Room tín dụng Người lo hết, kẻ sợ còn

(ĐTTCO) - Theo số liệu công bố mới nhất của NHNN, tính đến cuối tháng 11-2016, tín dụng đã tăng 14,57% so với cuối năm 2015. Như vậy, chỉ còn 1 tháng nữa kết thúc năm 2016 tăng trưởng tín dụng vẫn cách xa mục tiêu đề ra. Trước hiện tượng này không ít NH cấp tập tung ra các chương trình tín dụng để đẩy nhanh việc cho vay. Tuy nhiên cũng không ít NH đã hết room và phải xin NHNN tăng thêm.

(ĐTTCO) - Theo số liệu công bố mới nhất của NHNN, tính đến cuối tháng 11-2016, tín dụng đã tăng 14,57% so với cuối năm 2015. Như vậy, chỉ còn 1 tháng nữa kết thúc năm 2016 tăng trưởng tín dụng vẫn cách xa mục tiêu đề ra. Trước hiện tượng này không ít NH cấp tập tung ra các chương trình tín dụng để đẩy nhanh việc cho vay. Tuy nhiên cũng không ít NH đã hết room và phải xin NHNN tăng thêm.

Lo vì hết

Các chuyên gia cho rằng hiện vẫn còn nhiều quan ngại về tỷ lệ nợ xấu, do vậy việc cho vay của NH cũng khá thận trọng. Chính NHNN cũng đã nhiều lần nhấn mạnh rằng tốc độ và chất lượng tăng trưởng tín dụng sẽ được kiểm soát chặt chẽ, đặc biệt là tín dụng sử dụng cho các doanh nghiệp với những rủi ro tiềm ẩn cao.

Mới đây, Thống đốc NHNN chấp thuận cho VietCapitalBank điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2016 tối đa lên 30%. Quan sát cho thấy, VietCapitalBank khá tích cực trong việc hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp trong thời gian qua, chẳng hạn hỗ trợ vốn doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp và xuất khẩu. Bên cạnh đó, NH này cũng tung ra các gói tín dụng hàng ngàn tỷ đồng cho doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ bổ sung vốn lưu động, đầu tư dự án, máy móc thiết bị… 

Ngoài ra, tín dụng cho khách hàng cá nhân cũng được đẩy mạnh thông qua cho vay mua bất động sản, xây dựng, sửa chữa nhà, mua ô tô, tiêu dùng…

Trước đó, NHNN phê duyệt cho ACB tăng trưởng dư nợ 18% trong năm 2016. Tuy nhiên, nhu cầu dồn nén từ phía khách hàng sau những năm tái cơ cấu, vào tháng 9-2016 NH này đã gửi yêu cầu lên NHNN về tăng hạn mức tăng trưởng tín dụng lên 25%. Cuối cùng, NHNN chỉ phê duyệt nới hạn mức lên 21%. Tuy nhiên, một số nguồn tin cho biết ACB đã chạm mức trần này vào cuối tháng 11.

Xem ra ACB có thể một lần nữa đề xuất tăng hạn mức tín dụng và kỳ vọng sẽ được phê duyệt, nếu không có thể nhà băng này sẽ cơ cấu lại danh mục để tối đa hóa lợi suất. Thế mạnh cốt lõi của ACB là mạng lưới phân phối mạnh ở phân khúc doanh nghiệp vừa và nhỏ và khách hàng cá nhân, chủ yếu ở phía Nam. Văn hóa tích cực quản trị rủi ro tín dụng đã quay trở lại trong những năm gần đây giúp ACB lấy lại được uy tín ở thời đỉnh cao vào 8-10 năm trước.

Trường hợp khác cũng được nâng “quota” tín dụng là MB. Vào đầu năm, NHNN đưa chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng 20% cho MB. Nhưng chỉ sau 9 tháng NH này đã đạt chỉ tiêu trên và NHNN phải nâng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm cho MB lên 22%.

Trong đó, cho vay bất động sản và hộ gia đình đóng góp chủ yếu vào tăng trưởng tín dụng của NH. Cho vay bất động sản tăng 44,4% so với đầu năm lên 6.646 tỷ đồng; tương đương 4,6% tổng dư nợ. Cho vay hộ gia đình tăng 39% so với đầu năm tương đương 21,5% tổng dư nợ cho vay. Cho vay ngành sản xuất và chế biến cũng tăng mạnh, tăng 23,6%.

Theo các chuyên gia tài chính, room tín dụng đang làm khó các NH và chính sách này đáng ra phải được NHNN bỏ từ lâu. Trước đây do tăng trưởng tín dụng quá nóng hoặc có những NH cần kiểm soát do rủi ro mới cần áp đặt room. Trong điều kiện bình thường, việc cấp room tín dụng cho NH có thể không hợp lý mà thay vào đó NHNN cần kiểm soát các chỉ số rủi ro khác.

Việc quy định room có thể nảy sinh hiện tượng xin cho và dễ dẫn đến tiêu cực. Bên cạnh đó, việc quy định room cũng vô tình làm khó các NH và cả những người đi vay, vì khi hết room buộc NH phải ngừng giải ngân. Do đó, có nhiều dự án dở dang có thể phải ngừng lại do NH không thể tiếp tục cấp tín dụng.

Khổ vì còn

Trái ngược với những NH hết room đang cố gắng kìm cương tăng trưởng tín dụng, thì rất nhiều nhà băng lại phải nỗ lực đẩy mạnh cho vay trong giai đoạn cuối năm hòng đạt mục tiêu NHNN đưa ra. Trên thị trường đang có rất nhiều gói tín dụng lên đến hàng ngàn tỷ đồng, chẳng hạn TPBank đã tung ra gói 3.000 tỷ đồng cho vay với lãi suất từ 6,8%/năm cho khách hàng doanh nghiệp; BIDV dành 2.000 tỷ đồng cho vay mua ô tô; Eximbank dành 3.000 tỷ đồng cho khách hàng cá nhân vay tiêu dùng và kinh doanh; Agribank có gói 50.000 tỷ đồng cho phát triển nông nghiệp sạch…

Bên cạnh đối tượng là doanh nghiệp siêu nhỏ, hộ kinh doanh, các NH cũng đang đẩy mạnh cho vay các mối lớn. Chẳng hạn cuối tháng 11-2016, Vietcombank cam kết cấp khoản tín dụng trị giá 357 tỷ đồng tài trợ dự án Nhà máy Thủy điện Sơn Tây do Công ty TNHH MTV Năng lượng Sovico - Quảng Ngãi (Sovico Quảng Ngãi) làm chủ đầu tư. Trước đó, Vietcombank ký cam kết cấp tín dụng giá trị 150 tỷ đồng cho CTCP Vissai Hà Nam. Cũng cuối tháng 11-2016, VietinBank Hưng Yên và CTCP Thép Việt Ý ký kết hợp đồng tài trợ vốn lưu động phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh giai đoạn 2016 - 2017 với hạn mức tín dụng 500 tỷ đồng.

Cùng thời gian này, SHB và Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power) đã ký kết hợp đồng tín dụng giai đoạn vận hành nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1 với tổng hạn mức cho vay 2.000 tỷ đồng. Hay theo chương trình kết nối NH-doanh nghiệp do UBND TPHCM phối hợp với NHNN Chi nhánh TPHCM phát động, trong tháng 10-2016 Sacombank tham gia hỗ trợ 164 tỷ đồng cho 39 doanh nghiệp và hộ kinh doanh quận Bình Thạnh. Nếu tính từ đầu năm, Sacombank đã triển khai 10 gói cho vay ưu đãi trị giá 20.450 tỷ đồng và 150 triệu USD cho khách hàng doanh nghiệp, hộ kinh doanh thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau trên toàn quốc.

Việc các NH đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng để kịp chỉ tiêu cũng là một điều dễ hiểu, vì theo số liệu mới nhất của NHNN, tính đến ngày 28-11-2016, tín dụng đã tăng 14,57% so với cuối năm 2015, trong đó tín dụng bằng VNĐ tăng 15,81%, tín dụng bằng ngoại tệ tăng 3,49%.

Con số này cách khá xa so với mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2016 của NHNN đề ra đầu năm. Tuy nhiên cũng như mọi năm, tín dụng thường tăng mạnh một cách khá bất thường vào cuối năm nên tín dụng cả năm vẫn có thể đạt mức 17-18%. Đây cũng chính là mức tăng trung bình trong những năm gần đây.

Các tin khác