Thế giới tiễn biệt một nhân vật kiệt xuất mà tên tuổi đã trở thành huyền thoại ngay khi còn sống: Nelson Mandela. Hôm 8-6, lần thứ 4 ông nhập viện để điều trị nhiễm trùng phổi tái phát. Ngày 5-12, ông qua đời ở tuổi 95.
 |
Mandela là một chiến sĩ đấu tranh cho tự do và bị tù 27 năm. Năm 1990 ông ra tù và 4 năm sau trở thành vị tổng thống da màu đầu tiên của Nam Phi, một biểu tượng của sự hòa giải toàn cầu.
Khi nhậm chức tổng thống vào ngày 10-5-1994, ông phát biểu: “Chúng ta sẽ xây dựng một xã hội trong đó tất cả người dân Nam Phi, cả da đen và da trắng, có thể ngẩng cao đầu, không có bất kỳ sự sợ hãi nào trong tim, đảm bảo quyền bất khả xâm phạm về nhân phẩm, một quốc gia hòa bình trong nội bộ và với thế giới”.
Mandela đã đàm phán với các nhà lãnh đạo chính phủ da trắng thiểu số của Nam Phi một kết cuộc hòa bình cho chế độ phân biệt chủng tộc. 3 năm sau, ông cùng nhận giải Nobel Hòa bình với F.W. de Klerk, vị tổng thống cuối cùng của Nam Phi được bầu ra từ một cuộc bầu cử thuần da trắng.
Mandela sinh ngày 18-7-1918 tại ngôi làng Mvezo xa xôi phía Đông Nam của Nam Phi. Ngày đầu tiên đi học, cô giáo của ông đã đặt cho ông cái tên Nelson để dễ gọi. Vào tuổi thiếu niên, Mandela bắt đầu quan tâm đến chính trị khi nghe người lớn kể về sự tự do trước khi người da trắng cầm quyền.
Sau khi hội đủ điều kiện làm luật sư và thành lập công ty luật da màu đầu tiên ở Nam Phi, ông Mandela đã giúp biến Quốc hội châu Phi (ANC) từ một tổ chức của giáo viên, người thuyết giáo và trí thức thành một phong trào rộng lớn được hỗ trợ bởi các nghiệp đoàn lao động.
Năm 1961, ông thành lập cánh vũ trang của ANC, biến một phong trào lấy cảm hứng từ phương pháp đấu tranh bất bạo động của “thánh” Mahatma Gandhi (Ấn Độ) thành một tổ chức dùng tới bom đạn. Nhưng sau đó cũng chính ông thuyết phục ANC từ bỏ bạo lực chuyển sang đàm phán.
Những nỗ lực của ông Mandela nhằm tránh phân biệt chủng tộc trong kinh tế đang tiếp tục được thực hiện bởi những người kế nhiệm Thabo Mbeki, Kgalema Motlanthe và Jacob Zuma.
