Doanh nghiệp vay mới phải trả cũ

Khi dự án được cơ quan chức năng xét duyệt là NoXH, doanh nghiệp sẽ được một số ưu đãi như: chịu thuế thu nhập doanh nghiệp 10% thay vì 25% như quy định chung, thuế giá trị gia tăng 5% thay vì 10%, miễn tiền sử dụng đất… Tuy nhiên, lợi nhuận của dự án được khống chế ở mức 10%. Điều này có nghĩa cơ quan chức năng sẽ kiểm toán tài chính toàn bộ dự án khi đã hoàn thành.

Khi dự án được cơ quan chức năng xét duyệt là NoXH, doanh nghiệp sẽ được một số ưu đãi như: chịu thuế thu nhập doanh nghiệp 10% thay vì 25% như quy định chung, thuế giá trị gia tăng 5% thay vì 10%, miễn tiền sử dụng đất… Tuy nhiên, lợi nhuận của dự án được khống chế ở mức 10%. Điều này có nghĩa cơ quan chức năng sẽ kiểm toán tài chính toàn bộ dự án khi đã hoàn thành.

Tiền có hạn, doanh nghiệp đăng ký nhiều

Ông Lê Hữu Nghĩa, Giám đốc Công ty TNHH Địa ốc Lê Thành -  doanh nghiệp có dự án xin tham gia chương trình nhà ở của TPHCM, cho biết bên cạnh những thuận lợi, doanh nghiệp cũng gặp những khó khăn nhất định trong quá trình triển khai dự án, nhất là giá bán làm thế nào để có mức lợi nhuận như quy định.

Gần 10 năm trước, UBND TPHCM cũng đã ban hành Quyết định 24 với những quy định nhằm thu hút doanh nghiệp tham gia chương trình nhà ở cho người thu nhập thấp. Tuy nhiên sau một thời gian triển khai, không ít doanh nghiệp xin rút dự án khỏi chương trình.

Ông Nguyễn Viết Tạo, Tổng giám đốc CTCP N.V.T - doanh nghiệp có dự án tham gia chương trình, cho biết cơ quan chức năng soi rất kỹ, nhiều lúc như “bó chân” doanh nghiệp, nên cuối cùng doanh nghiệp phải trả lại dự án.

Tuy nhiên, phân khúc căn hộ tại thời điểm lúc đó so với hiện nay khác nhau rất nhiều. Thời điểm đó hầu hết doanh nghiệp chạy theo căn hộ cao cấp với giá khá cao, hiếm khi có doanh nghiệp nào chịu làm căn hộ giá thấp. Trong khi hiện nay tham gia chương trình này như là điều kiện để doanh nghiệp có thể “chạy thông” những dự án nhà ở đang triển khai nhưng tắc đầu ra, hết vốn.

Hiện nay nhiều doanh nghiệp cũng kỳ vọng vào gói tín dụng này, nhưng họ thừa nhận không dễ để vay, bởi nhu cầu lớn nhưng hạn mức gói tín dụng có hạn.

Ông Trương Anh Tuấn, Chủ tịch CTCP Tập đoàn Hoàng Quân, cho rằng gói 30.000 tỷ đồng là sự cố gắng rất lớn của Chính phủ và NHNN. Tuy nhiên, thực tế một doanh nghiệp bất động sản nếu được vay trong gói này cao lắm 500-1.000 tỷ đồng, như vậy chỉ có khoảng 10-15 doanh nghiệp được vay đã hết gói này (gói 9.000 tỷ đồng trong tổng 30.000 tỷ đồng).

Bên cạnh đó, còn rất nhiều dự án xây dựng NoXH và dự án chuyển đổi công năng từ nhà ở thương mại sang NoXH đang được UBND thành phố Hà Nội và TPHCM xem xét phê duyệt.

Ẩn số giá bán NoXH

Theo một lãnh đạo NHTM, với khách hàng cá nhân thời gian thẩm định và giải ngân để cho vay có thể nhanh, nhưng với khách hàng doanh nghiệp thời gian có thể kéo dài hơn. Bởi lẽ các NHTM phải có thời gian để thẩm định kỹ lưỡng tính khả thi của dự án và “sức khỏe” tài chính của doanh nghiệp, tránh tình trạng đổ vốn vào những dự án đang “bệnh” và các doanh nghiệp đang có nợ xấu khó có khả năng hồi phục.

“Cho vay các doanh nghiệp xây dựng NoXH, nhà thu nhập thấp hay nhà ở thương mại chuyển đổi thành NoXH, tài sản bảo đảm cũng chủ yếu là dự án xin vay vốn. Nếu chọn lựa dự án không khả thi, nằm ở vị trí không thuận lợi và không có người mua, rủi ro đối với các NHTM rất lớn. Do vậy, tất yếu các NHTM sẽ có sự chọn lọc kỹ đối với khách hàng doanh nghiệp ở gói tín dụng này.

Bên cạnh chọn lựa những dự án đã có khách hàng cá nhân đăng ký mua, đã xây dựng gần hoàn thiện, không loại trừ các NHTM nhà nước sẽ ưu tiên với những dự án NoXH, nhà ở thương mại trước đó ngân hàng đã bơm vốn cho vay” - vị lãnh đạo này cho biết.

Hiện nay do tình hình khó khăn, nhiều dự án chung cư đã hoàn thành chủ đầu tư bán giá rất thấp, thậm chí thấp hơn giá thành để thu hồi vốn, có dự án được bán với giá 8-12 triệu đồng/m2.

Tại TPHCM, trong số hơn 30 dự án nhà ở thương mại xin chuyển qua NoXH, chỉ có 2 dự án đã hoàn thiện, phần lớn còn lại đang thi công hoặc đang trong quá trình đền bù, giải phóng mặt bằng. Điều này có nghĩa giá bán của dự án vẫn còn là ẩn số, dù theo quy định phải dưới 15 triệu đồng/m2, nhưng thực tế giá bán phải dưới 12 triệu đồng/m2 mới có người mua.

Với 2 dự án đã hoàn thành được chủ đầu tư bán ra thị trường nay xin chuyển qua NoXH là chung cư 584 của CTCP Đầu tư và khai thác CTGT 584 tại xã Tân Kiên (Bình Chánh) và chung cư Lan Phương MHBR tại phường Trường Thọ (Thủ Đức). Năm 2008, chủ đầu tư dự án 584 ký hợp đồng bán căn hộ cho khách hàng (lúc đó dự án đang trong giai đoạn thi công) với giá khoảng 8,4 triệu đồng/m2; còn dự án chung cư Lan Phương MHBR hiện nay được rao bán trên mạng với giá khoảng 14 triệu đồng/m2.

Trong khi đó, Công ty Địa ốc Lê Thành đang rao bán căn hộ chung cư gần dự án 584 giá 11 triệu đồng/m2, nhà đã hoàn thiện.

Theo nhiều doanh nghiệp, để dòng tiền hỗ trợ chảy đúng chỗ, đúng đối tượng được hưởng, cần phải có cơ chế giám sát thật chặt. Thí dụ, một doanh nghiệp đăng ký xây dựng 1.000 căn hộ NoXH chỉ xây 50 căn, 950 căn còn lại là nhà ở thương mại nhưng vẫn được hưởng ưu đãi là không ổn. Ngân hàng cho vay cần giải ngân theo tiến độ, theo dự án cụ thể để tránh tình trạng có doanh nghiệp làm thật sự nhưng đến sau không tiếp cận được.

Khó khăn hiện nay khi tiếp cận vốn từ ngân hàng là doanh nghiệp không còn tài sản thế chấp, bởi toàn bộ tài sản đã thế chấp vay vốn trước đây, nay chưa trả nợ được. Vì thế, với những doanh nghiệp được hỗ trợ vay vốn, ngân hàng nên nhận thế chấp bằng chính dự án đang triển khai và giải ngân theo tiến độ thi công, bán hàng.

Cuối tuần qua, tại cuộc họp với Sở Xây dựng TPHCM, một chủ đầu tư dự án cho biết hiện ông đang vay vốn tại Sacombank để đầu tư dự án NoXH với lãi suất cũ còn rất cao, lên đến 16%/năm. Do vậy, ông kiến nghị 5 NHTM nhà nước có thể linh hoạt xem xét cho doanh nghiệp được vay vốn lãi suất 6%/năm để trả nợ vay cho Sacombank, giảm bớt áp lực lãi vay, tạo điều kiện cho doanh nghiệp giảm giá thành NoXH xuống phù hợp người thu nhập thấp. Tại cuộc họp, kiến nghị này đã được Vietcombank ghi nhận và cho biết sẽ xem xét trường hợp cụ thể dự án của doanh nghiệp rồi mới trả lời.

Các tin khác