(ĐTTCO) - Trước thềm năm mới 2016, tỷ giá USD/VNĐ đã hạ nhiệt sau khi NHNN thông báo về chính sách điều hành tỷ giá mới. Nắm giữ USD hiện chỉ có lợi về tỷ giá nhưng sẽ có nhiều rủi ro nếu NHNN siết chặt quản lý. VNĐ được xem là kênh đầu tư sinh lời ổn định. Trong khi đó, vàng dù đã rơi về mức đáy trong vòng 5 năm qua nhưng các dự đoán đều cho rằng giá vàng có thể tiếp tục đi xuống.
Điều hành linh hoạt tỷ giá
Thị trường ngoại tệ những ngày cuối năm đang hạ nhiệt sau đợt tăng nóng vào giữa tháng 12, khi Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình cho biết năm 2016 cơ chế điều hành tỷ giá linh hoạt hơn, dựa trên cung cầu của thị trường, thay vì cố định một biên độ dao động tỷ giá như trước đây, đồng thời sẽ tiến tới thu phí khi gửi ngoại tệ tại các NH. Theo đó, tỷ giá niêm yết tại các NHTM đã lùi về khoảng 22.380-22.440 VNĐ/USD ở chiều mua vào, 22.490-22.530 VNĐ/USD ở chiều bán ra. Năm 2015, lãi suất huy động USD đối với cá nhân đã được điều chỉnh giảm từ 0,75% xuống còn 0,25%/năm vào ngày 28-9 và 0% từ ngày 18-12, lãi suất huy động USD đối với tổ chức giảm từ 0,25% xuống còn 0% từ tháng 9.
Tại Báo cáo triển vọng kinh tế 2016, Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia nhận định, trong năm 2016 cán cân thanh toán có một số thuận lợi như đầu tư trực tiếp nước ngoài dự báo tăng lên 13,5 tỷ USD, đầu tư gián tiếp nước ngoài dự báo cũng tăng; đầu tư nước ngoài trên thị trường dự kiến sẽ tăng do tỷ lệ sở hữu nước ngoài được nâng lên theo quy định của Nghị định 60/2015/NĐ-CP và hoạt động M&A được đẩy mạnh; kiều hối dự báo tăng lên 14 tỷ USD; Chính phủ có kế hoạch phát hành 3 tỷ USD trái phiếu ra thị trường vốn quốc tế.
Tuy nhiên, Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia cho rằng vẫn có những nhân tố không thuận lợi cho cán cân thanh toán, như nhập siêu có thể ở mức 4 tỷ USD do đầu tư tăng làm tăng nhu cầu nhập khẩu máy móc, thiết bị; trong khi tăng trưởng cải thiện làm tăng sức mua của dân chúng đối với hàng nhập khẩu. Bên cạnh đó, xu hướng mất giá so với USD của đồng tiền các nước ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh về giá của hàng xuất khẩu Việt Nam, nhất là xuất khẩu nông sản, tạo thêm sức ép đối với cán cân thương mại và tỷ giá. Vì vậy, dự báo năm 2016, sức ép đối với tỷ giá phần nào mạnh hơn năm 2015.
 |
| Trong ngắn hạn VNĐ vẫn đang có lợi thế. Ảnh: LONG THANH |
Lãi suất VNĐ có thể tăng
Nếu tính theo thống kê của NHNN đến giữa tháng 12, mặt bằng lãi suất cuối năm so với đầu năm 2015 đã giảm nhẹ. Cụ thể tiền gửi có kỳ hạn 1 tháng và có kỳ hạn dưới 6 tháng hồi đầu năm từ 5-5,5%/năm giảm xuống còn 4,5-5,4%/năm trong tháng 12, tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng từ 5,7-6,7%/năm xuống 5,4-6,5%/năm và kỳ hạn trên 12 tháng từ 6,7-7,3%/năm còn 6,4-7,2%/năm. Tuy nhiên, nếu so với thời điểm giữa năm 2015, mặt bằng lãi suất hiện đang nhích lên khi hàng loạt NH đã liên tục điều chỉnh tăng lãi suất trong những tháng gần đây với mức tăng từ 0,05-0,8%. Hiện Vietcombank đang có mức lãi suất huy động kỳ hạn 1 tháng thấp nhất thị trường là 4%/năm, trong khi tại các NH khác huy động từ 4,8-5,2%/năm, trung bình lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng khoảng 7%/năm. Lãi suất trên thị trường liên NH diễn biến theo xu hướng tăng trong 6 tuần liên tiếp gần đây, lãi suất trung bình kỳ hạn qua đêm tăng 0,04% lên mức 4,98%/năm, trong khi các kỳ hạn 1 tuần và 2 tuần cũng đều tăng 0,06% đồng loạt lên mức 5,02%/năm.
Năm tới, các dự báo đều cho rằng lãi suất sẽ chịu sức ép tăng. Thứ nhất, do lạm phát tăng làm tăng kỳ vọng của người dân, gây áp lực tăng lãi suất huy động. Thứ hai, cầu tín dụng của khu vực tư nhân tiếp tục tăng trong khi nhu cầu phát hành trái phiếu chính phủ không giảm. Thứ ba, xu hướng tăng lãi suất USD trên thị trường thế giới làm thu hẹp khoảng cách giữa lãi suất nội tệ và ngoại tệ, hạn chế khả năng giảm lãi suất của NHNN để đảm bảo mục tiêu ổn định tỷ giá. Thứ tư, nhu cầu trích lập dự phòng rủi ro cũng hạn chế khả năng giảm lãi suất cho vay của các NH.
Dự báo vàng sẽ giảm tiếp?
Giá vàng giao ngay trên sàn Kitco sáng 30-12 theo giờ Việt Nam đứng ở mức 1.069,3 USD/ounce. Mặc dù giá vàng đang hướng tới bước tăng 0,3% trong tháng 12, nhưng lại đối mặt với bước giảm gần 10% trong cả năm 2015. Đây cũng là năm giảm giá thứ 3 liên tiếp của vàng trên thị trường thế giới. Cùng chiều giá vàng thế giới, giá vàng trong nước năm 2015 liên tục giảm và rơi xuống mức đáy tính từ tháng 11-2010. Thị trường vàng chỉ biến động về giá cả theo thị trường thế giới và không có biến động lớn lượng giao dịch hay sóng vàng nào diễn ra. Giá vàng SJC thời điểm mở cửa sáng qua niêm yết ở mức 32,35-32,8 triệu đồng/lượng (mua-bán) sau đó tiếp tục giảm về 32,32-32,78 triệu đồng/lượng. Thị trường vàng cuối năm đang chứng kiến lượng giao dịch tăng so với những ngày trước đó, nhưng xu hướng bán ra chiếm khoảng 60-70% tổng khối lượng giao dịch của các doanh nghiệp kinh doanh vàng lớn.
Đến thời điểm này, hầu hết các dự báo đều cho rằng năm 2016 giá vàng thế giới sẽ rơi xuống dưới ngưỡng 1.000 USD/ounce. Cụ thể, tại báo cáo triển vọng của NH Citi Research, giá vàng được dự báo sẽ đạt ngưỡng 995 USD/ounce vào năm 2016, trước khi tăng trở lại mức 1.025USD vào năm 2017 và 1.200USD vào năm 2018, do đồng USD mạnh lên ảnh hưởng đến dòng vốn đầu tư vào vàng. Theo Citi Research, năm tới các nhà đầu tư có thể tiếp tục giảm đầu tư vàng và tìm kiếm lợi nhuận trong thị trường chứng khoán và trái phiếu. Đồng thời, NH Natixis (Pháp) dự đoán năm 2016 lãi suất USD có thể là yếu tố lớn nhất tác động đến giá vàng; nhu cầu vàng của NH trung ương các nước và Trung Quốc trong năm tới cũng sẽ thấp hơn so với những năm qua, dự báo giá vàng bình quân đạt khoảng 990 USD/ounce. Kém lạc quan hơn, NH ABN Amro (Hà Lan) dự báo giá vàng năm 2016 có thể xuống thấp ở mốc 800 USD/ounce khi bước vào tháng 12.
