Ngày 16-10, tại Hà Nội đã diễn ra diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam - Nga lần thứ nhất với chủ đề “Những cơ hội mới cho thương mại và đầu tư”. Theo lãnh đạo 2 nước, hoạt động đầu tư, thương mại giữa 2 bên đang ở mức thấp so với tiềm năng, cần phải đẩy mạnh hơn trong thời gian tới.
Ưu tiên đẩy nhanh FTA với Việt Nam
 |
Phát biểu tại diễn đàn, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nhấn mạnh những năm gần đây hợp tác chính trị, kinh tế Việt Nam - Liên bang Nga phát triển ổn định. Kim ngạch thương mại 2 chiều năm 2012 đạt 3,7 tỷ USD, tăng 19,7% so với năm trước; 7 tháng năm 2013 đạt 2,7, tăng 1,7% so với cùng kỳ và dự kiến cả năm khoảng 4 tỷ USD.
Về đầu tư, tính đến cuối tháng 8, Nga có 92 dự án tại Việt Nam với tổng số vốn 2 tỷ USD, xếp thứ 19 các nước, vùng lãnh thổ. Ở chiều ngược lại, Nga là nước đứng thứ 3 về đầu tư của Việt Nam với 17 dự án, tổng số vốn 2,4 tỷ USD.
Kể từ chuyến thăm của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tháng 7-2012, quan hệ 2 bên đã có những đột phá: thành lập tổ công tác cấp cao Việt Nam - Nga, hợp tác năng lượng, công nghệ cao, giáo dục, năng lượng… cũng như đẩy nhanh việc hoàn thành hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam với Liên minh Hải quan Nga, Belarus, Kazakhstan nhằm tạo điều kiện hàng hóa, dịch vụ, đầu tư giữa các nước được lưu thông dễ dàng, thúc đẩy tăng trưởng vững chắc trong hoạt động thương mại, đầu tư.
 Với bề dày quan hệ và tính bổ sung mạnh mẽ về cơ cấu xuất nhập khẩu giữa 2 nước, Việt Nam có cơ sở để khẳng định sẽ là thị trường hấp dẫn đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư đến từ Nga. Trong quá trình hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế, Việt Nam luôn hoan nghênh và sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp Nga cũng như đối tác khác đến kinh doanh và đầu tư tại Việt Nam, vào các lĩnh vực khuyến khích đầu tư như phát triển năng lượng mới, năng lượng tái tạo, công nghiệp phụ trợ, các ngành công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp xanh, cơ khí chế tạo, công nghệ thông tin, chế biến nông, lâm, thủy sản, giáo dục, đào tạo, y tế, du lịch… | |
Ông Trần Tuấn Anh, |
Nhấn mạnh Việt Nam đang có vị trí quan trọng tại Đông Á, là thành viên của nhiều định chế quốc tế, tăng trưởng luôn ở trong nhóm các nước dẫn đầu… song Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng thừa nhận giai đoạn hiện nay hợp tác song phương Việt Nam - Nga chưa cao, dưới tiềm năng 2 nước, trong khi sự hợp tác, phát triển thương mại, đầu tư 2 nước có tính bổ trợ cao.
“Việc Nga thành lập chi nhánh thương mại tại TPHCM sẽ góp phần thúc đẩy giao thương 2 nước lên tầm cao mới, thúc đẩy đầu tư 2 nước. Bên cạnh đó, diễn đàn doanh nghiệp 2 nước hy vọng sẽ được tổ chức thường niên để kết nối doanh nghiệp 2 nước” - Phó Thủ tướng bày tỏ.
Phó Thủ tướng thứ nhất Liên bang Nga I.I Shuvalov, cũng thừa nhận quan hệ kinh tế 2 nước hiện nay không thể hiện đúng quan hệ hợp tác, tiềm năng 2 bên. Chính vì vậy, khóa họp Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Nga lần này nhằm chuẩn bị tốt cho chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống V.Putin vào tháng 11 tới, đặc biệt thống nhất các văn kiện đã ký kết trong chuyến thăm về các lĩnh vực kỹ thuật quân sự, kinh tế, khoa học…
Nhằm hướng đến mục tiêu kim ngạch thương mại giữa 2 nước đạt 15 tỷ USD vào năm 2020, Phó Thủ tướng I.I Shuvalov cho biết hiện Nga muốn tăng FTA với nhiều nước, nhóm liên kết quốc tế, trong đó Nga sẽ ưu tiên đàm phán và ký FTA thông qua việc thúc đẩy FTA giữa Việt Nam với Liên minh Hải quan Nga, Belarus, Kazakhstan.
Khi FTA này được ký kết sẽ tạo thuận lợi cho hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Nga về thủ tục, thuế, đồng thời doanh nghiệp Nga sẽ có nhiều cơ hội đầu tư lâu dài vào Việt Nam.
Đột phá tháo gỡ rào cản
Hợp tác năng lượng là lĩnh vực được 2 bên quan tâm, hợp tác mạnh mẽ, thể hiện qua việc Nga trở thành đối tác của Việt Nam vài chục năm trong khai thác dầu khí ở Biển Đông. Nga cũng là đối tác thực hiện dự án nhiệt điện Long Phú 1 với tổng mức đầu tư 1,2 tỷ USD, hợp tác trong xây dựng nhà máy điện hạt nhân…
Tuy nhiên, ông Phạm Gia Túc, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại - Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cho rằng để xứng với quan hệ, tiềm năng 2 nước, cần có những sự đột phá hơn nữa từ 2 chính phủ. Hiện nay, ngoài một số tập đoàn lớn đầu tư sang Nga, các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam dù quan tâm nhưng còn nhiều do dự. Những khó khăn doanh nghiệp đang gặp phải là tiếp cận thông tin thị trường, hướng dẫn hải quan, phương thức thanh toán…
Bên cạnh đó, giống nhiều nước khác, Nga áp dụng các rào cản thương mại, phi thương mại hay những bất cập trong việc cấp thị thực.
"VCCI kiến nghị chính phủ 2 nước có các biện pháp hỗ trợ thiết thực trong việc xây dựng khuôn khổ pháp lý để các cơ quan chính quyền Nga tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp Việt Nam kinh doanh; nhanh chóng hoàn thành FTA giữa Việt Nam với liên minh hải quan 3 nước; cấp visa cho doanh nghiệp Việt ở Nga dài hơn…” - ông Túc kiến nghị.
Đại diện VCCI cũng khẳng định, tổ chức này sẽ hợp tác chặt chẽ với các đại diện doanh nghiệp của Nga để tăng trao đổi thông tin, xúc tiến thương mại đầu tư và sẽ hỗ trợ, ủng hộ doanh nghiệp Nga kinh doanh thành công ở Việt Nam và ngược lại.
