Ngay trong tập đầu tiên phát sóng chương trình Shark Tank (thương vụ bạc tỷ) mùa 3, người xem đã phải trầm trồ khi Nguyễn Văn Dũng, người sáng lập của Luxstay, nhận được cam kết đầu tư 6 triệu USD từ 3 cá mập là shark Thủy, shark Hưng và shark Việt. Đây được xem là con số kỷ lục về gọi vốn tính đến thời điểm này của Shark Tank Việt Nam. 

Nhưng hơn cả những con số ấy là tham vọng của Nguyễn Văn Dũng về một công ty công nghệ tỷ đô: “Tôi cảm thấy nhức nhối khi chúng ta chưa có nhiều Tech Unicorn, hầu hết ngành công nghiệp internet đều về tay công ty nước ngoài. Trong khi đó, Singapore, Indonesia đều đã có startup tầm cỡ khu vực.

Vì vậy, Luxstay với sự kết hợp của 3 từ khóa chính: du lịch, bất động sản và công nghệ, tham vọng sẽ trở thành startup biểu tượng cho Việt Nam, thậm chí trên toàn cầu”. Được biết, Luxstay đã trải qua 3 vòng gọi vốn trong 2 năm qua với tổng số vốn gọi được 168 tỷ đồng. Với sự rót vốn và tư vấn của các cá mập, tham vọng trở thành kỳ lân của Luxstay có thêm cơ sở để thành hiện thực. 

Một cái tên khởi nghiệp khác cũng gây chú ý trong gần 10 năm qua là trang thương mại điện tử (TMĐT) Tiki. Khởi nguồn từ việc bán sách online, đến nay Tiki đã là một trong những trang TMĐT lớn tại Việt Nam, cạnh tranh sòng phẳng với các ông lớn Lazada và Shoppee. Không chỉ gọi được những nguồn vốn khủng từ nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước để nuôi tham vọng trở thành công ty kỳ lân, người sáng lập Tiki, ông Trần Ngọc Thái Sơn, còn tin tưởng trong 5 năm nữa Việt Nam sẽ là đất nước của những kỳ lân. 

Ngay cả các quỹ đầu tư cũng tin Việt Nam sẽ sớm có các công ty kỳ lân trong tương lai. Ông Dzung Nguyễn, Giám đốc Quỹ đầu tư Cyber Agent Việt Nam - Thái Lan, cho rằng chất lượng DN khởi nghiệp Việt Nam đang tốt lên, các quỹ đầu tư cũng quan tâm nhiều đến thị trường Việt Nam, các thương vụ gọi vốn vài chục triệu USD đã không còn xa vời.

Rào cản pháp lý

Dù lạc quan, song đến năm 2030 có 10 kỳ lân thực sự là con số đầy tham vọng. Bởi lẽ, nút thắt luôn được nhắc đến trong quá trình phát triển của DN khởi nghiệp, chính là hành lang pháp lý chưa theo kịp.

Anh Trần Nguyễn Lê Văn, sáng lập Vexere.com (bán vé xe khách trực tuyến), bộc bạch thời điểm đầu tung ra mô hình này anh ấp ủ tham vọng bứt phá mạnh mẽ để trở thành kỳ lân trong tương lai. Nhưng khi triển khai mô hình vào thực tế lại vướng nhiều quy định pháp luật. Có những cái từng bước gỡ được, có những cái DN phải chấp nhận và tìm cách thức khác để giải quyết vấn đề của mình.

“Startup có nghĩa là khởi nghiệp với những mô hình chưa từng có trước đó, trong khi hành lang pháp lý chưa theo kịp sẽ rất khó để bùng nổ” - anh Văn chia sẻ. 

Trên thực tế nhiều DN khởi nghiệp khác cũng vướng phải những quy định pháp lý chưa rõ ràng. Chính vì ngán ngại rủi ro về pháp lý, nhiều nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư nước ngoài đã không mặn mà rót vốn vào các DN khởi nghiệp.

Dù người đứng đầu Chính phủ đã có những cam kết sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho DN khởi nghiệp phát triển trong những năm tới, nhưng giới khởi nghiệp và các nhà đầu tư cũng chỉ biết chờ đợi. 

Tính đến thời điểm này Việt Nam mới có 1 kỳ lân chưa chính danh là VNG, trong khi chúng ta luôn tự hào có nguồn nhân lực công nghệ giỏi, thậm chí có không ít những bạn trẻ bỏ môi trường nước ngoài về nước khởi nghiệp.

Khi chúng ta còn đang loay hoay tìm kiếm 1 kỳ lân thực sự, Singapore, Indonesia hay Philippines… đã có nhiều kỳ lân và họ đã có mặt chiếm cứ thị trường Việt Nam, như Grab, Go-Jek hay Traveloka… Những số vốn rót vào các kỳ lân này không phải vài triệu, vài chục triệu USD mà là hàng tỷ USD.