Nga hiện nay, do bối cảnh bị trừng phạt quốc tế liên quan tới vấn đề Ukraine, đang tích cực tăng lượng dự trữ ngoại tệ bằng đồng USD.
Chống lại đồng USD
 |
Năm 2009, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã tuyên bố rằng, sự thống trị của một loại ngoại tệ trên thế giới chứa đựng quá nhiều rủi ro làm lây lan khủng hoảng. Phía Nga cũng lên tiếng ủng hộ tăng số lượng các loại ngoại tệ dự trữ và thậm chí còn đề xuất đồng ruble như một trong số những khả năng.
Các chuyên gia kinh tế Hoa Kỳ cho rằng, hai nền kinh tế đang nổi kết hợp với nhau để thực hiện kế hoạch tăng sức mạnh của đồng ruble và đồng nhân dân tệ. Trong khi đó, Hoa Kỳ với nợ công lên đến gần 110% GDP đơn giản là sẽ không thể có câu trả lời cho thách thức này.
Hoa Kỳ đã từng đứng trước bờ vực phá sản kỹ thuật, khi sự đối đầu bế tắc giữa Tổng thống Barack Obama và Đảng Cộng hòa chiếm đa số ghế trong Quốc hội đạt đến đỉnh điểm. Bối cảnh như vậy, hệ thống tài chính toàn cầu trở thành “con tin” của những cuộc tranh cãi chính trị tại Quốc hội nước này.
Tin khả năng vỡ nợ kỹ thuật của Hoa Kỳ là ít thực tế, nhưng các chuyên gia Nga cho rằng, sự “độc quyền” của Washington về kinh tế và tài chính toàn cầu sẽ tới lúc phải chấm dứt. Một nghị sĩ của Nga vào thời điểm năm 2011 đã nhận định rằng Hoa Kỳ có thể sẽ mất đi danh hiệu nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Và đó là một điều hiển nhiên, bởi quốc gia này đang “mua nhiều hơn bán”, khi chi tiêu nhà nước cao hơn số thu thuế và liên tục phải vay nợ.
Một số nhà phân tích tin rằng, nền kinh tế thế giới hiện nay cần tới một cú sốc, thúc đẩy cho sự di chuyển từ mô hình kinh tế kiểu cũ sang một mô hình mới. Nhiều nước đã đưa ra đề xuất tháo gỡ cơ cấu chính trị và kinh tế đơn cực, tạo thêm các đồng tiền dự trữ mới, kể cả đồng tiền khu vực, nằm dưới sự kiểm soát của cộng đồng thế giới chứ không thuộc một quốc gia duy nhất. Khi đó, thế giới có thể chờ đợi sự cạnh tranh thực sự của các đồng tiền và nền kinh tế, thay cho kiểu thổi phồng các bong bóng tài chính mới, đang đe dọa toàn cầu.
Đến thời điểm này, khi cuộc khủng hoảng Ukraine đang đến đỉnh điểm, trước những lệnh trừng phạt kinh tế được cho là mạnh mẽ từ phía Hoa Kỳ đối với Nga, đặc biệt là nhằm vào lĩnh vực ngân hàng, với mục đích không giấu giếm là cô lập và hủy diệt nền tài chính của quốc gia này, Moskva đang suy nghĩ về khả năng chuyển đổi cách thanh toán với khách hàng nước ngoài, từ USD sang dùng ruble.
Có thể chuyển sang ruble?
Vấn đề này vốn đã được đề cập từ nhiều năm trước. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, nó trở nên có tính thời sự hơn bao giờ hết.
Sự việc ban đầu mới là những tuyên bố không chính thức trên truyền thông, nay đã dần trở thành hiện thực. Mới đây, các đại biểu Hạ viện Nga đã gửi một bức thư tới Phòng Thương mại Công nghiệp nước này, Tập đoàn Gazprom, Rosneft cùng các tập đoàn nhà nước và hãng thương mại lớn khác với nội dung khuyến cáo họ xem xét khả năng chuyển đổi thanh toán không phụ thuộc vào USD.
Ông Andrei Kostin, Chủ tịch VTB, ngân hàng lớn thứ hai ở Nga, ủng hộ ý tưởng của các nghị sĩ Duma quốc gia Nga khi tuyên bố, bước đi như vậy sẽ làm cho nền kinh tế này giảm sự lệ thuộc vào những tác động bên ngoài, đặc biệt là những thay đổi thất thường của chính quyền Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, theo ý kiến nhiều chuyên gia, để đưa ý tưởng trên vào đời sống thực tế sẽ không phải là chuyện đơn giản. USD là ngoại tệ được thế giới công nhận và người mua nào phải cực kỳ quan tâm đến xuất khẩu của Nga thì mới chịu từ bỏ cách thanh toán đã quen thuộc và thuận tiện đối với họ.
Dầu mỏ và khí đốt là hai vị thế mà từ đó Nga có thể xuất phát để đạt chủ trương trên. Nhưng theo các chuyên gia, khi tiếp cận vấn đề vẫn cần phải thực tế. Bởi, đó là một quá trình có thể rất tốn kém và đòi hỏi công việc kỹ thuật khá nghiêm túc.
Ông Mikhail Krylov, Giám đốc bộ phận phân tích của hãng United Traders giả định rằng, nếu 44% xuất khẩu nguyên liệu của Nga chuyển hóa sang thanh toán bằng ruble thì đồng bản tệ nước này sẽ tăng giá rất cao, dẫn đến hoạt động thương mại không có lợi.
Nếu như một số người đề xuất đồng ruble cũng được chuyển đổi thành các khoản có tài sản khác, chẳng hạn như mua vàng, đồng tiền Nga sẽ bị mất giá thêm một lần nữa.
Các chuyên gia kinh tế đều cho rằng, quá trình chuyển đổi trong thanh toán quốc tế bằng đồng ruble có thể là triển vọng dài hạn. Trong tương lai gần, người Nga cần đưa đồng tiền quốc gia vào các giao dịch với những đối tác thương mại cơ bản của nước này, cũng như duy trì tỷ giá ổn định với các ngoại tệ khác.
