Hôm qua 18-9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã có phiên thảo luận cho ý kiến vào báo cáo về công tác phòng chống tham nhũng năm 2013 của Chính phủ. Các ý kiến thảo luận đều cho rằng cần đánh giá về công tác phòng chống tham nhũng một cách toàn diện, thẳng thắn hơn để tìm ra giải pháp hữu hiệu đối với quốc nạn này.
Còn bao che, bỏ lọt tội tham nhũng
Báo cáo trước UBTVQH, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cho biết từ đầu năm đến nay đã phát hiện 73 vụ, 80 đối tượng có hành vi liên quan tham nhũng, số tiền 117 tỷ đồng, đã chuyển cơ quan hình sự 11 vụ, 34 đối tượng. Đã có 36 người đứng đầu bị xử lý vì để xảy ra tham nhũng, trong đó 4 người bị xử lý hình sự.
Về minh bạch tài sản, thu nhập năm 2012, đã có hơn 113.000 người kê khai lần đầu, hơn 519.000 người kê khai bổ sung, hơn 376.000 bản kê khai được công khai, 3 trường hợp được xác minh không trung thực, 58 trường hợp bị xử lý do nộp chậm.
 Công tác phòng, chống tham nhũng "tuy đã đạt kết quả tích cực, nhưng tình hình tham nhũng chưa có dấu hiệu giảm, diễn ra ở nhiều ngành, nhiều cấp, nhiều lĩnh vực với những thủ đoạn tinh vi, kín đáo, khó phát hiện. | |
Ông Huỳnh Phong Tranh, |
Thẩm tra báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện cho rằng kết quả trên "chưa tương xứng với tình hình tham nhũng đang diễn ra". Phát hiện nhiều nhưng thu hồi tài sản ít; xử lý hành chính nhiều, áp dụng tình tiết giảm nhẹ, xử dưới khung, án treo hoặc phạt cải tạo không giam giữ chiếm tỷ lệ cao, có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm; một số vụ án nghiêm trọng, phức tạp bị kéo dài, bị đình chỉ điều tra; tham nhũng không chỉ trong ngân hàng, tài chính, quản lý vốn và tài sản nhà nước mà cả ở hỗ trợ dạy nghề nông thôn, hỗ trợ xóa đói, giảm nghèo…
"Khen thưởng người tố cáo tham nhũng còn hình thức, dư luận chưa đồng tình như vụ bệnh viện đa khoa Hoài Đức. Có người tố cáo tham nhũng từ chối khen thưởng, vì thấy chưa giải quyết đến nơi, đến chốn, còn biểu hiện bao che như vụ ở Trung tâm y tế Thăng Bình, Quảng Nam" - ông Hiện nêu thí dụ.
Cho ý kiến về báo cáo của Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng cần có đánh giá toàn diện hơn vì báo cáo ra Quốc hội là báo cáo với toàn dân: “Thế giới, mặt trận, điều tra dư luận, báo chí truyền thông đã đánh giá về công tác phòng, chống tham nhũng như thế nào? Trong lực lượng đấu tranh phòng chống tham nhũng có tiêu cực, bỏ sót, bao che, thậm chí tham nhũng hay không? Báo cáo cần có đánh giá cụ thể hơn”.
Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh báo cáo cần đánh giá việc thực hiện các chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng và hiệu quả từ công tác này. Phát biểu tại phiên thảo luận, Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao Nguyễn Hải Phong cho biết: “Có địa phương có 804 cuộc thanh tra nhưng chỉ đưa ra xử lý hành chính vài cuộc nhỏ lẻ. Chúng tôi khẳng định trong số đó có những cuộc có dấu hiệu hình sự, nhưng đã xử lý hành chính”.
Công khai tiến độ xử lý, lấy lại lòng tin
Theo ông Phan Trung Lý, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Chính phủ có thể yêu cầu các cơ quan cung cấp thêm thông tin trước khi báo cáo trước Quốc hội về công tác phòng chống tham nhũng, trong đó cần thể hiện rõ hơn về tình hình, số liệu, tránh báo cáo chung chung.
Ông đề nghị: “Về biện pháp cũng cần được gia công thêm. Tội phạm ngày càng tinh vi, nguy hiểm thì biện pháp cũng phải tinh thông, sâu sắc hơn. Cơ quan chuyên trách phải nâng cao trách nhiệm, xử lý hiệu quả hơn”. Trong khi đó, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Ksor Phước yêu cầu Chính phủ cho biết số thông tin liên quan đến tham nhũng mà các cơ quan có thẩm quyền nhận được trong năm và cách xử lý thông tin đó. Điều này thể hiện ý chí quyết tâm có làm đến nơi đến chốn hay không.
“Nhiều vụ việc qua điều tra thì “xẹp” xuống khiến người dân mất lòng tin. Dân đi tù chỉ vì vài triệu đồng nhưng cán bộ vi phạm mấy tỷ đồng lại hưởng án treo. Xử lý không nghiêm là dấu hiệu nghi vấn cao về động cơ tham nhũng” - ông Ksor Phước bức xúc. Chủ tịch Hội đồng Dân tộc cũng cho rằng báo cáo cần nêu rõ vụ việc nào diễn ra trong thời gian dài mới được phát hiện, vụ nào phát hiện được ngay, tỉnh nào kém nhất, bộ nào có vấn đề và điển hình là cái gì. Quốc hội cần địa chỉ.
Báo cáo có chiều sâu mới thể hiện được hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng đến đâu. Cho biết mình có nhiều thông tin về việc lãnh đạo các địa phương có nhà đất ở thành phố lớn, đợi đến về hưu sẽ dùng, ông Ksor Phước nói: “Tại sao cứ đi “đánh” ở những đâu đâu, cứ xoáy sâu vào đây sẽ được cá lớn”.
Chủ tịch Hội đồng Dân tộc còn đề nghị học tập cách làm của Ban Kiểm tra Trung ương, cứ 3-4 tháng một lần công bố công khai tiến độ xử lý các vụ án tham nhũng để lấy lại lòng tin của cán bộ, nhân dân.
Kết thúc phiên thảo luận, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh bày tỏ đồng tình với nhiều ý kiến; đồng thời cho biết báo cáo sẽ được bổ sung đầy đủ thông tin hơn, có sự phân tích rõ hơn về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2013 trước khi trình Quốc hội vào tháng 10 tới.
