở khu vực thành thị chênh lệch khá lớn so với nông thôn. Bình quân thu nhập khu vực thành thị đạt 5.538.000 đồng, cao gấp gần 1,6 lần khu vực nông thôn chỉ 3.480.000 đồng.
Nhóm hộ giàu nhất (khảo sát trên nhóm chiếm 20% dân số giàu nhất) có thu nhập bình quân năm 2020 đạt 9.108.000 đồng/người/tháng. Mức này cao gấp hơn 8 lần so với nhóm hộ nghèo nhất (nhóm gồm 20% dân số nghèo nhất), chỉ co thu nhập đạt 1.139.000 đồng/người/tháng.
Khi phân chia theo vùng, Đông Nam Bộ là vùng có thu nhập cao nhất, với 6.023.000 đồng/người/tháng. Vùng có thu nhập thấp nhất là Trung du và miền núi phía Bắc, chỉ đạt 2.745.000 đồng/người/tháng. Tây Nguyên cũng là vùng có thu nhập thấp, chỉ cao hơn Trung du và miền núi phía Bắc, với 2.814.000 đồng.
Bình Dương là tỉnh có thu nhập bình quân đầu người cao nhất trong năm qua, vượt cả TPHCM, Hà Nội và các tỉnh có kinh tế sôi động khác trên cả nước. Bình quân mỗi người dân Bình Dương thu nhập 7.019.000 đồng, trong khi địa phương đứng thứ 2 là TPHCM có thu nhập bình quân đầu người 6.537.000 đồng. Hà Nội đứng thứ 3 với 5.981.000 đồng.
Nhóm các tỉnh có thu nhập bình quân cao trên 5 triệu đồng/người/tháng là Đồng Nai với 5.621.000 đồng/người/tháng; Bắc Ninh với 5.439.000 đồng, Đà Nẵng là 5.284.000 đồng, Hải Phòng đạt 5.199.000 đồng, Cần Thơ là 5.031.000 đồng.
Bà Rịa Vũng Tàu và Quảng Ninh với thu nhập bình quân khoảng hơn 4,5 triệu đồng/người/tháng.
Tỉnh có thu nhập thấp nhất là Điện Biên với 1.737.000 đồng/người/tháng. Nhóm tỉnh có thu nhập dưới 2 triệu đồng/người/tháng tiếp theo gồm Sơn La 1.745.000 triệu đồng, Hà Giang 1.835.000 đồng, Lai Châu 1.905.000 đồng/người/tháng.
Theo khảo sát, cơ cấu thu nhập qua các năm cũng có sự chuyển biến theo hướng tiến bộ hơn, trong đó tỷ trọng thu từ tiền lương, tiền công ngày càng tăng, ngược lại tỷ trọng thu từ hoạt động tự làm nông, lâm nghiệp, thuỷ sản ngày càng giảm.
Theo đó, trong tổng thu nhập năm 2020, tỷ trọng thu từ tiền lương, tiền công chiếm 55,3%. Hoạt động tự làm phi nông, lâm nghiệp, thủy sản chiếm 22,9%; thu thu từ hoạt động làm nông, lâm nghiệp, thuỷ sản chiếm 11,2%. Có 10,6% thu từ các nguồn thu khác.
Chi tiêu chiếm gần 2,9 triệu đồng/tháng
Thu nhập giảm so với năm 2019, nên mức chi tiêu bình quân năm 2020 cũng tăng chậm hơn so với giai đoạn trước. Chi tiêu năm 2020 của cả nước bình quân chỉ 2.890.000 đồng/người/tháng, tăng 13% so năm 2018. Trong khi chi tiêu bình quân năm 2018 tăng 18% so với 2016.
Hộ gia đình ở thành thị có mưc chi tiêu cao hơn hộ gia đình ở nông thôn khoảng 1,6 lần. Ảnh: TCTC Tính theo khu vực, các hộ gia đình thành thị có mức chi tiêu bình quân đầu người/tháng cao hơn hộ gia đình nông thôn gấp 1,6 lần. Theo đó, chi tiêu hộ gia đình thành thị xấp xỉ 3,8 triệu đồng, trong khi các hộ nông thôn chỉ ở mức 2,4 triệu đồng.
Vùng Đông Nam Bộ có thu nhập cao nhất cũng là nơi có mức chi tiêu hộ gia đình cao nhất nước, ở mức xấp xỉ 3,9 triệu đồng/người/tháng. So với năm 2018, mức chi tiêu của hộ gia đình khu vực này tăng 17,3%.
Vùng Trung du miền núi phía Bắc, nơi có thu nhập thấp nhất, cũng là nơi cho mức chi thấp nhất, tương đương 2,1 triệu đồng/người/tháng. Mức này tăng 5% so với năm 2018.
Chi đời sống chiếm tỷ lệ cao nhất trong tổng chi tiêu bình quân đầu người của hộ gia đình, chiếm tới 93% tổng chi tiêu. Năm 2020, bình quân mỗi người Việt chi cho đời sống 2,7 triệu đồng/tháng, trong đó chi cho ăn uống tương đương 1,69 triệu đồng, các khoảng khác xấp xỉ 1,2 triệu đồng.
Khảo sát cũng cho thấy khoảng cách rất lớn trong chi tiêu giữa nhóm giàu nhất và nhóm người nghèo nhất, lên tới 3,5 lần. Bình quân chi tiêu đầu người một tháng ở các hộ giàu xấp xỉ 4,8 triệu đồng, trong khi người nghèo chỉ chi tiêu gần 1,4 triệu đồng/người/tháng.
Giảm ăn gạo, tinh bột; tăng uống rượu bia
Tiêu dùng lương thực, thực phẩm năm 2020 qua số liệu khảo sát cho thấy một xu hướng rõ ràng, là các hộ gia đình Việt đang có xu hướng giảm dần việc tiêu thụ tinh bột, tăng lượng thịt cá, rau củ.
Cụ thể, lượng gạo tiêu thụ bình quân năm 2020 còn 7,6 kg/người/tháng. Trong khi năm 2018 là 8,1 kg/người/tháng, năm 2010 là 9,7 kg/người/tháng…
Trong khi đó, lượng tiêu thụ thịt các loại năm 2020 tăng lên khoảng 2,3kg/người/tháng, trong khi năm 2010 khoảng 1,8kg…
Mức tiêu thụ rượu bia ở nhóm hộ gia đình khá giả năm 2020 tăng gần gấp đôi so với nhóm gia đình nghèo. Ảnh minh họa Riêng thông tin chi tiêu chỉ đại diện đến cấp toàn quốc và 6 vùng địa lý.
Các thông tin được thu thập trong khảo sát mức sống 2020 gồm: thu nhập, chi tiêu, nhân khẩu học, giáo dục, y tế, việc làm, thiết bị tiêu dùng lâu bền, nhà ở, điện, nước, điều kiện vệ sinh…
Riêng với những hộ gia đình thuộc nhóm nghèo nhất có lượng gạo tiêu thụ cao nhất, bình quân khoảng 9 kg/người/tháng. Còn hộ gia đình thuộc nhóm khá giả nhất tiêu thụ gạo khoảng 6,6 kg/người/tháng.
Đáng chú ý, khảo sát cho thấy lượng tiêu thụ rượu bia có dấu hiệu tăng nhẹ trong năm 2020, từ 0,9 lít/người/tháng năm 2018 lên 1,3 lít/người/tháng năm 2020.
Mức tiêu thụ rượu bia ở nhóm hộ gia đình khá giả cũng tăng so với trước. Cụ thể là trong năm qua, nhóm hộ gia đình khá giả nhất tiêu thụ rượu bia bình quân 2,4 lít/người/tháng, còn nhóm hộ nghèo tiêu thụ khoảng 1,3 lít/người/tháng.
Chất lượng nhà ở của các hộ gia đình Việt Nam đang ở mức khá cao. Năm 2020, tỷ lệ hộ gia đình sống trong nhà kiên cố và bán kiên cố lên tới 95,6%, chỉ một tỷ lệ rất nhỏ hộ gia đình sống trong nhà thiếu kiên cố và nhà đơn sơ. Điều này không hẳn do kinh tế khó khăn, mà đôi khi do điều kiện tự nhiên, phong tục tập quán.
Diện tích nhà ở bình quân đầu người trên cả nước đã đạt mức 25,2 m2, tăng 7,3 m2 so với năm 2010, tương ứng tăng 40,8%.
Trong đó, diện tích nhà ở bình quân lớn nhất là khu vực Đồng bằng sông Hồng và thấp nhất khu vực Tây Nguyên. Diện tích nhà của nhóm hộ giàu nhất cao gần gấp đôi nhóm nghèo nhất.
