Giá vàng đang gây sốc

Giá vàng thế giới đã bất ngờ mất gần 10% vào thứ hai (15-4), mức giảm sâu nhất trong 30 năm, gây ra mối lo ngại cho niềm tin của nhà đầu tư vào kênh trú ẩn an toàn này. Hơn thế nữa, giá trị của số vàng các ngân hàng trung ương và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đang nắm giữ đã sụt giảm từ mức cao kỷ lục 1.960 tỷ USD xuống chỉ còn 1.400 tỷ USD.

Giá vàng thế giới đã bất ngờ mất gần 10% vào thứ hai (15-4), mức giảm sâu nhất trong 30 năm, gây ra mối lo ngại cho niềm tin của nhà đầu tư vào kênh trú ẩn an toàn này. Hơn thế nữa, giá trị của số vàng các ngân hàng trung ương và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đang nắm giữ đã sụt giảm từ mức cao kỷ lục 1.960 tỷ USD xuống chỉ còn 1.400 tỷ USD.

Mất 17% từ đầu năm

Giá vàng đang trải qua một sự đảo chiều bất thường sau một cuộc dậy sóng kéo dài cả thập niên. Trong 10 năm từ 2001-2011, giá vàng đã tăng 650%, từ 256USD/ounce lên 1.920USD/ounce. Tuy nhiên, kể từ khi đạt mức cao vào tháng 8-2011, vàng bắt đầu hành trình xuống dốc.

Sự suy giảm đã tăng tốc vào thứ sáu tuần trước (12-4) với mức giảm 4%, khiến vàng chính thức bước vào thị trường con gấu, giảm 20% so với đỉnh cao. Bước sang ngày giao dịch đầu tuần này, thiệt hại trở nên tồi tệ hơn khi giá 1 ounce vàng giảm sâu 9,35%, tức mất tới 140,4USD, còn 1.360,6USD/ounce đối với hợp đồng tháng 4, đánh dấu cú rơi mạnh nhất trong ngày kể từ tháng 2-1983.

Tính từ đầu năm, giá vàng đã mất 17%. Mặc dù gần đây một số ngân hàng, bao gồm Goldman Sachs, đã giảm mức giá dự báo đối với vàng, nhưng sự sụt giảm này còn nghiêm trọng hơn cả những dự đoán bi quan nhất.

Chuyên gia đầu tư vàng Dennis Gartman nói: “Chúng tôi đã giao dịch vàng trong gần 4 thập niên, nhưng chưa bao giờ chứng kiến bất cứ điều gì giống như những gì đã xảy ra trong 2 phiên giao dịch vừa qua”.

Đợt sụt giảm trầm trọng của giá vàng kéo theo cơn bán tháo trên các thị trường hàng hóa và thị trường chứng khoán. Chỉ số chứng khoán Standard & Poor’s 500 giảm 2,3%, ngày lao dốc mạnh nhất kể từ đầu tháng 11-2012; giá dầu thô rớt dưới 90USD/thùng; đồng giảm xuống mức thấp nhất trong 17 tháng.

Chất xúc tác ở đây là sự thất vọng về tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc, nền kinh tế vốn được xem như điểm sáng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu bị phá hỏng, bởi sự hồi phục không đồng đều và các vấn đề nợ dai dẳng của châu Âu.

Hôm 15-4, báo cáo cho thấy tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc bất ngờ chậm lại với tốc độ 7,7% những tháng đầu năm 2013, giảm từ mức 7,9% vào cuối năm 2012, dấu hiệu chỉ ra rằng nhu cầu đối với nguyên vật liệu công nghiệp của Trung Quốc sẽ hạ xuống.

Khó hồi phục?

Matt Zeman, nhà giao dịch kim loại tại Kingsview Financial, nói: “Vàng có tất cả mọi lý do để lên cao hơn nhưng nó đã không làm được. Tình hình đã không xấu đi theo cách mà nhiều người đã dự tính”. Trong khi đó danh sách các lý do để bán vàng ngày càng dài ra.

Các chính trị gia châu Âu đã chỉ ra rằng Síp cần phải bán một số vàng dự trữ để chi trả cho gói cứu trợ ngân hàng, động thái đó có thể thúc đẩy các nước khác cũng làm như vậy. Sự suy yếu thị trường vàng còn được quy cho các công cụ tài chính mới đã làm cho việc mua vàng trở nên dễ dàng hơn.

Hôm qua 17-4, buổi sáng giá vàng SJC tại thị trường TPHCM theo niêm yết của Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) là 40,2 triệu đồng/lượng (mua vào) và 40,9 triệu đồng/lượng (bán ra). Đến đầu giờ chiều, SJC báo giá vàng SJC mua vào ở mức 40,6 triệu đồng/lượng, thấp hơn giá sàn đấu giá của NHNN là 100.000 đồng/lượng, giá bán ra cùng thời điểm là 41 triệu đồng/lượng. Hiện giá vàng miếng trong nước vẫn cao hơn giá vàng thế giới quy đổi hơn 6 triệu đồng/lượng. Chênh lệch giữa giá mua vào và bán ra ở thời điểm hiện nay đang có xu hướng được các doanh nghiệp thu hẹp trở lại. Cụ thể, trong suốt ngày 16-4, chênh lệch giữa giá mua và bán được các doanh nghiệp kéo rộng ra mức 600.000-700.000 đồng/lượng nhằm phòng ngừa rủi ro về giá khi giá vàng trên thế giới được dự báo còn nhiều biến động. Song đến hôm qua, khi xu hướng hồi phục của giá vàng thế giới trở nên rõ nét, khoảng chênh lệch này được công ty SJC kéo giảm còn 350.000 đồng và tại Doji là 300.000 đồng/lượng.

Sản phẩm nổi bật nhất là các quỹ giao dịch vàng ETF có thể được giao dịch trên thị trường chứng khoán và nắm giữ nhiều vàng như các ngân hàng trung ương lớn nhất thế giới. Các quỹ đầu tư vàng ETF đã bán ra hàng loạt trong những tuần gần đây, lượng vàng do các quỹ ETF nắm giữ mức thấp nhất kể từ cuối năm 2011.

Thí dụ, quỹ ETF lớn nhất với mã chứng khoán GLD (SPDR Gold Trust) đã có ngày hoạt động bận rộn chưa từng thấy trong hôm 15-4, có tới 150 triệu cổ phiếu GLP được mua bán trong 2 ngày vàng rớt giá, nhiều hơn tổng khối lượng giao dịch của cổ phiếu này trong suốt 16 ngày trước đó. SPDR Gold Trust cho biết lượng vàng họ nắm giữ giảm 0,73% xuống còn 1.145,92 tấn vào hôm 16-4.

Mặc dù nhiều nhà phân tích cho rằng nhu cầu vàng vật chất mạnh hơn nhu cầu về các sản phẩm tài chính liên quan đến vàng (như quỹ ETF và hợp đồng tương lai), nhưng điều này không đủ để vực dậy thị trường.

Bởi sau cơn hoảng loạn trên thị trường vàng hôm 15-4, những kẻ săn món hời bắt đầu ra tay, khiến nhu cầu vàng vật chất ở khắp châu Á tăng vọt. Tranh thủ mức giá thấp nhất 2 năm, người dân Trung Quốc và Ấn Độ đã đổ xô mua vàng, khiến một số cửa hiệu bán lẻ hết vàng để bán.

Các diễn biến này giúp chấm dứt cơn chảy máu thị trường vàng và giá vàng được phục hồi một ít. Tuy nhiên, dữ liệu do công ty Bespoke Investment Group cung cấp cho thấy từ năm 1975 mỗi khi thứ kim loại này rơi vào thị trường con gấu, nó sẽ giảm thêm bình quân 14% giá trị.

Nếu lịch sử lặp lại, giá vàng có thể xuống dưới mức 1.300USD/ounce. Thậm chí, Robert Savage, Trưởng chiến lược gia của FX Concepts và là cựu Giám đốc Hối đoái của Goldman Sachs, còn dự báo giá vàng có thể rớt xuống 1.100USD/ounce.

Huyền thoại đầu tư Warren Buffett nhiều lần nói, kim loại quý không có giá trị sử dụng thực thụ như các loại hàng hóa khác, chẳng hạn dầu hay đồng. Dù người ta có dùng vàng để làm trang sức hay răng giả, nhưng đa số chỉ là… cất kho.

Năm 1998, ông Buffett đã nổi tiếng khi phát biểu: “Vàng được đào lên khỏi mặt đất ở châu Phi hay vài nơi khác. Sau đó chúng ta nấu chảy nó, đào một cái lỗ khác để chôn nó xuống, rồi trả tiền cho nhiều người đứng xung quanh trông chừng nó. Nó chẳng có giá trị thực tế”. 

Các tin khác