Âu lo điện ảnh nước nhà

(ĐTTCO) - Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 20 được tổ chức cuối tháng 11-2017 tại thành phố Đà Nẵng là sự kiện văn hóa 2 năm diễn ra một lần.

Ngay từ bây giờ, các tác phẩm dự thi bắt đầu gửi về ứng thí, và sẽ được công chiếu tại 3 đô thị lớn Hà Nội, TPHCM và Đà Nẵng để công chúng thưởng thức và đánh giá. Tuy nhiên, điều băn khoăn nhất là trách nhiệm phát triển nền nghệ thuật thứ bảy nước nhà lại đang đặt trên vai các hãng phim tư nhân. 

Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 20 chắc chắn không có hãng phim Nhà nước nào góp mặt. Bởi lẽ, những đơn vị điện ảnh được nuôi dưỡng bằng ngân sách tiêu biểu như Hãng phim truyện Việt Nam, Hãng phim truyện 1 và Hãng phim Giải Phóng suốt 2 năm qua đều không có tác phẩm mới nào được triển khai. Vấn đề tài chính trở ngại ư? Không hẳn, lương bổng vẫn cấp đầy đủ cho đội ngũ biên kịch, đạo diễn, quay phim… của các hãng phim Nhà nước. Cho nên, sự im hơi lặng tiếng của họ rất khó hiểu và rất khó lý giải. Bế tắc đề tài chăng? Khủng hoảng nhân lực trẻ chăng? Không tiếp cận được khán giả chăng? Câu hỏi nào cũng có câu trả lời đầy ái ngại.

 LHP Việt Nam lần thứ 20 trở lại Đà Nẵng sau 29 năm. 

Điện ảnh tư nhân áp đảo điện ảnh Nhà nước là có thật. Không chỉ ở Liên hoan phim Việt Nam, mà ở Giải thưởng Cánh Diều của Hội Điện ảnh Việt Nam cũng vậy. Thế nhưng, nếu không có giải pháp kịp thời và không có hành động tích cực, sự mai một dòng phim chính thống sẽ gây ra nhiều hệ lụy cho đời sống văn hóa. Thứ nhất, các phim tư nhân chỉ chạy theo thị hiếu để đáp ứng thị trường, khó có tác phẩm trụ lại với công chúng dài lâu. Thứ hai, các phim tư nhân chỉ khai thác hệ thống rạp chiếu đô thị, không có nhu cầu và không có nghĩa vụ phục vụ đồng bào vùng sâu, vùng xa. Một khi không có phim do Nhà nước đầu tư, không thể có nguồn phim chủ lực để các trung tâm phát hành phim và chiếu bóng các tỉnh thành trình chiếu phục vụ công chúng.

Nếu không có các hãng phim Nhà nước thì không nói làm gì. Thế nhưng, đã có hãng phim Nhà nước khán giả có quyền đòi hỏi những tác phẩm tầm cao về yếu tố lịch sử cũng như yếu tố nhân văn. Hãng phim Nhà nước phải chứng minh sứ mệnh của mình, chứ không thể bỏ mặc thịnh suy của nền điện ảnh dân tộc cho các hãng phim tư nhân vốn chỉ chạy theo lợi nhuận và thị trường. Một liên hoan điện ảnh cấp quốc gia được tổ chức bằng ngân sách, mà chỉ quẩn quanh vài bộ phim tư nhân tranh giải, quả là một thực trạng đáng ngại. Liên hoan phim quốc gia, không có hãng phim Nhà nước góp mặt, tại sao không giao luôn quyền đăng cai Liên hoan phim cho tư nhân?

Chủ đề của Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 20 là “Xây dựng nền công nghiệp điện ảnh hiện đại và nhân văn” xem chừng chưa thỏa đáng, đáng âu lo. Bởi lẽ, không có nền công nghiệp điện ảnh của một quốc gia nào lại dựa dẫm hoàn toàn vào những bộ phim hài nhảm và những bộ phim làm lại từ kịch bản nước ngoài.

Các tin khác