Nhà đầu tư đã có văn bản kêu cứu gửi Quốc hội và Chính phủ giải quyết những bất cập tại dự án BOT xây dựng tuyến đường Thái Nguyên – Chợ Mới (Bắc Kạn) và nâng cấp, mở rộng QL3 đoạn Km75 – Km100.
Cuối tuần qua, các Bộ và tỉnh Thái Nguyên, tỉnh Bắc Kạn đã có cuộc họp bàn phương án giải quyết và thống nhất phương án: giữ nguyên 2 trạm thu phí để “cứu” nhà đầu tư, đồng thời tiến hành miễn, giảm tối đa cho các phương tiện và người dân khu vực lân cận.
Không bỏ trạm trên QL3 (cũ)
Ông Phạm Minh Đức, Giám đốc Công ty TNHH BOT Thái Nguyên – Chợ Mới thay mặt cho Liên danh Cienco4 – Tuấn Lộc – Trường Lộc báo cáo những khó khăn, vướng mắc của Dự án, đồng thời đề xuất 2 phương án thu phí dịch vụ hoàn vốn cho Dự án BOT này.
Phương án thứ nhất là thực hiện theo hợp đồng BOT đã ký giữa nhà đầu tư với Bộ GTVT với việc thu phí ở cả 2 trạm, miễn giảm cho các phương tiện khu vực lân cận theo phương án đã thống nhất với UBND tỉnh Thái Nguyên. Đối với các phương tiện khác (ngoài khu vực lân cận nói trên) thì giảm 30% phí cho các loại xe. Thời gian hoàn vốn của Dự án theo phương án này tăng từ 16 năm 1 tháng lên 19 năm 5 tháng.
Phương án thứ 2 là theo kiến nghị của UBND tỉnh Thái Nguyên, thực hiện miễn giảm như phương án 1, đồng thời bổ sung nâng cấp, cải tạo Quốc lộ 37 đoạn từ đèo Khế đến Bờ Đậu với kinh phí khoảng 250 tỷ đồng.
Tuy nhiên, tại Cuộc họp, đa số ý kiến đều cho rằng, phương án 1 sẽ khả thi hơn vì vẫn nằm trong các điều khoản thực hiện hợp đồng BOT của Dự án, không bị vướng mắc về pháp lý, lại dễ nhận được sự đồng thuận cao của người dân và xã hội do mức thu phí đã giảm sâu tối đa. Còn phương án thứ 2 sẽ phát sinh “nhiều rắc rối” về mặt pháp lý khi lấy tiền từ dự án này đầu tư sang dự án khác, không phù hợp với Nghị quyết 437 của UBTVQH.
Theo ông Nguyễn Danh Huy, Trưởng ban Hợp tác Công –Tư (PPP) của Bộ GTVT cho biết, với việc dừng lại 1 trong 2 trạm thu phí hoàn vốn cho Dự án thời gian qua đang gây ra nhiều bất cập, khác với cam kết ban đầu của cơ quan nhà nước với nhà đầu tư, vi phạm các điều khoản trong hợp đồng BOT đã ký giữa Cơ quan nhà nước có thẩm quyền với nhà đầu tư.
Theo đại diện Bộ KH&ĐT, nhà đầu tư đã bỏ tiền đầu tư vào QL3 đoạn từ Km75-Km100 và nhận được sự đồng thuận của các cấp, các ngành từ Trung ương tới địa phương, không có lý do gì lại bỏ trạm trên QL3. Vấn đề là cần phải công khai thời gian thu phí, mức giảm phí tại trạm này để người dân và xã hội được biết.
Còn ông Nguyễn Văn Công, Thứ trưởng Bộ GTVT cho rằng, thực tế thu phí tại 1 trạm để hoàn vốn cho Dự án trong thời gian qua đã đẩy nhà đầu tư vào thế khó khăn chồng khó khăn và cần phải nhanh chóng tháo gỡ cho nhà đầu tư, không nên đẩy nhà đầu tư vào thế đường cùng.
Trong bối cảnh hiện tại, không thể có chuyện bỏ trạm thu phí hoàn vốn Dự án và cũng không thể có chuyện Nhà nước đứng ra mua lại Dự án. Phương án khả thi là giữ nguyên 2 trạm thu phí hoàn vốn cho Dự án như hợp đồng và tiến hành miễn, giảm phí cho các phương tiện giao thông và người dân khu vực lân cận.
Giảm phí tối đa
Báo cáo tại Cuộc họp, đại diện Liên danh nhà đầu tư cho biết, do tính chất trạm thu phí theo lượt không thể đảm bảo công bằng tuyệt đối, đặc biệt là đối với người dân khu vực xung quanh trạm. Trên cơ sở đó, Nhà đầu tư đã phối hợp với địa phương thống nhất phương án giảm phí cho người dân lân cận trạm thu phí trên QL3 (huyện Phú Lương, huyện Đại Từ, huyện Định Hóa và TP Thái Nguyên) với phạm vi giảm phí khoảng 30 km, đây là phạm vi giảm phí lớn nhất cả nước.
Ông Nhữ Văn Tâm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên cho biết, chính quyền địa phương rất ủng hộ nhà đầu tư và phương án hoàn vốn cho Dự án thông qua 2 trạm thu phí đã được thống nhất từ đầu. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện lại vấp phải sự phản ứng của 1 bộ phận người dân, nên phải đưa vào chủ trương miễn giảm sớm để tuyên truyền người dân được biết và ủng hộ.
Tại cuộc họp, Đại diện HĐND tỉnh Thái Nguyên cũng ủng hộ thực hiện phương án một để tháo gỡ khó khăn cho nhà đầu tư.
Ông Nguyễn Văn Huyện, Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam khẳng định, phương án giữ nguyên 2 trạm thu giá theo hợp đồng và tiến hành giảm giá tại trạm trên QL3 là khả thi nhất trong các phương án được đưa ra, nó nằm trong phạm vi các điều khoản thực hiện hợp đồng của các bên mà không phải báo cáo lên Chính phủ.
“Nếu không sớm thống nhất phương án tháo gỡ khó khăn cho nhà đầu tư, kéo dài thời gian thu phí sẽ tăng lãi vay ngân hàng, tăng chi phí đầu tư Dự án. Hơn nữa, sức chịu đựng của nhà đầu tư là có hạn, không nên đẩy nhà đầu tư vào bước đường cùng. Vấn đề là chính quyền địa phương cần có biện pháp tuyên truyền với người dân, chia sẻ khó khăn với nhà đầu tư”, ông Huyện nhìn nhận.
Theo nội dung cuộc họp, phương án cụ thể để dự án sớm được thu phí hoàn vốn trong tháng 6/2018.
