Năm 1998, Nokia trở thành nhà sản xuất điện thoại di động lớn nhất thế giới và giữ vững ngôi vua cho tới khi bị Samsung hạ bệ năm 2012. Ngày 2-9-2013, gã khổng lồ Microsoft tuyên bố mua lại đơn vị kinh doanh điện thoại di động Nokia đang gặp khó khăn với giá 7,2 tỷ USD. Vương quốc Nokia sụp đổ.
Từ một nhà máy sản xuất bột giấy thành lập năm 1865 ở Phần Lan, Nokia trải qua quá trình sáp nhập và mở rộng lãnh địa kinh doanh. Năm 1998, Nokia trở thành nhà sản xuất điện thoại di động lớn nhất. Những chiếc điện thoại Nokia là bạn đồng hành kết nối hàng triệu người trên thế giới trong vài thập niên qua.
3 cây chụm lại
Nokia là công ty nổi tiếng nhất của Phần Lan, được ca ngợi như một thành phần quan trọng trong nền kinh tế đất nước Bắc Âu này. Tuy nhiên, ngôi vị bá chủ dường như đã làm Nokia ngủ quên trên chiến thắng nên đã không nắm bắt được những biến đổi xu hướng mới trên thị trường điện thoại di động |
Tiền thân của Nokia là sự hợp nhất 3 công ty Nokia Copany, Finnish Rubber Works và Finnish Cable Works. Lịch sử Nokia bắt đầu từ năm 1865 khi kỹ sư mỏ Fredrik Idestam thành lập nhà máy bột giấy bên bờ ghềnh Tammerkoski ở thị trấn Tampere Tây Nam Phần Lan.
Năm 1871, với sự trợ giúp của người bạn thân là chính khách Leo Mechelin, ông Idestam chuyển đổi công ty của mình thành công ty cổ phần và đặt tên là Nokia Company.
Năm 1902, Nokia mở rộng sang kinh doanh điện. Trong khi đó, năm 1898, Eduard Polón thành lập Finnish Rubber Works sản xuất các sản phẩm cao su.
Đầu thế kỷ 20, Finnish Rubber Works xây các nhà máy gần thị trấn Nokia và bắt đầu dùng tên Nokia làm thương hiệu sản phẩm. Năm 1912, Arvid Wickström thành lập Finnish Cable Works chuyên sản xuất dây cáp điện, điện tín, điện thoại. Sau Thế chiến I, Nokia Company bên bờ phá sản. Nhằm đảm bảo nguồn cung cấp điện cho các nhà máy của mình, Finnish Rubber Works quyết định mua Nokia Company.
Năm 1922, Finnish Rubber Works thôn tính luôn Finnish Cable Works. Đến năm 1967, 3 công ty “chụm lại” hình thành một tập đoàn công nghiệp mới gọi là Nokia Corporation, bao trùm nhiều lĩnh vực từ sản xuất giấy, lốp xe, giày, cáp viễn thông, hàng điện tử, máy phát điện, robot, thiết bị quân sự cho tới chất dẻo, nhôm, hóa chất.
Mỗi bộ phận có giám đốc riêng, chịu trách nhiệm báo cáo lên Chủ tịch Nokia Corporation Björn Westerlund. Là Chủ tịch Finnish Cable Works, ông Westerlund chịu trách nhiệm thành lập bộ phận điện tử của Nokia năm 1960, đặt nền tảng cho tương lai huy hoàng của Nokia trong ngành viễn thông.
Tiên phong công nghệ GSM
Năm 1987, Nokia đánh dấu sự đột phá quan trọng khi tung ra một trong những chiếc điện thoại di động có thể cầm gọn trong tay đầu tiên trên thế giới, Mobira Cityman 900. Cityman 900 có trọng lượng 800g, một sự “giảm cân” đáng nể nếu so với Mobira Senator (điện thoại xe hơi năm 1984, nặng 9,8kg) và Mobira Talkman (điện thoại cơ động năm 1984, nặng 5kg).
Mặc dù giá cao ngất ngưỡng 24.000 mark Phần Lan (khoảng 4.560EUR) nhưng người ta vẫn giành nhau để có được Cityman 900. Nó mang ý nghĩa một sản phẩm mở màn cho cuộc cách mạng điện thoại di động, biểu tượng đẳng cấp của thời đại mới.
 |
Tổng hành dinh Nokia tại Phần Lan. |
Nokia là một trong những nhà phát triển chủ chốt của chuẩn GSM - công nghệ di động 2G có thể truyền cả giọng nói và dữ liệu. Năm 1992, chiếc điện thoại di động GSM đầu tiên Nokia 1011 ra đời. Công nghệ GSM cho chất lượng cuộc gọi cao, chuyển vùng quốc tế dễ dàng và hỗ trợ những dịch vụ mới như SMS đã đặt bệ phóng cho sự bùng nổ điện thoại di động trên toàn cầu.
Năm 1992, tân CEO Jorma Ollila đưa ra quyết định chiến lược mang tính sống còn với Nokia: bỏ bớt hoạt động đa ngành để tập trung toàn lực vào viễn thông. Nokia tăng mạnh doanh số ở Bắc Mỹ, châu Á và Nam Phi, đại tu toàn bộ hoạt động hậu cần để đáp ứng sự bùng nổ nhu cầu điện thoại di động của thế giới. Sự đầu tư tiên phong vào công nghệ GSM đã giúp Nokia bứt phá trở thành nhà sản xuất điện thoại di động lớn nhất thế giới vào năm 1998 và giữ vững suốt 14 năm liền.
Trong vòng 5 năm 1996-2001, doanh thu Nokia tăng gấp 5 lần từ 6,5 tỷ EUR lên 31 tỷ EUR. Những chiếc điện thoại Nokia với khẩu hiệu “Connecting People” (kết nối mọi người) trở thành bạn đồng hành của hàng triệu người trên thế giới. Chỉ riêng chiếc Nokia 1100 tung ra năm 2003 đã bán được hơn 200 triệu cái, ghi tên vào lịch sử là điện thoại di động bán chạy nhất mọi thời đại và là sản phẩm điện tử tiêu dùng đắt hàng nhất thế giới.
Tính đến năm 2012, Nokia thuê mướn khoảng 102.000 lao động ở 120 quốc gia, sản phẩm Nokia có mặt tại hơn 150 nước, mang về doanh thu hàng năm 30 tỷ EUR.
5 năm gần đây, Nokia liên tiếp mất thị phần vào tay các đối thủ lớn Samsung, Apple và tới năm 2012 bị Samsung soán mất ngôi vị số một. Cổ phiếu Nokia từ mức 40USD cuối năm 2007 đã rớt xuống dưới 2USD vào giữa năm 2012. Nokia lâm nguy.
(Còn tiếp)
