Tính tới hết tháng 5, kiều hối đang tăng 10% so với cùng kỳ. Khi lạm phát bắt đầu giảm, NHNN sẽ sử dụng các biện pháp hạ dần lãi suất.
“Chưa khi nào lượng dự trữ ngoại hối của ngân hàng trung ương lại tăng nhanh, mạnh và lớn như 2 tháng qua” - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Văn Giàu khẳng định như vậy trong cuộc gặp gỡ báo chí hôm qua 17-6.
Không có chuyện gây ra lạm phát
Thống đốc NHNN cho biết, việc Chính phủ ban hành Nghị quyết 11 tạo điều kiện cho NHNN được chủ động và linh hoạt điều hành chính sách tiền tệ đã ổn định được thị trường ngoại hối. Tỷ giá có xu hướng giảm đã tạo tiền đề cho NHNN tăng mạnh được lượng dự trữ ngoại hối.
Trong mấy năm qua, dự trữ ngoại hối của VN đã bị sụt giảm do thâm hụt cán cân thanh toán tổng thể. Cụ thể 2009 thâm hụt 8,8 tỉ USD, năm 2010 khoảng 3 tỉ USD. Theo thống đốc, đây là hậu quả của việc cán cân thương mại bị thâm hụt do nhập siêu còn ở mức cao.
Tuy nhiên, năm nay Chính phủ quyết tâm giữ nhập siêu ở mức chỉ bằng 16% so với kim ngạch xuất khẩu, thấp hơn 2% so với mục tiêu Quốc hội giao và NHNN dự báo cán cân thanh toán tổng thể sẽ thặng dư 1 tỷ USD.
Trước đó, theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), dự trữ ngoại hối của Việt Nam đã được bổ sung 0,9 tỷ USD, lên mức 13,5 tỷ USD trong tháng 5.2011.
Liên quan đến những lo ngại việc NHNN mua hàng tỉ USD tăng dự trữ ngoại hối, sẽ bơm ra thị trường hàng chục nghìn tỷ đồng, có thể gây ra lạm phát, ông Giàu cho rằng hoàn toàn không có khả năng này, bởi NHNN khi bơm ra sẽ sử dụng các công cụ khác như: dự trữ bắt buộc, tái cấp vốn, hoán đổi ngoại tệ, đặc biệt điều tiết thị trường mở… để hút lượng tiền này về.
Sẽ giảm lãi suất khi lạm phát hạ nhiệt
Theo báo cáo của NHNN, hiện lãi suất cho vay VNĐ bình quân thực tế khoảng 18,74%/năm, tăng 3,4%/năm so với cuối năm 2010. Lãi suất cho vay bình quân bằng USD ở mức 6,4%/năm, tương đương với mức lãi suất cuối năm 2010.
Trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất cho vay từ giữa tháng 5 đến nay có xu hướng giảm. Hiện lãi suất cho vay qua đêm ở mức 13%/năm, 1 tuần ở mức 15%/năm, từ 2 tuần đến 1 tháng ở mức 18%/năm.
Trước tình hình lãi suất cao, nhiều doanh nghiệp (DN) gặp khó khăn, Thống đốc NHNN cho biết, đây là mặt trái và là hiệu ứng khó tránh khỏi khi chính sách phải tập trung vào mục tiêu ổn định, kinh tế vĩ mô chống lạm phát.
“Lãi suất cao, DN khó khăn tôi cũng rất xót xa, nhưng đó là điều tất yếu không thể không xảy ra và chúng ta chỉ cố gắng giữ nó ở mức thấp nhất có thể” - Thống đốc NHNN chia sẻ.
Tuy nhiên, thời gian tới đây, người đứng đầu NHNN cũng khẳng định, khi lạm phát bắt đầu giảm, NHNN sẽ sử dụng các công cụ, chính sách tiền tệ cần thiết cùng giải pháp hành chính để cố gắng hạ dần lãi suất.
Ông Giàu cũng khẳng định, điều đó không đồng nghĩa với việc chính sách tiền tệ sẽ được nới lỏng, bởi Chính phủ đã khẳng định sẽ kiên trì mục tiêu ổn định vĩ mô, kiềm chế lạm phát trong năm nay.
Vì vậy, DN cần phải chủ động cơ cấu lại quản trị, tiết kiệm chi phí đầu vào để có thể chịu đựng được các chi phí tài chính, trong đó có lãi vay. DN sẽ phải giảm lãi, hoặc lãi ít, đó là điều khó tránh khỏi.
