Vậy là các địa phương cuống cuồng gửi văn bản kiến nghị Chính phủ, Bộ Ngoại giao, Bộ Công thương đưa 2 mặt hàng có sản lượng khá lớn này vào danh mục hàng hóa xuất khẩu sang Trung Quốc. Nhưng thủ tục đâu dễ xong trong thời gian ngắn? Sầu riêng đã quá lứa và khoai lang bán đổ bán tháo cũng không xong.
Đó là câu chuyện đang diễn ra. Thời gian qua, Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT) liên tục nhận được cảnh báo từ các quốc gia nhập khẩu hàng hóa nông sản Việt Nam về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, hay EU kéo dài thời hạn thẻ vàng đối với thủy sản đánh bắt không truy xuất được nguồn gốc mà ngành nông nghiệp đang nỗ lực tháo gỡ. Thi thoảng, vẫn có nhiều lô hàng bị trả về mà nguyên nhân chính là không đáp ứng được chuẩn kỹ thuật.
Mặt hàng thủy sản xuất khẩu được đánh giá là một trong những mặt hàng gặp phải nhiều rào cản kỹ thuật nhất từ các nước phát triển. Theo các chuyên gia, người tiêu dùng, nhất là ở các nước phát triển, không chỉ mong đợi thực phẩm an toàn và chất lượng cao, mà càng quan tâm tới tính bền vững cho môi trường và xã hội.
Điều này có nghĩa hàng hóa tiêu thụ tại các thị trường này cần phải được đảm bảo giám sát và quản lý về mặt an toàn, chất lượng, các khía cạnh môi trường và xã hội của sản phẩm. Trong khi đó, Việt Nam là quốc gia xuất khẩu nông, thủy sản hàng đầu trên thế giới. Vì thế, muốn thâm nhập được thị trường khó tính thì hàng hóa nhất thiết phải đáp ứng được chuẩn mực kỹ thuật.
Tuy nhiên, các vùng nguyên liệu nông sản lại xa nhà máy chế biến, chi phí vận chuyển lớn, nguyên liệu không đảm bảo các yêu cầu chất lượng nên không thể chế biến xuất khẩu được. Hơn nữa, nông dân cũng chưa được hướng dẫn kỹ về các biện pháp xử lý trong trồng trọt và chăn nuôi. Khu vực trồng rau quả rải rác, phân tán, khó xử lý kỹ thuật... thu hoạch chưa đồng loạt, sản phẩm không đồng đều, gây khó khăn cho việc chế biến, xuất khẩu sang thị trường vô cùng khó tính như EU.
Đến thời điểm hiện tại, câu chuyện sản xuất nông nghiệp đã được nâng lên một cấp độ khác: Không thể giữ mãi những tập quán, thói quen nuôi trồng vô tội vạ, mà thay vào đó là sản xuất theo yêu cầu thị trường, sản xuất sạch và đạt chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm.
Theo các chuyên gia, điểm mấu chốt là doanh nghiệp phải nắm bắt được tiêu chuẩn chất lượng quốc gia. Chỉ có tuân thủ nghiêm tiêu chuẩn quốc gia, doanh nghiệp mới hiểu và có cơ sở đáp ứng được tiêu chuẩn chất lượng của các quốc gia khác.