(ĐTTCO) - Hàng trăm vụ bắt cóc chuyên gia đã diễn ra, nhưng chính quyền hầu như chưa thực sự nỗ lực điều tra. Thậm chí, thân nhân của các nạn nhân cho rằng có sự bắt tay ngấm ngầm giữa cảnh sát và các tổ chức tội phạm.
Nô lệ hóa chuyên gia (K1): Thực trạng đáng sợ
800 người 1 năm
Ngày 27-1-2011, Alejandro Alfonso Moreno Baca lên chiếc Mazda màu đỏ của mình để rời Mexico City đến Laredo, Texas thăm một người bạn. Tại km 13 của đường cao tốc Monterrey-Nuevo Leon, gần trạm thu phí Sabinas Hidalgo, anh bị một tay súng Zetas chặn xe. "Tiền không phải là điều bọn chúng muốn. Chúng chưa bao giờ liên lạc với chúng tôi để đòi tiền chuộc" - Lucia Baca, mẹ của Alejandro, nói. Tổ chức xã hội dân sự Các Công dân hỗ trợ nhân quyền (CADHAC) có trụ sở ở Nuevo Leon, cho biết chỉ trong năm 2011 có 800 người mất tích ở bang này, 200 người trong số đó đã bị bắt cóc từ các đường cao tốc. Trong số này, 65% bị các nhóm tội phạm bắt cóc, số còn lại do cảnh sát hoặc binh lính bắt cóc.
3 ngày sau khi Alejandro bị bắt cóc, cha mẹ của anh đã đi đến Monterrey để tìm kiếm. Họ đã đến văn phòng cảnh sát bang, cảnh sát khuyên họ không phải lo lắng: "Con trai ông bà sẽ được trả lại trong vòng 3 tháng và không cần vội tìm chiếc xe, nó sẽ xuất hiện trên một trang trại ở đâu đó". Cha Alejandro nhớ lại: "Lúc đó chúng tôi đã nhận ra rằng tất cả cảnh sát trong thành phố Sabinas, từ người đứng đầu, đều đang bảo vệ các tổ chức tội phạm. Trong thực tế, chỉ huy của họ nay đang phải ngồi tù". Vào tháng 1, trên đoạn đường cao tốc gần Sabinas, 1 kỹ thuật viên hệ thống viễn thông khác cũng bị bắt cóc cùng nhiều người khác. "Ở Nuevo Laredo họ đang điều tra các vụ bắt cóc 2 kỹ thuật viên. Những kỹ sư hoặc các kỹ thuật viên viễn thông bị đưa đi làm nô lệ lao động để tạo ra các mạng lưới thông tin liên lạc cho bọn tội phạm, những chuyên gia trong các lĩnh vực khác được đưa đi làm việc ở nơi khác..." - cha của Alejandro nói.
Chưởng lý ăn lương của tội phạm
Vào ngày 27-1-2009, 48 giờ sau khi kỹ sư Jose Antonio Robledo bị bắt cóc ở Monclava, Coahuila (xem lại Kỳ 1), cha mẹ của anh đã báo cáo sự việc cho chính quyền tiểu bang và các cơ quan chức năng của thành phố. Nhưng những nỗ lực của họ không mang lại kết quả. "Các cơ quan chức năng rất thờ ơ. Thậm chí, các quan chức tại Bộ Công cộng của Monclova đã nói thẳng rằng số phận của con trai chúng tôi không quan trọng đối với họ" - mẹ Antonio nói. Tuy nhiên, vào những ngày đầu tiên, họ vẫn còn nhiều hy vọng. 3 ngày sau khi nói chuyện với các cơ quan tiểu bang và thành phố, họ đã báo cáo vụ việc cho Văn phòng Tổng Chưởng lý. Sau đó, họ chờ bọn bắt cóc gọi đòi tiền chuộc. Thay vào đó, họ được Giám đốc an ninh ICA, Joaquin Benito de Angel, đến “thăm hỏi”. Ông ta đi cùng 2 người tự xưng là thành viên của Zetas. "Họ nói chúng tôi không cần báo cảnh sát, vì cảnh sát ở Monclova lẫn Saltillo đều bị họ kiểm soát. Họ nói sẽ giúp đỡ chúng tôi và nếu cần liên lạc với Giám đốc an ninh của ICA" - cha Antonio kể lại.
Ngay sau khi những người đó rời đi, cha mẹ Antonio lập tức chạy trốn khỏi khách sạn và đi thẳng đến Saltillo để gặp Phó Công tố viên tiểu bang, ông Torres Charles. “Chúng tôi kể cho ông ấy tất cả mọi thứ, nhưng ông ta từ chối thêm thông tin đó vào hồ sơ vụ bắt cóc. Ông ta còn nói điều này sẽ đe dọa cuộc sống của con trai chúng tôi, đừng mạo hiểm. Quả thật chúng tôi cảm thấy khủng khiếp. Chúng tôi nghĩ rằng có lẽ tốt hơn nên thương lượng với những tên tội phạm, thay vì cố gắng thông qua các kênh pháp lý" - cha Antonio nói.
Torres Charles sau đó trở thành Tổng Chưởng lý của bang và cố vấn pháp luật cho Thống đốc hiện nay Ruben Moreira. Nhưng vào tháng 2-2012, ông đã bị sa thải khi người ta phát hiện anh trai của ông là Humberto Torres Charles, người làm việc cho Văn phòng Tổng chưởng lý ở Coahuila, đã được các nhóm tội phạm có tổ chức trả 300.000 peso mỗi tháng vì đã giúp bảo vệ chúng. Hiện nay, Văn phòng Tổng Chưởng lý treo thưởng 3 triệu peso cho người cung cấp thông tin dẫn tới việc bắt giữ Humberto Torres Charles. Claudia Gonzalez Lopez, cựu quan chức của Văn phòng Tổng chưởng lý Coahuila, cũng bị bắt giữ vì bị cáo buộc có quan hệ với Zetas.
 |
Thân nhân các chuyên viên bị bắt cóc biểu tình đòi chính phủ mở cuộc điều tra. |
Dùng xong là giết
Văn phòng Tổng Chưởng lý nói với cha mẹ Jose Antonio rằng 5 kỹ sư khác của ICA cũng đã biến mất. "Con trai chúng tôi đã làm việc cho công ty trong 1 năm 3 tháng" - Guadalupe nói. "Họ đã gửi nó đến Monclova, và khi nó biến mất, họ không nói gì với chúng tôi cả. Lý do duy nhất chúng tôi phát hiện ra nó mất tích là nhờ bạn gái nó đang nói chuyện điện thoại với nó khi nó bị bắt". Bà cho biết 2 ngày sau vụ bắt cóc, ICA nói với vợ chồng bà rằng bất cứ điều gì họ làm hoặc muốn làm đều là việc riêng của họ, công ty không liên quan... “Điều duy nhất tôi cố gắng nói với họ là con trai tôi đã không tự dưng đi đến Coahuila, mà chính công ty đã đưa nó tới đó" - bà Guadalupe nói.
Sau nhiều nỗ lực tự điều tra, mẹ Antonio biết được Zetas thu “thuế hoạt động” đối với ICA, và có những mối đe dọa đối với các nhân viên của họ nếu công ty không trả tiền thuế này. Trong thực tế, số tiền này được chuyển giao cho những tên tội phạm thông qua 2 nhân viên của công ty, là Joaquin Benito, Giám đốc an ninh, và người lái xe đã chở Jose Antonio từ nhà đến nơi làm việc. Trong chiếc xe của hắn người ta tìm thấy một khẩu súng tiểu liên và 148 gói cocaine. Các nhân viên của ICA và 3 đồng phạm khác bây giờ đang ở tù. Nhưng họ không chịu tiết lộ những gì đã làm với Jose Antonio. Họ bị buộc tội âm mưu hình sự, giết người và bắt cóc.
Khi được hỏi với kỹ năng chuyên nghiệp của mình, liệu con trai ông vẫn còn sống hay không, cha Antonio nói: "Tôi biết con trai tôi có thể hữu ích cho họ. Nó nói tiếng Anh hoàn hảo và giàu kinh nghiệm với ăng ten. Nó rất hữu ích cho việc thiết lập hệ thống thông tin liên lạc hoặc để xây dựng đường băng bí mật... Tuy nhiên, tình hình ở Mexico không như ở Colombia, nơi các nhóm vũ trang kiểm soát một vùng đất lớn và có thể giữ con tin tù nhân của họ trong thời gian dài. Tình trạng bạo lực ở Mexico quá ghê ghớm, quá chết chóc, đến nỗi mặc dù một số người bị bắt ban đầu được các tên tội phạm sử dụng, nhưng sau khi hoàn thành công việc, họ sẽ bị giết. Tuy nhiên tôi vẫn hy vọng con trai tôi đang bị bọn chúng bắt làm việc ở đâu đó".
