Mê cung rượu độc

(ĐTTCO) - Theo Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai, mỗi năm có 400-600 ca ngộ độc rượu cấp tính, hầu hết trong số bệnh nhân đều ở độ tuổi sung sức nhất (20-45 tuổi). 

Đây là điều đáng báo động bởi nạn nhân uống phải những loại rượu đóng trong chai, bình… với cái tên rất quê hương “rượu dân tộc”, đang được bày bán tràn lan ở các quán chưa được kiểm định về độ an toàn vệ sinh thực phẩm (VSTP). Ai đã một lần ghé qua làng buôn - bán rượu ở xã Tả Thanh Oai, Thanh Trì, Hà Nội mới hiểu được thế nào là “tửu độc”.

Tên rượu và tên quán phải “độc”
Các quán rượu được gọi mỹ miều là rượu dân tộc, rượu thổ, thậm chí được gắn tên rất độc, lạ và được viết bằng phong cách thư pháp bay lượn… đang mọc lên như nấm sau mưa ở Hà Nội. Đó cũng là tất yếu của quy luật cung-cầu, bởi ngày càng xuất hiện những kẻ sĩ diện, thích đốt tiền, cứ phải thưởng thức mỹ tửu mới coi sành điệu. Một số tay “chơi tửu” lý sự, chỉ cần vài ngàn rượu tẻ đựng trong chai nút lá chuối đã có thể say ngất ngưởng.
Nhưng như thế thật phí đời, còn đâu cái thú ẩm thực tao nhã của người Tràng An xưa. Do đó uống phải được coi là “thưởng rượu” theo kiểu các bậc tiền nhân, phải cảm nhận được cái tinh hoa của đất trời, linh hồn thiên nhiên, tích tụ của ngũ hành âm dương... Họ cho rằng, uống rượu chỉ để rót ra cái chén vại, ngửa cổ dốc vào họng rồi khà một tiếng rõ là chưa đạt đến độ tao nhã, thưởng rượu, ngắm trăng… như trong các tiểu thuyết võ hiệp. 
Ở đất Hà Thành này, để tìm được một quán rượu dân tộc không khó, nhưng để tìm thấy nơi có cảnh sắc hoàn hảo, vừa uống vừa thưởng ngoạn mất công hơn một chút. Một số cái tên ấn tượng, nghe một lần nhớ mãi như: Huynh đệ quán, Quán quê mình, Tiêu diêu quán, Mỹ nữ tửu điếm, Quỳnh tương điếm, Quán hoàng hoa, Chung tửu quán…
Mê cung rượu độc ảnh 1 Mê cung rượu dân tộc bày bán ở các quán. 
Theo chân một số dân chơi hay đi thưởng rượu cuối tuần, tôi được dẫn đến một quán rượu dân tộc trên đường Nguyễn Chí Thanh. Cảnh tượng đập vào mắt tôi là các hũ, chum rượu dán giấy hồng với các hàng chữ Hoa bằng mực tàu ghi tên các chủng loại rượu.
Nào là rượu Khang Hy, Càn Long, Từ Hy Thái Hậu cho đến tên các loại sản vật quý hiếm như rượu bìm bịp, tắc kè, ngọc dương, ong chúa, ngũ xà, cửu xà, bọ cạp, bạch cúc tửu, trường xuân tửu... Nhìn hoa cả mắt. Loại nào cũng đủ các thành phần quý, hiếm và đặc biệt cái tên nghe rất bổ như "thập toàn đại bổ", "cường dương bổ thận", "tráng thận, tráng dương", "trường sinh bất lão"... Một số loại còn được chủ quán "chua" thêm: "Ðây là thứ rượu ông uống bà khen, rượu dành cho trai tài, gái sắc". Giá dao động từ 200.000-500.000 đồng/be hoặc chai, từ 500-700ml. Bên trong quán là những dãy bàn ghế gỗ, ghế mây được mô phỏng theo các không gian quán xá ngày xưa... 
Người ta uống rượu vì bất cư lý do gì: buồn, vui, sinh nhật, lâu lâu gặp nhau, mừng thắng lợi sau một phi vụ làm ăn, hay chỉ đơn giản là đang mưa gió không biết đi đâu làm gì… Trong hàng trăm quán rượu dân tộc đang mọc lên ở Hà Nội, không nhiều quán có nguồn rượu "xịn". Chủ một quán rượu đã giải nghệ cho biết, có tới cả chục quán cùng nhập rượu từ một xã ngoại thành Hà Nội với giá rất rẻ về pha chế với con bọ cạp, hổ mang, hổ chúa đã qua bao nhiêu nước… rồi thêm phẩm màu, thế là thành rượu dân tộc với giá cắt cổ. Ðiều đáng nói là hầu hết rượu sau khi pha chế đều không được kiểm định chặt chẽ và trở thành nguy cơ tiềm ẩn, dẫn đến ngộ độc. 
Mê cung rượu độc ảnh 2 Một ca cấp cứu ngộ độc rượu tại Bệnh viện Bạch Mai. 
Làng rượu siêu rẻ
Tại một quán trà ven đường chợ Cầu Tó, xã Tả Thanh Oai, Thanh Trì, bà chủ quán nước chào mời: “Cháu mua đi, rượu tẻ 30.000 đồng/lít, rượu nếp 50.000 đồng/lít. Mấy cháu đừng sợ, rượu nhà nấu, đảm bảo chất lượng”.
Tôi kiếm cớ hỏi dò: “Bà ơi, ở đây có điểm nào bán rượu rẻ hơn không? Vì nhà cháu kinh doanh cơm bụi nên cần loại đó”. Nghe thấy thế, bà chủ quán chỉ sang bên đường: “Rượu rẻ cũng có đấy, sang bên quán chất đống can, thùng mầu xanh kia mà hỏi. Nhà đấy bán toàn rượu sắn Bắc Ninh thôi, giá chỉ 15.000-20.000 đồng/lít sau khi đã pha thêm cồn, nước lã”.
Cả con đường chợ Cầu Tó dài chỉ vài trăm mét, nhưng đông đúc tấp nập. Có thể nhận thấy hai bên vỉa hè, những đại lý rượu chiếm một số lượng áp đảo. Cũng thật dễ hiểu, con đường này là hướng chính đi vào xã Tả Thanh Oai với nghề nấu rượu đã có từ lâu. Tôi vào một quán xếp nhiều chai, lọ ven đường.
Ông chủ quán tự xưng là T, khoảng 50 tuổi. Với vẻ mặt tỉnh bơ, ông quảng cáo ngay với cái giọng khá hấp dẫn, các chú mua bao nhiêu cũng có ngay, rượu sắn giá 12.000 đồng/lít, rượu tẻ 15.000 đồng/lít, còn rượu nếp 25.000 đồng/lít. Ông còn khoe thành tích, quán ở đây mỗi tháng cung cấp hàng trăm lít rượu cho các nhà hàng, quán cơm, phở bình dân trên địa bàn Hà Nội. Thậm chí một số vị khách ở Hà Tây, Hà Nam cũng thỉnh thoảng qua đây lấy hàng, vì giá cạnh tranh.
Nếu như ở chỗ nào cần rượu, chỉ cần ghi số điện thoại rồi gọi đến sẽ có nhân viên chở tận nhà, chỉ mất thêm tiền xe ôm. Chúng tôi ngỏ ý mua loại rượu rẻ để kinh doanh hàng cơm. Nghe đề nghị vậy, ông chủ quán tư vấn ngay: Lấy rượu sắn vừa rẻ lại có độ nặng như ý. Nếu các cậu muốn chiều lòng khách có thể pha thêm ít thục hay thuốc bắc cho màu mè, dễ uống. Rượu tẻ, hay rượu sắn nhà tôi mới lấy, độ rất nặng (trên 40 độ) các cậu có thể pha thêm nước lã theo tỷ lệ 2/8. 
Chúng tôi men theo con đường chợ Tó để vào làng. Ở đây tìm một nhà có nấu rượu rất dễ. Ghé một quán của anh D. đã từng làm nghề nấu rượu lâu năm. Anh D. biết chúng tôi muốn tìm đặt mua rượu với số lượng lớn, nên cởi mở trò chuyện. Tôi hỏi: “Rượu bày bán ở các đại lý ngoài phố kia chủ yếu do làng mình cấp phải không? 
Anh D. đáp ngay: Không phải đâu chú ạ, rượu ở các đại lý đó toàn loại “đểu”. Vào các tối, từng đoàn xe tải lớn chở các bom rượu từ Bắc Giang, Bắc Ninh đến khu vực Tả Thanh Oai phân phối cho các đại lý. Giá rượu đó lấy tận gốc chỉ 4.000-6.000 đồng/lít, chủ yếu nấu từ sắn, gạo tẻ. Thông thường người ta nấu 7kg gạo chưng cất được 4-5 lít rượu.
Giá gạo tẻ nấu rượu bây giờ 10.000 đồng/kg. Vậy vị chi hết 70.000 đồng mới được 4-5 lít, cho dù bán với giá buôn 15.000 đồng/lít mới hòa vốn. Nên các đại lý phải pha thêm nước lã, cồn công nghiệp, đường hóa học theo tỷ lệ nhất định. Nghe anh D. nói đến đây chúng tôi đã thấy rùng mình. Anh lại nói tiếp: Công thức pha thường từ tỷ lệ 2 lít nước/8 lít rượu, hoặc 3 lít nước/7 lít rượu. Loại đường hóa học, cồn công nghiệp tùy từng đại lý sẽ pha các cách khác nhau. 
 Cảnh báo của Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai: Người bị ngộ độc rượu có triệu chứng như vã mồ hôi, huyết áp cao, không tự điều khiển cơ thể, chân tay co giật, mê sảng... Khi phát hiện người bị ngộ độc rượu, nếu còn tỉnh móc họng cho nôn ra. Còn khi đã hôn mê cần đưa bệnh nhân đi cấp cứu ngay, cần giữ ấm và tránh để bệnh nhân bị nôn. Tốt nhất để bệnh nhân nằm nghiêng về bên trái để tránh bị nôn sặc vào phổi.

Các tin khác