Có nên ép tăng trưởng?

(ĐTTCO) - Trước tình trạng chỉ số GDP quý I-2017 chỉ đạt 5,1%, thấp nhất trong 3 năm qua, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã chủ trì cuộc họp với các tập đoàn, tổng công ty, hiệp hội lớn tìm giải pháp để đạt mục tiêu tăng trưởng đạt 6,7% như Quốc hội đặt ra, bởi nếu tăng trưởng kinh tế không đạt mục tiêu sẽ gây ra rất nhiều hệ lụy, sức ép lên cả nợ công.

(ĐTTCO) - Trước tình trạng chỉ số GDP quý I-2017 chỉ đạt 5,1%, thấp nhất trong 3 năm qua, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã chủ trì cuộc họp với các tập đoàn, tổng công ty, hiệp hội lớn tìm giải pháp để đạt mục tiêu tăng trưởng đạt 6,7% như Quốc hội đặt ra, bởi nếu tăng trưởng kinh tế không đạt mục tiêu sẽ gây ra rất nhiều hệ lụy, sức ép lên cả nợ công.

Theo Tổng cục Thống kê, để đạt mục tiêu dự kiến thì quý II phải tăng trưởng hơn 6,2%; quý III gần 7,3% và quý IV phải đạt khoảng 7,5%. Muốn vậy, ngay trong quý 2 khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản phải tăng trưởng hơn 3%; khu vực công nghiệp, xây dựng phải tăng gần 7,4%; khu vực dịch vụ phải tăng trên 7%. Theo lãnh đạo các bộ, ngành, mục tiêu tăng trưởng trong 3 quý còn lại sẽ là thách thức rất lớn. Thí dụ, da giày và may mặc - 2 ngành rất quan trọng có đóng góp lớn vào tăng trưởng chung phải phấn đấu cả năm đạt khoảng 31 tỷ USD (tăng trưởng 10%).

Song lợi thế cạnh tranh của da giày Việt Nam đang giảm sút, mất lợi thế so với các đối thủ. Những nước xuất khẩu dệt may hàng đầu thế giới như Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia… đã phá giá đồng tiền khá mạnh, trung bình 12-14%, đồng thời đang đầu tư vào tự động hóa. Hay như ngành than trong quý I các sản phẩm đều vượt chỉ tiêu (phôi thép tăng 476%, alumin tăng hơn 200%...), nếu Chính phủ yêu cầu tăng sản lượng than khai thác không khó thực hiện, cái khó là không tiêu thụ được.

Trong bối cảnh nhiều ngành sản xuất và xuất khẩu đang gặp nhiều khó khăn, nhiều ý kiến cho rằng cần dùng một liều “doping” kích thích kinh tế để kích cầu đầu tư và tiêu dùng như đã từng làm. Theo đó, để góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2017, ngành dầu khí cần tăng thêm sản lượng khai thác khoảng 1 triệu tấn dầu thô.

Các ý kiến cho rằng Việt Nam đang đẩy mạnh tái cơ cấu nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, không còn chủ yếu dựa vào khai thác tài nguyên như trước. Vì thế, kế hoạch khai thác dầu thô năm nay chỉ khoảng 12,28 triệu tấn, trong khi  năm 2016 15,2 triệu tấn, những năm trước lên tới 17-18 triệu tấn.

Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia vấn đề không nằm ở lĩnh vực khai khoáng, mà ở khu vực chế biến, chế tạo đang tăng trưởng chậm. Nếu tái cơ cấu tốt sẽ tạo động lực cho tăng trưởng. Và dù công nghiệp khai khoáng sụt giảm có tác động tới tăng trưởng GDP, nhưng không ảnh hưởng tới những vấn đề cốt lõi nhất của nền kinh tế. Vấn đề của năm 2017 và cả năm 2018 là phải tập trung vào chất lượng tăng trưởng, không phải tăng trưởng bằng mọi giá.

Bên cạnh đó, theo thông tin từ Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), dù có muốn năm nay nhiều nhất khả năng cũng chỉ tăng khai thác được 600.000 tấn dầu so với kế hoạch. Bởi vậy, trông chờ thúc tăng trưởng bằng tăng khai thác tài nguyên - như đã từng làm trong nhiều năm qua - là không hợp lý.

Bây giờ không phải là lúc cần kích tổng cầu một cách vô cớ, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế thế giới đang hồi phục càng không thể dùng “doping” được, mà phải dùng nội lực. Nội lực ấy, theo nhiều chuyên gia có thể được tăng cường bằng việc thực hiện nghiêm túc và hiệu quả các Nghị quyết 01, 19 và 35 của Chính phủ.

Các giải pháp điều hành đã đủ, không cần phải có thêm giải pháp nào, chỉ cần tập trung thực hiện. Cần tập trung vào các vấn đề về thể chế, làm sao để các kỳ họp Quốc hội tới thông qua được các luật về tái cơ cấu, về hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Thêm nữa, cần tập trung hỗ trợ để các tập đoàn tư nhân lớn phát triển mạnh, bởi đây sẽ là những trụ cột quan trọng của nền kinh tế. Một điều cũng cần quan tâm là rà soát việc chi tiêu ngân sách, bởi đã có không ít dự án đầu tư hàng ngàn tỷ đồng nhưng rồi lại đắp chiếu, gây lãng phí lớn.

Vì thế, để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, chính sách tiền tệ và tài khóa là 2 trong số những giải pháp thiết thực nhất. Theo đó, xử lý các khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy mạnh mẽ quá trình tái cơ cấu nền kinh tế, đặc biệt tái cơ cấu các tổ chức tín dụng và xử lý nợ xấu là giải pháp quan trọng góp phần vào ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, ổn định lãi suất, tỷ giá và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới, thay vì tính đến chuyện “móc” thêm 1 triệu tấn dầu thô để… bán!

Các tin khác