Khởi nghiệp không phải trào lưu

(ĐTTCO) - Trung tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp (BSSC) là đơn vị duy nhất hoạt động chuyên sâu trong lĩnh vực hỗ trợ khởi nghiệp tại Việt Nam. Tính đến nay BSSC đã hỗ trợ trên 750 dự án khởi nghiệp của thanh niên TPHCM. Để tìm hiểu thêm câu chuyện của những bạn trẻ khởi nghiệp, ĐTTC đã có cuộc trao đổi với bà TRƯƠNG LÝ HOÀNG PHI (ảnh), Giám đốc BSSC. 

PHÓNG VIÊN: - Thưa bà, năm 2016 khởi nghiệp đã trở thành cụm từ nóng, Chính phủ cũng như chính quyền TPHCM đang nỗ lực để hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp. Song theo bà làm thế nào để các bạn trẻ không ảo tưởng vào chuyện khởi nghiệp với viễn cảnh trở thành ông chủ lớn?

Bà TRƯƠNG LÝ HOÀNG PHI: - Tinh thần khởi nghiệp ai cũng có thể có, nhưng để khởi nghiệp thật sự không phải ai cũng làm được, vì thế chính bản thân mỗi người trẻ phải thật sự hiểu rõ về khởi nghiệp. Để làm được điều này cần có sự định hướng của truyền thông cũng như đào tạo, đây chính là kim chỉ nam, là công cụ có thể định hướng về nhận thức và tư duy cho giới trẻ.

Trong chương trình định hướng về khởi nghiệp của Thành đoàn và Hội Liên hiệp thanh niên (LHTN) Việt Nam TPHCM, khởi nghiệp được nhìn nhận là xu hướng tất yếu, được định hướng là một cuộc cách mạng về sản phẩm, dịch vụ hay hành vi tiêu dùng, với tinh thần khởi nghiệp và tái khởi nghiệp liên tục, không phải là phong trào hay một trào lưu nào đó.

Bản thân tôi và BSSC, thông qua các hoạt động của BSSC, đặc biệt qua các lớp lãnh đạo khởi nghiệp sẽ có các chuyên đề để giúp các bạn trẻ nhận ra rằng mình có phù hợp với khởi nghiệp hay không, và nếu phù hợp cần chuẩn bị như thế nào đón nhận chặng đường gian nan sắp tới. Bởi có một sự thật là khởi nghiệp không dành cho tất cả và các bạn trẻ cần có nền tảng tốt nhất để giảm một cách thấp nhất những rủi ro.

- Nhiều bạn trẻ đang có chung nhận định họ đã may mắn khởi nghiệp trong giai đoạn này vì Nhà nước và chính quyền TPHCM có nhiều chương trình hỗ trợ. Tuy nhiên, khi nguồn lực của DN khởi nghiệp còn hạn chế, các thủ tục hành chính đang khiến họ ngán ngại nhất. Bà có lời khuyên nào cho họ trong trường hợp này?

- Bản thân mỗi người khởi nghiệp phải tự xác định rằng khởi nghiệp là vấn đề tự thân, dù có hay không sự hỗ trợ từ bên ngoài, khi gặp bất kỳ khó khăn nào cũng phải tự tìm cách vượt qua. Cũng giống như việc chúng ta không thể đổi hướng gió, nhưng có thể điều chỉnh được cánh buồm để lái con thuyền vượt qua sóng lớn và đi đúng hướng. Đúng là các thủ tục hành chính dù đã được cải thiện rất nhiều, song vẫn còn rào cản khiến DN khởi nghiệp gặp nhiều khó khăn.

Tuy vậy, vẫn có nhiều DN đã nỗ lực vượt qua và phát triển. Trong năm 2016, chúng ta khởi nghiệp trong môi trường thuận lợi hơn, khi cách nhìn cộng đồng dành cho khởi nghiệp đã thay đổi, đặc biệt khi Chính phủ tuyên bố “Khởi nghiệp là một trong những thước đo thành công của Chính phủ kiến tạo”, đồng thời đã có các chính sách hỗ trợ cũng như truyền cảm hứng và tinh thần khởi nghiệp cho các bạn trẻ.

Tuy nhiên, quá trình thay đổi nào cũng cần nhiều thời gian để tìm được giải pháp và cách thức tương thích nhất với điều kiện hiện tại và định hướng tương lai, từ đó mới có cơ chế, chính sách hiệu quả nhất.

- Là đơn vị chủ trì cuộc thi Startup Wheel, theo nhìn nhận của bà qua mỗi năm các ý tưởng dự thi đã có những bước trưởng thành như thế nào?

- Startup Wheel (Bánh xe Khởi nghiệp) đã đi những bước rất thận trọng trong 4 năm qua, để từ một cuộc thi nhỏ mở rộng thành sân chơi dành cho cho cộng đồng khởi nghiệp cả nước, với quy mô và tầm vóc như ngày hôm nay.

Sự trưởng thành của thí sinh Startup Wheel một phần do cọ xát nhiều với những thử thách, một phần do sự lớn mạnh của cuộc thi đã thúc đẩy sự trưởng thành của các dự án khởi nghiệp. Từ một cuộc thi được định hình để phát triển ý tưởng khởi nghiệp, Startup Wheel đã trở thành đòn bẩy, bệ phóng của các DN khởi nghiệp trên toàn quốc.

Lễ phát động cuộc thi Ý tưởng khởi nghiệp Startup Wheel 2016.

- Làm việc thường xuyên với các DN khởi nghiệp, theo bà đâu là điểm mạnh, điểm yếu của họ?

- Tư duy trẻ là điều tôi nhìn thấy ở đa số DN khởi nghiệp hiện nay. Đó là tư duy của sáng tạo, không ngừng học hỏi. Họ tự tin, có trình độ, được đào tạo bài bản, có cơ hội tham khảo mô hình trên thế giới, tiếp cận và tận dụng nhiều nguồn lực để phát huy, dám chấp nhận sự thay đổi, thử thách…

Tuy nhiên, tự tin quá mức đôi lúc khiến DN khởi nghiệp bỏ qua những lời khuyên, ý kiến khách quan. Ngoài ra, sự thúc đẩy từ bên ngoài tác động liên tục và quá nhanh khiến nhiều DN khởi nghiệp vội vàng, chưa đầu tư đủ về mặt ý tưởng lẫn cách thực thi, nên đôi khi có lượng nhưng không đảm bảo về chất.

- Qua năm 2017, bà có đề xuất chính sách nào để hỗ trợ thêm cho các DN khởi nghiệp hay không?

- Về mặt chính sách, cấp thiết nhất theo tôi cần gấp là khung pháp lý cho các nhà đầu tư, các hoạt động của quỹ đầu tư mạo hiểm… sớm được hoàn thiện. Mặt khác, với các chính sách đã xây dựng, tôi mong rằng chúng ta hãy bắt tay vào hành động, thực thi càng nhanh càng tốt để có thể nhanh chóng đưa chính sách vào thực tế.