Đa số ý kiến ĐBQH thống nhất về cơ chế xử lý nợ xấu cả về thời gian xử lý, thủ tục và trao quyền chủ động cho các tổ chức tín dụng (TCTD) nhằm cắt bỏ dứt điểm “cục máu đông” nợ xấu.
Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) báo cáo với các ĐBQH, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, việc xử lý nợ xấu thời gian qua gặp nhiều khó khăn, hiệu quả chưa cao do vướng mắc về pháp lý, có những vấn đề pháp luật chưa quy định hoặc đã có quy định nhưng chưa đủ mạnh để giải quyết nợ xấu. Khoản 2 điều 15 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định nghị quyết được ban hành để thí điểm các chính sách mới thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội nhưng chưa có luật điều chỉnh hoặc khác với quy định của luật hiện hành.
Về các nội dung cụ thể, bên cạnh một số nội dung chỉ giải trình và đề nghị giữ nguyên như dự thảo (tên gọi, phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng...), UBTVQH đã tiếp thu, chỉnh lý một số quy định. Cụ thể, bổ sung thêm nguyên tắc không sử dụng ngân sách Nhà nước để xử lý nợ xấu; các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật để xảy ra nợ xấu phải chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật; nguyên tắc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan ngoài chủ nợ và người gửi tiền.
Liên quan đến thời điểm thi hành nghị quyết, đại đa số các ĐBQH khi thảo luận đều đề nghị Quốc hội không nên khống chế thời điểm.
Liên quan đến thời điểm thi hành nghị quyết, đại đa số các ĐBQH khi thảo luận đều đề nghị Quốc hội không nên khống chế thời điểm.
Theo ĐB Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình), đã là nợ xấu thì thời điểm nào cũng vẫn là nợ xấu. Nếu các khoản sau năm 2016 không xử lý thì cùng một chế độ, một nhà nước, một loại nợ xấu chính sách pháp luật khác nhau sẽ khó có thể chấp nhận được.
Phát biểu tại phiên thảo luận, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng khẳng định, nghị quyết không tạo ra bất cứ đặc quyền hay ưu ái nào cho các TCTD. Theo Thống đốc, việc xử lý nợ xấu sẽ giúp giảm chi phí tài chính cho các TCTD, qua đó tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay, tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp và nền kinh tế.
Phát biểu tại phiên thảo luận, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng khẳng định, nghị quyết không tạo ra bất cứ đặc quyền hay ưu ái nào cho các TCTD. Theo Thống đốc, việc xử lý nợ xấu sẽ giúp giảm chi phí tài chính cho các TCTD, qua đó tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay, tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp và nền kinh tế.
Về nguyên tắc không sử dụng ngân sách để xử lý nợ xấu. Tuy nhiên, trong quá trình xử lý nợ xấu bằng tài sản đảm bảo, các TCTD phải trích lập dự phòng rủi ro, khi yêu cầu các TCTD sử dụng thu nhập để tăng cường trích lập chắc chắn ảnh hưởng đến thuế thu nhập doanh nghiệp. Bên cạnh đó, tăng cường xử lý nợ xấu, trích lập dự phòng rủi ro thì các TCTD quốc doanh sẽ phải giảm cổ tức nộp cho ngân sách nhà nước. Điều đó sẽ gián tiếp ảnh hưởng tới ngân sách, cũng có nghĩa là ngân sách có hỗ trợ nhất định cho tiến trình xử lý nợ xấu.
Về phạm vi xử lý nợ xấu, Thống đốc Lê Minh Hưng lý giải, nợ xấu luôn tiềm ẩn phát sinh hàng ngày, song hành với hoạt động tín dụng. Trong điều kiện áp dụng đồng bộ các giải pháp hạn chế nợ xấu, tính trung bình nợ xấu mới phát sinh hàng năm 1,3% - 1,5% tổng dư nợ cho vay. Với mức tăng trưởng dư nợ đầu tư nền kinh tế bình quân 16%/năm, dự kiến nợ xấu phát sinh thêm trong 5 năm tới (2017 - 2022) là khoảng 350.000 tỷ đồng.
Về phạm vi xử lý nợ xấu, Thống đốc Lê Minh Hưng lý giải, nợ xấu luôn tiềm ẩn phát sinh hàng ngày, song hành với hoạt động tín dụng. Trong điều kiện áp dụng đồng bộ các giải pháp hạn chế nợ xấu, tính trung bình nợ xấu mới phát sinh hàng năm 1,3% - 1,5% tổng dư nợ cho vay. Với mức tăng trưởng dư nợ đầu tư nền kinh tế bình quân 16%/năm, dự kiến nợ xấu phát sinh thêm trong 5 năm tới (2017 - 2022) là khoảng 350.000 tỷ đồng.
Để duy trì mục tiêu kiểm soát nợ xấu dưới 3%, nợ xấu cần xử lý trong 5 năm tới là 640.000 tỷ đồng và như vậy bình quân mỗi năm xử lý 130.000 tỷ đồng. “Nếu chỉ giới hạn nợ xấu ghi nhận đến 31-12-2016 thì số nợ xấu phát sinh sau thời điểm này sẽ tiếp tục gặp vướng mắc về cơ chế”, Thống đốc Lê Minh Hưng nói .
