Thành lập nhóm “G12 + 1”, khoanh vùng 12 ngân hàng mất cân đối nguồn, trong đó có 5 ngân hàng bị trọng bệnh để “điều trị”, kỷ luật nghiêm xé rào trần lãi suất 14%/năm… là những hành động tiếp theo sẽ được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) áp dụng trong thời gian tới.
 |
Đồng thuận, sẽ hết mặc cả!
Tại cuộc họp sơ kết Nghị quyết 11 ngày 7-9, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình nói: “Nhiều người hỏi lãi tiền gửi 14%/năm dân có gửi hay không? Tôi khẳng định: nếu tất cả ngân hàng cùng thực hiện trần 14% thì người dân vẫn gửi tiền. Chỉ vì đứng núi này, trông núi nọ, đưa lãi cao hơn để giành khách thì thị trường mới loạn như thế”.
Theo tổng giám đốc một ngân hàng, việc phát hiện các ngân hàng xé rào không thực sự khó, nếu NHNN chi nhánh các địa phương quan sát trên hệ thống sổ sách, báo cáo của từng ngân hàng sẽ phát hiện những biến động bất thường.
“Cả hệ thống cùng áp dụng một mức 14%/năm thì không lý gì khách hàng lại rút tiền từ ngân hàng này gửi ngân hàng khác cả” - vị tổng giám đốc này nói.
Còn theo ông Nguyễn Văn Lê, Tổng giám đốc SHB, chấp hành chỉ thị của NHNN, SHB đã chấn chỉnh ngay trong hệ thống không được xé rào lãi suất 14% và dành hai gói vốn ngắn hạn, lãi suất 17-18% trị giá 6.200 tỷ đồng cho vay doanh nghiệp.
Tính đến thời điểm này, hầu hết ngân hàng đều dán “cáo thị” nghiêm cấm lách lãi suất tiền gửi từ hội sở đến các chi nhánh và phòng giao dịch. Tuy nhiên, tổng giám đốc một ngân hàng cổ phẩn cho rằng, để đồng thuận và thực hiện nghiêm túc theo Chỉ thị 02, NHNN phải xử lý nghiêm đối với hành vi xé rào và công bố rộng rãi trên phương tiện thông tin đại chúng. Mặt khác, NHNN cũng phải có biện pháp can thiệp kịp thời trên lãi suất nghiệp vụ thị trường mở (OMO), tái cấp vốn đối với những ngân hàng mất cân đối nguồn trong thời gian vừa qua.
Ra tay
Có thể nói, việc đưa lãi suất xuống 14%/năm dường như đã trở thành quyết tâm chính trị cao nhất trong toàn hệ thống ngân hàng hiện nay. Theo Thống đốc Nguyễn Văn Bình bước đi đầu tiên là NHNN sẽ thành lập nhóm 12 ngân hàng lớn, chiếm tới 85% thị phần, cùng với NHNN, tạm gọi là “G12 + 1”.
Mỗi quý nhóm sẽ họp một lần, kể cả khi thị trường “sóng yên biển lặng” nhằm mục đích trao đổi hoạt động nghiệp vụ, để nâng cao hơn nữa tính tương tác giữa thị trường và cơ quan quản lý. Trong trường hợp thị trường biến động phức tạp, nhóm “G12 + 1” sẽ họp bất cứ lúc nào để xử lý tình hình.
Để nhóm hoạt động có hiệu quả, sẽ thành lập Ban thư ký do Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN) làm trưởng ban, phối hợp chặt chẽ với 12 thành viên nói trên để nắm bắt tình hình, chuẩn bị nội dung và kiến nghị giải pháp xử lý để đưa ra cuộc họp thường kỳ với “G12 + 1”.
“Với cách làm như vậy, chính sách ban hành sẽ sát hơn với thực tế. Khi đó, tất cả phải chấp hành, tổ chức tín dụng nào vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm túc. Vì đó là cách để bảo vệ quyền lợi của toàn ngành và của các tổ chức tín dụng. Ngược lại, NHNN ban hành chính sách mà các tổ chức tín dụng không thực hiện được thì đó là trách nhiệm của NHNN” - Thống đốc nói.
Cũng theo Thống đốc, sau khi đã duy trì trần lãi suất tiền gửi 14%/năm, lãi suất tiền vay ở mức 17-19% là phù hợp. Có ngân hàng đề nghị là nên đa dạng hóa mức lãi suất cho vay hơn nữa tùy theo loại hình khách hàng nhưng Thống đốc cho rằng trong bối cảnh hiện nay, với khoảng từ 17-19%, ít nhất có 3 mức lãi suất để đa dạng và đó là điều hợp lý.
Để đảm bảo cơ sở khoa học và thực tiễn thực dương cho lãi suất tiền gửi, NHNN cho rằng lạm phát kỳ vọng năm tới tính ở mức cao nhất chỉ ở mức 12% và so với lãi suất tiền gửi 14% đã hoàn toàn thực dương.
Bên cạnh đó, NHNN sẽ tái cấp vốn theo nguyên tắc: người mua bán cuối cùng trên thị trường đối với những tổ chức tín dụng khó khăn. Hiện tại, NHNN đã lọc ra khoảng 12 tổ chức tín dụng mất cân đối giữa nguồn và sử dụng nguồn, trong đó có 5 tổ chức tín dụng mất cân đối lớn, có biểu hiện vay mượn rất nóng trên thị trường trong thời gian qua. NHNN sẽ làm việc và có biện pháp xử lý ngay với 5 đơn vị này theo hướng tái cấp vốn để đảm bảo thanh khoản cho họ.
Tuy nhiên, vì tình hình tài chính của họ không lành mạnh nên NHNN sẽ có chương trình tạm gọi là “điều trị” hoặc “chữa bệnh” cho họ. Khi nào họ khỏi bệnh, mới được tiếp tục hoạt động bình thường. Còn trong khi đang “điều trị”, đề phòng khả năng họ lây nhiễm sang ngân hàng khác, khi nào họ “chữa trị” xong mới được quay trở lại với cộng đồng.
