Nhập cư hợp pháp vẫn có thể bị từ chối thẻ xanh

(ĐTTCO)-Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ban hành quy định rút tư cách thường trú nhân đối với những người nhập cư hợp pháp nếu họ sử dụng một số chương trình phúc lợi. Quy định mới cũng ngăn chặn những người đang xin nhập cư vào Mỹ nhưng không chứng minh được khả năng tự lực cánh sinh.
Nếu không chứng minh khả năng tự lực cánh sinh khi vào Mỹ, thì dù nhập cảnh hợp pháp cũng có thể bị từ chối cấp thẻ xanh (trong ảnh: đoàn người Việt đón tết tại Mỹ).
Nếu không chứng minh khả năng tự lực cánh sinh khi vào Mỹ, thì dù nhập cảnh hợp pháp cũng có thể bị từ chối cấp thẻ xanh (trong ảnh: đoàn người Việt đón tết tại Mỹ).
Giảm gánh nặng ngân sách
Theo luật di trú, người nhập cư bị xem là "gánh nặng ngân sách" sẽ không được cấp giấy phép thường trú hợp pháp (thẻ xanh). Vì thế, quy định mới được các cơ quan Tư pháp và Ngoại giao sử dụng để sàng lọc những người chưa phải là công dân, quyết định xem có trục xuất họ, hoặc không cho họ nhập cảnh vào Mỹ.
Người di cư đang sử dụng hoặc nhiều khả năng sẽ sử dụng một trong các chương trình phúc lợi như trợ cấp y tế (Medicaid), một số loại hỗ trợ nhà ở hoặc tem thực phẩm… có thể không đủ điều kiện.
“Thông qua quy định mới, chúng tôi muốn tăng cường ý tưởng tự cung tự cấp và trách nhiệm cá nhân, nhằm đảo bảo những người di cư có thể tự hỗ trợ cho bản thân và thành công ở Mỹ" - ông Ken Cuccinelli, quyền Giám đốc Dịch vụ Di trú và Nhập tịch Mỹ, cho biết.
Ông Cuccinelli cho rằng quy định mới "hoàn toàn phù hợp với lời hứa của tổng thống về việc sẽ làm cho hệ thống nhập cư hoạt động tốt hơn cho nước Mỹ".
Quy định mới sẽ có hiệu lực vào giữa tháng 10, nhưng không có quyền hồi tố, do đó việc nhận trợ cấp chính phủ trước đây không ảnh hưởng tiêu cực đến người nhập cư. Tuy nhiên, quy định sẽ áp dụng cho những người đang tìm cách thay đổi tình trạng nhập cư của họ.
Việc sử dụng một số phúc lợi khác, bao gồm các chương trình ăn trưa ở trường, nhà tạm trú cho người vô gia cư, food pantry (nhà thực phẩm từ thiện) và Chương trình Bảo hiểm Sức khỏe Trẻ em, sẽ không ảnh hưởng đến hồ sơ xin thẻ xanh. Phụ nữ mang thai và trẻ em dựa vào trợ cấp y tế cũng được miễn quy định này. Quy định cũng không ảnh hưởng đến các chương trình nhân đạo cho người tỵ nạn và người xin tỵ nạn.
Chính sách mới cũng cho phép người nước ngoài được coi có khả năng trở thành gánh nặng ngân sách được mua một công trái với số tiền tối thiểu 8.100USD để "điều chỉnh tình trạng". Trái phiếu này được hoàn tiền khi nhập tịch hoặc khi họ rời nước Mỹ.
Đáp lại những chỉ trích chính quyền đang cấm những người nhập cư nghèo vào Mỹ, ông Cuccinelli nói: "Tôi không nghĩ như vậy. Dù ở bất kỳ phương diện nào, chúng tôi cũng không gỡ bỏ bất cứ điều gì khỏi Tượng Nữ thần Tự do".
Ông Cuccinelli cho biết Dịch vụ Nhập tịch và Di trú Mỹ sẽ cân nhắc cẩn trọng “mọi tình huống” khi quyết định từ chối cấp thẻ xanh hoặc cấm nhập cư vào Mỹ. Quy định dài 837 trang liệt kê một loạt điều các quan chức phải cân nhắc trong việc đưa ra quyết định cuối cùng, bao gồm cả việc cá nhân đang được xem xét có hoặc có khả năng nhận được 1 hoặc nhiều phúc lợi công cộng hơn 12 tháng trong vòng 3 năm hay không. 
Người nước ngoài muốn đến Mỹ nói chung phải chứng minh họ có đủ thu nhập để không trở thành "gánh nặng ngân sách". Theo thống kê chính thức của chính phủ Mỹ, kể từ khi ông Donald Trump lên nắm quyền, số vụ bị từ chối cấp thị thực vào Mỹ vì lý do người xin cấp có thể trở thành “gánh nặng ngân sách” đã tăng đáng kể, từ 164 trường hợp vào năm 2016 lên tới hơn 5.500 trường hợp trong tài khóa 2018.
Những quy định về điều kiện nhập cư vào Mỹ cũng được thắt chặt ở những thời điểm khác trong các chính quyền trước đây, bao gồm dưới chính quyền George W. Bush, nhưng hầu hết các ứng viên đều có thể vượt qua việc bị từ chối ban đầu.
Phản ứng trái ngược
 Ước tính khoảng 22 triệu người đang sống hợp pháp ở Mỹ không có thẻ công dân có thể chịu sự tác động của quy định mới.
Những người ủng hộ nỗ lực này cho biết họ chỉ cố gắng đảm bảo người nhập cư có thể tự cung tự cấp để ngăn họ trở thành gánh nặng đối với người nộp thuế ở Mỹ. Các nhóm bảo thủ như Quỹ Di sản hoan nghênh biện pháp này như cách để hạn chế nhập cư đối với những người nước ngoài có thể trở thành gánh nặng ngân sách của nước Mỹ.
Ủy ban Nghiên cứu của Đảng Cộng hòa - một nhóm bao gồm khoảng 3/4 các nhà lập pháp Cộng hòa ở Hạ viện - ca ngợi quy định này là bước đi đúng hướng trong đề xuất ngân sách được đưa ra vào tháng 5.
Trong khi đó, các nhà phê bình lo ngại quy định sẽ có tác động gây hoảng loạn đối với người nhập cư. Một số người nhập cư có khả năng không dám nhận cả những phúc lợi quy định này không áp dụng, vì họ không hiểu rõ hết về quy định này.
Mark Greenberg, thành viên cao cấp tại Viện Chính sách Di cư (MPI), cho biết: "Lo ngại lớn nhất là quy định này quá dài dòng, phức tạp, khó hiểu và có rủi ro là các gia đình có thành viên nhập cư sẽ lo sợ khi nhận các lợi ích công cộng". 
Viện MPI ước tính sẽ có thêm 559.000 người mỗi năm có thể bị xem xét kỹ lưỡng trên cơ sở chi phí phúc lợi khi nộp đơn xin thị thực nhập cư từ các lãnh sự quán ở nước ngoài. Biện pháp này cũng có thể chặn những người lao động ngắn hạn và du khách đến Mỹ.
Khoảng 518.000 người nước ngoài có thị thực tạm thời tìm cách kéo dài thời gian lưu trú mỗi năm có thể phải chứng minh họ không nhận một số phúc lợi nhất định, theo ước tính của Bộ Nội an.
Các nhà phê bình cũng lo ngại nỗ lực của chính quyền Trump có thể cắt đứt quyền tiếp cận vào các phúc lợi công cộng quan trọng được sử dụng bởi những người nhập cư đủ điều kiện, bao gồm cả những người có con cái là công dân Mỹ.
Viện MPI cho biết các điều kiện mới đưa ra từ quy định này sẽ chặn phần lớn người nộp đơn từ Mexico và Trung Mỹ, châu Phi và châu Á, trong khi ảnh hưởng ít hơn đối với các ứng viên từ châu Âu, Canada và châu Đại dương.
Thách thức tại tòa án
 Quy định mới có thể khiến hơn 50% số người nộp đơn xin thẻ xanh diện kết hôn bị từ chối, mỗi năm buộc gần 200.000 cặp vợ chồng phải rời khỏi Mỹ hoặc sống xa nhau vô thời hạn.
Quy định mới có khả năng sẽ bị thách thức tại tòa án, dựa trên việc các cơ quan liên bang xây dựng quy định có tuân theo Đạo luật thủ tục hành chính hay không. Đạo luật này quy định các cơ quan khi đưa ra một quy định liên bang phải tuân thủ việc lấy ý kiến người dân.
Bộ Nội an của Mỹ (DHS) đã nhận được hơn 266.000 ý kiến trong thời gian bình luận 60 ngày về quy định được đề xuất. DHS cho biết trong quy định cuối cùng rằng "đa số người bình luận phản đối quy định này".
Các tổng chưởng lý Dân chủ từ 16 tiểu bang và quận Columbia nói với Văn phòng Quản lý và Ngân sách Nhà Trắng vào ngày 31-7, rằng chính quyền đã hoàn toàn thất bại trong việc ước tính chi phí thực sự của các quy định về phí công cộng được đề xuất vào mùa thu năm ngoái. Đây được xem là dấu hiệu cho thấy các tiểu bang sẽ khởi kiện để cố gắng ngăn chặn việc thực thi quy định mới.
Những người này cho rằng quy định mới sẽ gây "những tổn thương lớn đối với nền kinh tế của các tiểu bang", vì hàng triệu cư dân sinh ra ở nước ngoài mất quyền tiếp cận chăm sóc y tế, thực phẩm và phúc lợi tiền mặt, dẫn đến giảm sản lượng kinh tế, tiền lương và việc làm ở các bang của họ. 

Các tin khác