Tạo môi trường pháp lý thuận lợi để TPHCM thực hiện Nghị quyết 54

(ĐTTCO) - Ngày 14-12, Trường Đại học Luật TPHCM tổ chức hội thảo quốc tế “Quy định pháp luật đặc thù về phát triển TPHCM và kinh nghiệm nước ngoài”, nhằm trao đổi khoa học các vấn đề liên quan đến triển khai nhanh chóng, hiệu quả Nghị quyết 54 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM (Nghị quyết 54).
Chia sẻ về kết quả 1 năm thực hiện Nghị quyết 54, ông Mai Hữu Quyết, Trưởng phòng Tổng hợp Văn phòng UBND TPHCM, cho hay đến nay đã có một số kết quả bước đầu tích cực. Tiến độ thực hiện các dự án nhóm A và các dự án có chuyển mục đích sử dụng đất lúa trên 10ha được đẩy nhanh.
Chính sách thu nhập tăng thêm đã khuyến khích, nâng cao hiệu quả làm việc của cán bộ, công chức, viên chức… Tuy nhiên, một số cơ chế chính sách, đặc thù về tài chính, ngân sách như các nguồn thu từ cổ phần hóa, thưởng vượt thu… chưa được thực hiện, nên chưa có nguồn vốn đầu tư đồng bộ cho các công trình hạ tầng trên địa bàn TPHCM chưa thật sự tạo động lực mới giúp TPHCM phát triển.
Trước kết quả bước đầu này, các đại biểu tham dự hội thảo bày tỏ “sốt ruột” về việc thực hiện Nghị quyết 54 tại TPHCM. PGS-TS Vũ Văn Nhiêm, Trưởng Khoa Luật Hành chính - Nhà nước Trường Đại học Luật TPHCM, đề xuất, TPHCM cần tận dụng thời gian, tiến hành khẩn trương nghiên cứu và thực hiện mạnh mẽ hơn, tận dụng tối đa biên độ “cởi trói” mà Nghị quyết 54 cho phép.
Tạo môi trường pháp lý thuận lợi để TPHCM thực hiện Nghị quyết 54 ảnh 1  
Theo GS-TS Phạm Hồng Thái, Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội, trên thực tế, việc ủy quyền thường được thực hiện theo từng trường hợp cụ thể, nhưng trong quản lý lại xuất hiện nhiều tình huống. Nếu cấp trên ủy quyền cho cấp dưới thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của cấp trên một cách thường xuyên để giải quyết một loại công việc nào đó, thì lại bước sang lĩnh vực “phân cấp”, “phân quyền” trong quản lý; mà phân cấp phải được tiến hành bằng việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Nhưng theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Chủ tịch UBND không có quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Đây là nghịch lý trong pháp luật Việt Nam. Do vậy, thực tiễn sẽ rất phức tạp khi Chủ tịch UBND TPHCM và Chủ tịch UBND quận, huyện muốn “ủy quyền” cấp dưới thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình một cách ổn định, lâu dài; còn ủy quyền theo vụ việc cụ thể cũng dễ dẫn đến nhiều tình huống không đơn giản.
 GS-TS Trần Ngọc Đường, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, cho rằng để thực hiện Nghị quyết 54 hiệu quả, nhiệm vụ hàng đầu là phải tiếp tục xây dựng và hoàn thiện thể chế. Không chỉ căn cứ vào cơ chế, chính sách đặc thù được quy định trong nghị quyết này, mà còn phải tuân thủ các văn bản pháp luật khác, nhất là các đạo luật và nghị định có liên quan trực tiếp như Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Quy hoạch…
Trong khi đó, các đạo luật và các nghị định liên quan đang có sự mâu thuẫn, xung đột, vô hiệu hóa lẫn nhau, ảnh hưởng và cản trở việc thực hiện Nghị quyết 54. GS-TS Trần Ngọc Đường đề nghị Quốc hội và Chính phủ cần khẩn trương nghiên cứu sửa đổi, bổ sung và khắc phục những mâu thuẫn, xung đột, vô hiệu hóa lẫn nhau giữa các đạo luật, tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho TPHCM thực hiện Nghị quyết 54.
PGS-TS Nguyễn Thị Thủy, Phó Trưởng Khoa Quản trị Trường Đại học Luật TPHCM, đề nghị cần có quy định cho phép TPHCM chủ động trong việc xây dựng dự toán chi ngân sách cho đầu tư xây dựng cơ bản nói chung và cơ sở hạ tầng nói riêng. Cụ thể, hàng năm, khi xây dựng dự toán chi ngân sách cho đầu tư xây dựng cơ bản, TPHCM được quyền chủ động trong việc quyết định các khoản chi đầu tư xây dựng cơ bản mà không nhất thiết phải tuân thủ văn bản hướng dẫn hàng năm của Bộ Tài chính. 

Các tin khác