(ĐTTCO) - Phòng Thương mại - Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cùng Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tổ chức công bố báo cáo thường niên Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) 2016. Chỉ số mới này cho thấy nhiều địa phương đang nỗ lực cải cách để cải thiện môi trường kinh doanh và được cộng đồng DN đánh giá cao.
Cải cách để vươn lên
| Nhà đầu tư nước ngoài có quan ngại lớn nhất là các thủ tục hành chính thuế, bảo hiểm xã hội và hải quan. Bên cạnh đó, dù đã giảm đáng kể nhưng ưu đãi đối với DNNN vẫn là quan ngại với doanh nghiệp FDI. GS.TS Edmund Malesky, Trưởng nhóm nghiên cứu PCI |
Theo bảng xếp hạng PCI 2016, TP Đà Nẵng tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu với số điểm 70 - năm thứ 4 liên tiếp và là lần thứ 7 dẫn đầu PCI kể từ khi công bố năm 2005. Tiếp đến là Quảng Ninh (65,6 điểm); Đồng Tháp (64,69 điểm); Bình Dương (63,57 điểm); Lào Cai (63,45 điểm)...
TPHCM và Hà Nội lần lượt giữ vị trí 8 và 14. Các địa phương như Thái Nguyên, TPHCM, Vĩnh Phúc và Quảng Nam, theo nhóm điều tra đã nhận được nhiều đánh giá tích cực của DN dân doanh về nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh.
Ngay sau khi nhận được kết quả nằm trong nhóm dẫn đầu, ông Nguyễn Văn Dương, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp đã khẳng định PCI là “tiếng nói” đáng tin cậy và đầy khích lệ của DN đối với chính quyền TP Đà Nẵng. Kết quả này là khát vọng được tạo lập không chỉ từ ý chí, hành động của chính quyền mà còn ở sự mong đợi của cộng đồng DN.
Tuy nhiên, ông Dương cũng cho rằng: “Dù PCI vẫn ở vị trí cao nhưng đọc nhanh phân tích về các chỉ số thành phần trong PCI của Đồng Tháp, tôi cảm thấy chưa thật sự hài lòng, nhiều việc cần phải tiếp tục cải cách mạnh mẽ, sáng tạo hơn nữa để xây dựng cộng đồng DN vững mạnh”.
Theo ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế (VCCI), điểm đáng ghi nhận trong PCI 2016 là các tỉnh thuộc nhóm cuối bảng xếp hạng đã có nhiều nỗ lực cải cách ấn tượng. Khoảng cách điểm số giữa tỉnh cao nhất và thấp nhất được thu hẹp chỉ còn 17 điểm - thấp kỷ lục trong 12 năm tổ chức. Nhìn chung chất lượng điều hành kinh tế của các địa phương tiếp tục duy trì xu hướng cải thiện khi 81% tỉnh, TP thay đổi tốt hơn.
So với năm 2015, những chuyển biến tích cực về sự năng động, tiên phong của các chính quyền về các lĩnh vực chi phí không chính thức, đào tạo lao động, cạnh tranh bình đẳng và đăng ký DN. Bên cạnh đó là xu hướng cải thiện điểm số PCI của cả 5 TP trực thuộc Trung ương. Trong đó Hà Nội lần đầu tiên vượt ngưỡng 60 điểm, bước vào nhóm có chất lượng điều hành “Tốt”.
Kết quả điều tra PCI 2016 phản ánh những dấu hiệu khởi sắc đối với DN dân doanh khi 65% DN hoạt động có lãi - mức cao nhất 5 năm trở lại đây; lần đầu tiên trong 12 năm qua, quy mô vốn trung bình của DN tăng cao nhất, với 18,1 tỷ đồng, gấp đôi so với năm 2006; 48% DN dự kiến mở rộng quy mô kinh doanh trong vòng 2 năm tới…
PCI 2016 chỉ ra 10 địa điểm đầu tư hấp dẫn nhất đối với DN dân doanh, gồm TPHCM, Đà Nẵng, Hà Nội, Bình Dương, Cần Thơ, Lào Cai, Bắc Ninh, Đồng Nai, Hải Phòng, Khánh Hòa. Tuy nhiên, PCI 2016 cũng chỉ ra những lĩnh vực cần cải cách mạnh mẽ hơn nữa từ chính quyền địa phương, như chi phí thời gian, tiếp cận đất đai và thiết chế pháp lý.
 |
| Ảnh: LONG THANH |
DN FDI tiếp tục lạc quan
Điều tra 1.550 DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) năm 2016 cho thấy dấu hiệu tích cực tương tự. Trong đó, 11% DN FDI cho biết đã tăng vốn đầu tư, 63% tuyển dụng thêm lao động mới - mức cao nhất 5 năm qua; hơn 50% DN FDI có ý định tăng quy mô hoạt động - cao nhất từ năm 2010, nhưng vẫn e ngại về môi trường kinh doanh bình đẳng và tiếp cận thông tin về tài liệu ngân sách, kế hoạch, quy hoạch còn gặp nhiều khó khăn. Các thủ tục hành chính hậu đăng ký tại Việt Nam cần được đơn giản hóa nhằm giảm bớt gánh nặng chi phí tuân thủ cho DN.
Báo cáo PCI 2016 dành 1 chương để đánh giá cảm nhận của DN về các vấn đề môi trường, trong bối cảnh một số sự cố môi trường gây thiệt hại lớn xảy ra trên cả nước. Kết quả điều tra cho thấy 50% DN FDI và 45% DN trong nước tin rằng bảo vệ môi trường là quan trọng và sẵn sàng trả một mức phí hợp lý cho các hoạt động cụ thể, cũng như áp dụng thêm các quy định pháp luật để tránh ô nhiễm.
Đánh giá về kết quả PCI 2016, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI, cho rằng niềm tin về môi trường kinh doanh thuận lợi đã trở lại. Điều đó cho thấy những chủ trương của Chính phủ mới trong xây dựng quốc gia khởi nghiệp, Chính phủ kiến tạo đã tạo ra xung lực cải cách mạnh mẽ từ Trung ương và địa phương. PCI 2016 không chỉ thấy các ngôi sao cải cách mà còn thấy nỗ lực bứt phá của những địa phương cuối bảng xếp hạng.
Khảo sát cũng chỉ ra các trung tâm kinh tế lớn cả nước như Hà Nội, TPHCM đang bắt đầu chuyển động bứt phá với các giải pháp sáng tạo.
“Đích đến PCI không phải là thứ bậc của các địa phương mà là chỉ ra dư địa cải cách, bài học thực tiễn tốt cần được chia sẻ với mục tiêu là cải thiện môi trường kinh doanh tốt hơn” - ông Lộc nói.
