Xây dựng công ty xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp đạt chuẩn

(ĐTTCO) – Mới đây, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) đã công bố báo cáo đánh giá mức độ hấp dẫn của thị trường trái phiếu Việt Nam dựa trên xếp hạng tín nhiệm toàn cầu, trong đó có đề xuất giải pháp nhằm thúc đẩy thị trường trái phiếu doanh nghiệp tại Việt Nam phát triển một cách lành mạnh dựa trên cơ sở đánh giá và phân loại.
Xây dựng công ty xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp đạt chuẩn
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp của Việt Nam đã gia tăng nhanh chóng kể từ năm 2017 và lượng phát hành trị giá 12,8 tỷ USD trong năm 2019 (lớn hơn so với Indonesia và Philippines).
Trong đó, trái phiếu phát hành riêng lẻ chiếm tới 94% tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong năm 2018 và 2019 sau khi có sự nới lỏng các quy định về công bố thông tin và điều kiện phát hành. Tuy nhiên, việc thiếu xếp hạng tín nhiệm đang đặt ra những rủi ro đáng kể đối với thị trường trái phiếu và lĩnh vực tài chính, đặc biệt khi các nhà đầu tư riêng lẻ hiện đang sở hữu gần một phần tư tổng lượng trái phiếu phát hành.
Theo ADB, việc thiếu nhu cầu xếp hạng tín nhiệm trong quá khứ luôn là nhân tố hạn chế đối với các cơ quan xếp hạng tín nhiệm trong nước ở Việt Nam. 2 công ty xếp hạng tín nhiệm trong nước đã được Bộ Tài chính cấp phép (công ty thứ nhất trong năm 2017 và công ty thứ hai được cấp phép vào tháng 3-2020) nhưng đến nay đều chưa hoạt động. 
Luật Chứng khoán mới ban hành năm 2019 yêu cầu một số trái phiếu phát hành ra công chúng (nhưng không phải phát hành riêng lẻ) phải được xếp hạng bởi một đơn vị xếp hạng tín nhiệm trong nước sẽ có hiệu lực kể từ tháng 1-2021.
Hơn nữa, dự thảo các quy định hướng dẫn thực hiện Luật Chứng khoán mới chỉ đòi hỏi rất ít, nếu không muốn nói là không đòi hỏi, trái phiếu phát hành phải được xếp hạng, khác với các thị trường ASEAN khác nơi quy định bắt buộc phải xếp hạng tín nhiệm đối với các trái phiếu phát hành ra công chúng (thường là cả phát hành riêng lẻ) trong suốt những năm hình thành trái phiếu.
Báo cáo của ADB nhận định, các bên gia nhập thị trường của Việt Nam sẽ mong muốn được chứng kiến sự hợp tác của các thể chế địa phương với một công ty xếp hạng toàn cầu. Điều này sẽ dẫn tới sự pha trộn lý tưởng giữa thông lệ tốt toàn cầu với sự hiểu biết địa phương về văn hóa, doanh nghiệp và thực tiễn. 
Hơn nữa, hợp tác kỹ thuật giữa một công ty xếp hạng tín nhiệm toàn cầu và một đơn vị xếp hạng tín nhiệm trong nước sẽ giúp nâng cao uy tín của đơn vị xếp hạng trong nước (thông qua danh tiếng của công ty xếp hạng toàn cầu về các quy trình quản lý và phân tích nghiêm ngặt), dẫn tới sự chấp nhận rộng rãi hơn của thị trường và sử dụng xếp hạng của công ty xếp hạng trong nước nhiều hơn.
Việt Nam hiện đang là nền kinh tế lớn thứ sáu của Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và là nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất trong khu vực. Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc trong hai năm qua đã thúc đẩy việc dịch chuyển hoạt động sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam. 
So với các quốc gia châu Á khác, Việt Nam bị ảnh hưởng ít nhất từ dịch bệnh do Covid-19 gây ra. Mặc dù dự kiến có sự suy giảm tăng trưởng kinh tế ngắn hạn trong năm 2020, song nền kinh tế VIệt Nam được kỳ vọng sẽ quay trở lại quỹ đạo tăng trưởng trong năm 2021 và giữ vững vị thế là nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất của khu vực. 
“Các nhà hoạch định chính sách của Việt Nam đang mong muốn nhìn thấy sự tăng trưởng có trật tự của một thị trường trái phiếu lành mạnh và đã bày tỏ cam kết mạnh mẽ đối với các cơ quan xếp hạng tín nhiệm trong nước”, báo cáo ADB cho biết.
Bởi vậy, ADB cho rằng càng nhiều trái phiếu được xếp hạng sẽ càng giúp minh bạch thị trường trái phiếu hơn. Sự tăng trưởng của thị trường trái phiếu doanh nghiệp từ năm 2017 là bền vững và bối cảnh kinh doanh cho một công ty xếp hạng tín nhiệm toàn cầu gia nhập thị trường Việt Nam thông qua một thỏa thuận dịch vụ kỹ thuật sẽ hấp dẫn khi một thỏa thuận dịch vụ kỹ thuật sẽ mang lại việc gia nhập thị trường hiệu quả và hạn chế rủi ro.

Các tin khác