Nhà băng nhỏ sáp nhập để tồn tại

Thương vụ sáp nhập Southern Bank vào Sacombank được vén màn và hé lộ kế hoạch chi tiết về phương án sáp nhập tới đây. Điều này sẽ được HĐQT Sacombank trình cổ đông trong kỳ ĐHCĐ vào ngày 25-3, cho thấy với NH nhỏ, ngập trong nợ xấu, con đường duy nhất để có thể tồn tại, phát triển trước bối cảnh hiện nay là sáp nhập, hợp nhất (M&A).

Thương vụ sáp nhập Southern Bank vào Sacombank được vén màn và hé lộ kế hoạch chi tiết về phương án sáp nhập tới đây. Điều này sẽ được HĐQT Sacombank trình cổ đông trong kỳ ĐHCĐ vào ngày 25-3, cho thấy với NH nhỏ, ngập trong nợ xấu, con đường duy nhất để có thể tồn tại, phát triển trước bối cảnh hiện nay là sáp nhập, hợp nhất (M&A). 

M&A: giải pháp duy nhất

Thực tế cho thấy, không chỉ 9 NH nằm trong danh sách tái cơ cấu theo yêu cầu của Chính phủ và NHNN, mà ngay cả những cái tên ngoài danh sách như: DaiA Bank, Southern Bank… cũng phải chọn giải pháp sáp nhập và mất tên vĩnh viễn mới có thể trút được gánh nặng nợ xấu. Đặc biệt là trước áp lực đẩy mạnh tái cơ cấu mà NHNN đang thực hiện theo chủ trương sẽ thu hẹp số lượng NH, tăng quy mô đối với một số NH lớn.

Yếu của NH nhỏ hiện nay là khả năng quản trị. Để có thể tồn tại và phát triển các nhà băng này phải tìm đối tác ngồi lại với nhau để bàn đến việc hợp nhất, sáp nhập mới có cơ hội để tăng trưởng tốt. Đây cũng là mục tiêu của đề án tái cơ cấu của ngành đang được NHNN đẩy mạnh. Vì thế, bên cạnh việc tập trung xử lý 9 NH yếu kém, NHNN tiếp tục đánh giá, xác định thêm 2 NHTM, 6 TCTD phi NH yếu kém và yêu cầu xây dựng phương án cơ cấu lại trình NHNN phê duyệt.

Ông Nguyễn Văn Bình,
Thống đốc NHNN

DaiA Bank là một điển hình khi áp lực thoái vốn của các cổ đông lớn, trong đó có ACB, Công ty Tín Nghĩa và Tỉnh ủy Đồng Nai trước bối cảnh thị trường có khó khăn, cộng với nợ xấu gia tăng buộc DaiA Bank chọn giải pháp sáp nhập vào HDBank.

Trước sáp nhập, vốn điều lệ DaiA Bank cũng chỉ mới đạt mức 3.100 tỷ đồng và tình hình nợ xấu của NH này tăng mạnh trong năm 2012. Lợi nhuận trước thuế DaiA Bank năm 2012 chỉ đạt 246 tỷ đồng, đạt 40% kế hoạch, nợ xấu 5,28%.

Vì thế, DaiA Bank đứng trước áp lực tái cơ cấu và phương án sáp nhập HDBank là hướng đi đúng. Sau sáp nhập vào cuối 2013, HDBank đang từng bước xử lý gánh nặng nợ xấu hơn 5% từ DaiA Bank để lại và đẩy mạnh tái cơ cấu.

Tương tự, với Southern Bank, nếu không sáp nhập vào Sacombank sẽ có nhiều khó khăn khi hoạt động của NH này khá bết bát trong 2 năm gần đây, nợ xấu tăng cao. Báo cáo tài chính 9 tháng đầu năm 2013 được Southern Bank đưa ra, lợi nhuận chưa đạt 50% kế hoạch cả năm là 650 tỷ đồng trước thuế.

Trong khi nợ xấu lại có dấu hiệu tăng lên gần 4%, nhưng nợ có khả năng mất vốn chiếm phần lớn. Chính vì những khó khăn nội tại nên Southern Bank không thể tự tái cấu trúc và đã có đề nghị xin sáp nhập vào Sacombank, dù đã có thâm niên 20 năm hoạt động với thương hiệu nhiều người biết đến.

Sáp nhập sẽ giúp tăng quy mô, mạng lưới, tiết giảm chi phí và nâng cao năng lực quản trị, giúp NH sau sáp nhập trở thành những NH lớn mạnh về quy mô tổng tài sản, vốn điều lệ, con người, với triển vọng lợi nhuận cao, bền vững sau khi hợp nhất.

Qua đó, các NH nhỏ, yếu kém cũng trút được gánh nặng nợ xấu, xử lý được các khó khăn tồn đọng mà nếu không sáp nhập, hợp nhất sẽ rất khó xử lý. Trường hợp Habubank sáp nhập vào SHB cũng phần nào cho thấy được điều đó khi SHB phải ôm cục nợ xấu 1.800 tỷ đồng của Habubank. Vì thế, ngay từ khi tiếp nhập Habubank, không ít người e ngại cho SHB trong việc xử lý khoản nợ xấu khổng lồ từ Habubank...

Để tồn tại, lớn mạnh

Để có thể lớn mạnh và mở rộng quy mô, một số nhà băng đã và đang tăng cường tìm kiếm đối tác để thực hiện kế hoạch M&A. Điển hình như TrustBank gọi vốn từ cổ đông chiến lược là nhóm cổ đông lớn nắm giữ 84% và Tập đoàn Thiên Thanh chi phối gần 10%.

TrustBank đã được đổi tên thành NHTMCP Xây dựng Việt Nam. WesternBank hợp nhất PVFC và thị trường đang chờ thông tin công bố từ Navibank, PG Bank - 2 trong 4 NH thuộc diện tái cơ cấu theo chủ trương, yêu cầu của Chính phủ và NHNN.

"Ông lớn" Sacombank sẽ công bố phương án sáp nhập Southern Bank vào kỳ ĐHCĐ tới đây. Ảnh: LONG THANH

"Ông lớn" Sacombank sẽ công bố phương án sáp nhập
Southern Bank vào kỳ ĐHCĐ tới đây.  Ảnh: LONG THANH

Thực tế thời gian qua, sau khi hoàn tất việc sáp nhập, hợp nhất, các NH đã dần hồi sinh trong thời kỳ hậu M&A. Đơn cử SCB (được hợp nhất từ SCB, Ficombank, TinNghiaBank), sau 2 năm tái cơ cấu, hoạt động SCB từng bước đi vào ổn định, có chuyển biến tích cực hơn so với thời điểm bắt đầu thực hiện tái cơ cấu: hoàn trả tái cấp vốn khoảng 20.000 tỷ đồng, trả nợ ròng liên NH, nợ xấu dưới 3%...

Hay sau hơn 1 năm cuộc hợp hôn Habubank - SHB, NH sau sáp nhập cũng đang khẳng định là một trong những định chế tài chính vững mạnh. SHB đã tăng được quy mô hoạt động kinh doanh, vốn điều lệ, thị phần, khách hàng cũng như mạng lưới hoạt động.

Đáng chú ý là về vấn đề xử lý nợ xấu đã và đang được SHB từng bước xử lý thông qua công cụ VAMC. Đến nay, SHB đã bán 1.400 tỷ đồng nợ xấu cho VAMC để kéo tỷ lệ nợ xấu về dưới 5%. DaiA Bank sáp nhập vào HDBank, HDBank có nhiều cơ hội tăng trưởng hơn khi vốn điều lệ tăng lên 8.100 tỷ đồng và có mạng lưới rộng, nguồn nhân lực và nhất là nợ xấu đang được rà soát bán cho VAMC.

Thế nhưng, xu hướng M&A lĩnh vực NH Việt Nam được dự báo còn sôi động hơn trong thời gian tới. Bởi theo đánh giá của một chuyên gia, đối với các NHTM quy mô nhỏ của Việt Nam, ngoài việc vốn điều lệ còn thấp, hệ số CAR (hệ số an toàn vốn) tối thiểu chưa cao; hầu hết các NH có tỷ lệ vốn tự có trên tổng tài sản chỉ hơn 10%, trong khi tỷ lệ này ở hầu hết các nước vào khoảng 20%. Đồng thời, nợ xấu đang có xu hướng tăng, do hậu quả quản trị yếu kém của NH nhỏ trước đây để lại.   

Tính đến nay, 8/9 NH trong danh sách đã hoàn thành bước đầu lộ trình cơ cấu theo phương án được phê duyệt, 1 NH còn lại đang được NHNN xem xét, xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về phương án tự củng cố, chấn chỉnh trên cơ sở có sự tham gia vốn của tổ chức tín dụng nước ngoài. Phương án cơ cấu lại của 8/9 NH đều được tiến hành trên nguyên tắc tự nguyện, NHNN chưa phải áp dụng biện pháp can thiệp bắt buộc nào.

Các tin khác