“Việc nhấn sâu vào lĩnh vực tài chính sẽ cho phép Trung Quốc tác động tới mọi tiến trình ở Hoa Kỳ một cách đáng kể” - một nhà phân tích của Nga đã nhận định như vậy sau khi Cục Dự trữ liên bang Hoa Kỳ (FED) lần đầu tiên “gật đầu” cho một ngân hàng Trung Quốc mua lại cổ phần đa số của một ngân hàng Hoa Kỳ.
Ngày 9-5, FED tuyên bố thông qua việc Ngân hàng Công Thương Trung Quốc (ICBC) và 2 đối tác mua lại 80% cổ phần Bank of East Asia U.S.A với giá 140 triệu USD. ICBC là ngân hàng lớn nhất Trung Quốc với tổng giá trị tài sản lên tới 2.500 tỷ USD, trong đó Chính phủ Trung Quốc nắm giữ 70,7%.
Vì vậy, đây cũng được xem là lần đầu tiên Hoa Kỳ mở cửa cho một cuộc thôn tính ngân hàng trong nước trước một doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc. FED cho biết việc thôn tính sẽ diễn ra trong khoảng thời gian từ ngày 15-5 đến 9-8. Ngay lập tức, giới quan sát nhìn nhận vụ việc như một sự nhượng bộ của Hoa Kỳ trước sức mạnh Trung Quốc.
 |
ICBC là một ngân hàng hàng đầu Trung Quốc |
Trong cuộc phỏng vấn với đài Tiếng nói nước Nga, ông Garegin Tosunyan, Chủ tịch Hiệp hội Ngân hàng Nga, nói diễn biến này cho thấy “Người Hoa Kỳ không còn khả năng khước từ việc bán cho Trung Quốc những gói cổ phiếu lớn”.
Theo dự báo của ông Tosunyan, việc mở cửa thị trường tài chính cho Trung Quốc sẽ khiến Hoa Kỳ giảm dần “lực phòng thủ” trước ảnh hưởng của Trung Quốc đối với những lĩnh vực khác, kiểu như cách Trung Quốc đã đạt được tại châu Phi và Mỹ Latin.
Tương tự, ông Jaret Seiberg, nhà phân tích chính sách kỳ cựu tại Guggenheim Securities’ Washington Research Group, nhận định: “Điều này có thể đẩy mạnh hoạt động thôn tính của Trung Quốc vì các ngân hàng Trung Quốc đang cố gắng thôn tính các ngân hàng khu vực để thiết lập căn cơ ở Hoa Kỳ”.
Tờ Financial Times (Anh) cho biết các ngân hàng Trung Quốc trong những năm qua luôn cố gắng mở rộng phạm vi ảnh hưởng ra toàn cầu và ICBC là một trong những ngân hàng đi đầu trong chiến lược này. Trong 2 năm qua, ICBC đã mua các chi nhánh tại Argentina của Standard Bank, tại Canada của Bank of East Asia và ACL Bank.
Tất cả thương vụ đó đều không quá 600 triệu USD/vụ. Trước đó, quỹ đầu tư công Trung Quốc từng mua 10% cổ phần của Morgan Stanley và China Development Bank mua 2% cổ phần Barclays.
Ngoài lĩnh vực tài chính, các công ty Trung Quốc cũng đang cố tìm cách thâm nhập sâu thị trường Hoa Kỳ. Cuối tháng 4-2012, Tập đoàn Dầu khí Trung Quốc Sinopek đã hoàn thành việc thu mua các gói cổ phiếu trong 5 đề án của Công ty Năng lượng Devon ở Hoa Kỳ.
Cụ thể, một doanh nghiệp quốc tế về thăm dò và khai thác mỏ dầu Trung Quốc - công ty con 100% của Sinopek - đã mua các mỏ phiến thạch của Devon ở các bang Wyoming, Mississippi, Ohio, Michigan và Alabama với giá 2,44 tỷ USD. Đây là một nỗ lực đầu tiên của Sinopek nhằm mở ra cho mình ngành kinh doanh dầu khí ở Hoa Kỳ.
Đáp lại, FED trấn an rằng thương vụ của ICBC không có gì đáng lo ngại vì “rất nhỏ”, sẽ không có ảnh hưởng đến thị trường ngân hàng. “Tổng lượng tiền gửi ở các định chế liên quan tại New York chưa tới 1% thị trường tiền gửi liên bang” - FED nói.
Hãng Forbes danh tiếng cũng trấn an công chúng khi đưa ra 5 lý do để khẳng định Trung Quốc không thể “nuốt” ngành ngân hàng Hoa Kỳ.
Thứ nhất, Trung Quốc đang trong giai đoạn chuyển giao quyền lực nên sẽ không dồn sức cho việc mở rộng hoạt động tài chính tại Hoa Kỳ.
Thứ hai, ngân hàng Trung Quốc thiếu nhân sự có khả năng để vận hành những thị trường nước ngoài như Hoa Kỳ.
Thứ ba, giá trị thương vụ không lớn và giá trị tài sản của Bank of East Asia U.S.A cũng rất nhỏ (780 triệu USD), hầu như không đáng gì so với số tài sản khổng lồ 2.500 tỷ USD của ICBC.
Thứ tư, dù các ngân hàng Trung Quốc lớn và lợi nhuận khủng, vẫn chưa rõ họ có đủ mạnh để có thể tác động tới thị trường tiền tệ ở Hoa Kỳ hay không.
Thứ năm, các ngân hàng lớn của Trung Quốc như ICBC đang đối mặt với sức ép chia nhỏ và gia tăng cho vay lĩnh vực tư, như những phát biểu gần đây của Thủ tướng Ôn Gia Bảo.
