Những nhà tù kỳ lạ (K2): Tổ chức boxing trong nhà lao

Thượng đài hòa giải
Cereso Chetumal ở Mexico là nhà tù duy nhất trên thế giới không xảy ra bạo lực suốt 10 năm qua. Thay vào đó, các quản giáo thường tổ chức các chương trình giảng dạy nghệ thuật và hướng dẫn phạm nhân làm đồ thủ công mỹ nghệ để bán cho khách du lịch. Nhà tù nằm khoảng 2 dặm về phía Nam của Chetumal, thủ phủ của tiểu bang Mexico Quintana Roo - khoảng 4 giờ lái xe về phía Nam của Cancun, gần biên giới của Belize, Trung Mỹ. Theo người quản giáo của Cereso Chetumal, ông Terazzas mỗi khi các phạm nhân xích mích với nhau, họ chỉ cần đeo găng tay và thi đấu đấm bốc. Sau hai vòng đấu, mâu thuẫn sẽ được giải tỏa. “Khi có bất đồng, chúng tôi cho các tù nhân đeo găng tay và lên sàn đấu quyền Anh. Sau khoảng hai vòng, cuộc tranh luận thường chấm dứt. Khoảng 1.100 phạm nhân tâm sự họ không muốn rời khỏi nhà tù, bởi cuộc sống ở đây quá tuyệt vời” - ông Terazzas nói.  

Những giải đấu thể thao được tổ chức như một cách để tù nhân có cơ hội được giảm án tái hòa nhập xã hội. Tuy nhiên, PFT đã thiết lập các quy tắc nghiêm ngặt cho các tù nhân muốn tham gia chương trình. Ngoài những yêu cầu về kỹ năng chiến đấu, họ phải gương mẫu và cải tạo bản thân tốt.

Quản giáo Terazzas cho biết ở đây tù nhân được dạy vẽ và làm các đồ thủ công mỹ nghệ. Khách tham quan nhà tù có thể bắt gặp những gian hàng đầy màu sắc ở sân nhà tù. Các tù nhân mặc quần áo bình thường, một số đi dạo, một số bán cho khách tham quan các sản phẩm thủ công như dây chuyền, võng, ví, các miếng gỗ chạm trổ cá heo... hoặc bán trái cây và các món ăn. Nhiều người chỉ muốn có cơ hội để nói tiếng Anh. Khi dắt khách đi tham quan, quản giáo không cần người bảo vệ, cũng không mang súng.

Xung quanh khu vườn trong khuôn viên nhà tù này là các dịch vụ như spa với các liệu pháp mát-xa và chăm sóc toàn diện, phòng cho các lớp học, thư viện lưu trữ sẵn, phòng máy tính, phòng tập thể dục, nhà bếp - với đầu bếp người Bỉ, và một khách sạn dành cho những tù nhân có vợ/chồng đến thăm. Xưởng sản xuất thủ công mỹ nghệ do chính họa sĩ Francisco Hoil dạy. Nhiều hàng thủ công được làm bằng vật liệu tái chế: giấy mache, lon soda và chai nhựa, có cả những chiếc túi xách sang trọng được làm từ chai soda. Các họa sĩ và thợ thủ công sống trong nhà tù, một số có tivi, dàn âm thanh nổi và nhiều tiện nghi khác. Ngoài ra còn có nhà phân phối và các nhà cung cấp bán hàng cho người ngoài, khách du lịch, thành viên gia đình, và các tù nhân khác.

Nói về các khách sạn "vợ chồng", một nhà báo kể: “Chúng tôi gặp một người đàn ông và một phụ nữ có con. Cả hai đều là tù nhân. Em bé được sinh ra trong nhà tù và mỗi đêm vào thời gian khóa sổ nó đi đến khu vực của phụ nữ cùng với mẹ. Các phòng vợ chồng có trái tim màu đỏ trên cửa ra vào, "TE AMO" (I love you). Cứ 2 tháng các gia đình có thể thăm nhau 1 lần trong 1 hoặc 2 đêm. Các tù nhân phải trả 10 peso 1 đêm (khoảng 1USD) và họ mang theo khăn, khăn tắm, quạt, tivi... Khách du lịch có thể đến cổng chính từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều để tham quan và mua tranh ảnh, hàng thủ công mỹ nghệ của tù nhân. Một số cái võng to được làm tại nhà tù có giá khoảng 50USD. Ngoài ra còn có đồ chạm khắc bằng gỗ và nhiều đồ thủ công khác, hàng thêu và đồ trang sức chủ yếu là đính cườm, tất cả đều có thể trả giá.

Tổ chức Muaythai trong nhà tù

Tại các nhà tù Thái Lan có giải đấu gọi là Giải đấu Nhà tù Thái Lan (PFT). Đây là chương trình từ thiện khuyến khích môn Muaythai và quyền Anh được thành lập năm 2012, hợp tác với Cục Cải huấn Thái Lan, một cơ quan của Bộ Tư pháp Thái Lan. PFT là chương trình phục hồi nhân phẩm hoạt động bên trong các nhà tù khác nhau ở Thái Lan, với nhiệm vụ cho tù nhân cơ hội kiếm tiền, trang thiết bị và chuẩn bị cho họ tái hòa nhập xã hội, đồng thời cũng có cơ hội được giảm án.

Kể từ khi thành lập, PFT đã nhận được sự chú ý rộng rãi vì khái niệm gây tranh cãi, khi các tù nhân bạo lực có thể giảm án của họ và thậm chí kiếm được tự do bằng cách chiến thắng trong cuộc chiến Muaythai chống lại các chiến binh nước ngoài. Mục đích cuối cùng của Cục Cải huấn Thái Lan thông qua các sự kiện của PFT để thực hiện chương trình phục hồi nhằm thúc đẩy thể thao và cải thiện sức khỏe cho tù nhân. Phát triển thể thao trong các bức tường nhà tù được cho để giảm thiểu bệnh tật, lạm dụng ma túy và hành vi bạo lực.

Năm 1767, một chiến binh của Thái Nai Khanomtom bị nhốt trong nhà tù Myanmar. Ông bị buộc phải chiến đấu với 9 nhà vô địch Myanmar liên tiếp cho Vua Mangra của Myanmar xem. Khanomotom đã đánh bại mọi đối thủ và vị vua Myanmar rất ấn tượng, trả quyền tự do cho Khanomotom. Từ đây nhiều nhà tù ở Thái Lan đã tổ chức đấu Muaythai giữa các tù nhân với nhau. Thực tế, hệ thống nhà tù của Thái Lan có lịch sử lâu dài về việc tổ chức các sự kiện thể thao, từ các giải đấu bóng đá và bóng rổ đến các cuộc thi cử tạ. Trong một nỗ lực hiện đại hóa hệ thống hình sự, các nhà chức trách Thái Lan đã đưa ra những lời hứa giảm án cho các vận động viên được coi là đem lại vinh dự cho đất nước. Trong những năm 1980, Cục Cải huấn Thái Lan đã giới thiệu một chương trình có tên là Sports Behind Bars (thể thao sau song sắt). Muaythai là một trong những hoạt động đầu tiên.

Năm 2007, tù nhân buôn ma túy Siriporn Taweesuk đã đánh bại võ sĩ quyền Anh Nhật Bản, đạt danh hiệu hạng nhẹ thế giới trong trận đấu được tổ chức tại nhà tù Klong Prem. Không lâu sau đó, cô đã được thả vì đã mang lại "vinh quang cho Thái Lan". Cùng năm đó, Amnat Ruenroeng, cựu chiến binh Muaythai và bị kết án 15 năm tù tại nhà tù Thonburi ở Bangkok, đã được ra tù trước thời hạn sau khi giành được 1 danh hiệu quốc gia trong quyền Anh. Ông sau đó đủ điều kiện để đại diện cho Thái Lan tại Thế vận hội mùa hè 2008 tại Bắc Kinh. 

3 chương trình Chiến đấu Nhà tù đầu tiên được tổ chức vào đầu năm 2013 tại nhà tù Klong Pai. Trong các sự kiện mày, tù nhân Chalernpol Sawangsuk đã được thả tự do ngay sau chiến thắng của anh trước chiến binh Muaythai người Anh, Arran Burton. Một trong những lý do chính khiến chương trình PFT đã làm say đắm các phương tiện truyền thông trên toàn thế giới là khẩu hiệu "Battle for Freedom" (Chiến đấu vì tự do).