Tăng trưởng GDP phụ thuộc tăng đầu tư

Điều đáng nói mục tiêu tăng trưởng 7,1% trong các tháng còn lại của năm nay lại phụ thuộc vào tăng sản lượng khai thác dầu khí, tháo gỡ khó khăn để sớm đưa dự án đã hoàn thành vào sử dụng, thúc đẩy giải ngân các dự án đầu tư tư nhân, đầu tư FDI, đẩy nhanh đầu tư các dự án hạ tầng trọng điểm như sân bay Long Thành, cao tốc Bắc - Nam, đặc biệt việc hỗ trợ Samsung đẩy mạnh xuất khẩu.

Những giải pháp Bộ KH&ĐT đưa ra trong báo cáo chính phủ đã cho thấy, mục tiêu tăng trưởng 6,7% trong năm nay vẫn phụ thuộc rất lớn vào tăng đầu tư, tăng giải ngân và tăng xuất khẩu của Samsung. Cũng phải thừa nhận rằng mức tăng trưởng 5,12% trong quý I đang tạo áp lực rất lớn cho mục tiêu tăng trưởng 6,7% cả năm 2017. Để đeo đuổi mục tiêu này, tăng trưởng GDP bình quân 9 tháng còn lại của năm nay phải đạt mức 7,1%. 

Đây là mức tăng cao vượt xa mức tăng trưởng cùng kỳ của giai đoạn 2011-2016. Trong giai đoạn này, mức tăng trưởng bình quân 9 tháng còn lại của các năm lần lượt là, 2011 đạt 6,8%, 2012 đạt 6,2%, 2013 đạt 5,6%, 2014 đạt 5,4%, 2015 đạt 6,3% và năm 2016 đạt 6,4%. Trong bối cảnh nền kinh tế phải đối mặt với nhiều khó khăn trong nước và các bất định của kinh tế thế giới thì mức tăng trưởng GDP bình quân 9 tháng còn lại đạt 7,1% quả là một thách thức không nhỏ trong điều hành kinh tế. 

Theo tính toán của Bộ KH&ĐT, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 6,7% trong năm nay, mức tăng trưởng quý II phải đạt 6,26%, quý III đạt 7,29% và quý IV đạt 7,49%. Tuy nhiên, kịch bản tăng trưởng này chỉ diễn ra với điều kiện tổng vốn đầu tư toàn xã hội phải đạt 35% GDP, và Samsung đạt mục tiêu sản xuất và xuất khẩu tăng 20% so với cùng kỳ năm trước và các điều kiện về kinh tế thế giới, kinh tế trong nước, thời tiết khí hậu... đều thuận lợi.

Trong báo cáo trình lên Chính phủ, Bộ KH&ĐT cũng thừa nhận, dù sang tháng 4 tình hình kinh tế diễn biến tích cực hơn, song vẫn còn không ít khó khăn. Sản xuất công nghiệp tăng trưởng tiến bộ hơn quý I, nhưng vẫn còn thấp hơn so với cùng kỳ, ước tính 4 tháng đầu năm nay, chỉ số sản xuất toàn ngành chỉ tăng 5,1%, cao hơn mức tăng trưởng của quý I, nhưng khá thấp so với mức tăng 7,4% của cùng kỳ năm 2016. Chỉ số tồn kho toàn ngành công nghiệp chế biến - chế tạo tại thời điểm ngày 1-4-2017 cũng vẫn ở mức cao, tăng 12,7%, cao hơn so với cùng năm 2016, khoảng 8,9%. 

Bên cạnh đó, sản xuất nông nghiệp vừa phục hồi trong quý I đã gặp khó khăn ngay trong thời điểm đầu quý II, khó khăn lớn nhất của sản xuất nông nghiệp là ngành chăn nuôi lợn đang đối mặt với tình trạng giá cả giảm mạnh do dư thừa nguồn cung nghiêm trọng, giá bán giảm xuống dưới giá thành sản xuất, làm người chăn nuôi thua lỗ.

Cũng theo Bộ KH&ĐT, trong 4 tháng đầu năm xuất nhập khẩu tiếp tục đà tăng trưởng, với tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tính chung 4 tháng đầu năm ước đạt 61,34 tỷ USD, tăng 15,4% so với cùng kỳ, song do nhập khẩu tăng nhanh hơn xuất khẩu, nên nhập siêu vẫn lớn. Tỷ lệ nhập siêu 4 tháng đầu năm lên tới 2,74%, bằng 4,47% kim ngạch xuất khẩu, cao hơn mục tiêu đã được Quốc hội thông qua là 3,5%. Nhập siêu lớn không chỉ ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế, mà còn đe dọa tới sự ổn định kinh tế vĩ mô, cũng như tỷ giá hối đoái.

Vì vậy, để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn, Bộ KH&ĐT đã đề xuất Chính phủ thực hiện một loạt giải pháp như: tăng sản lượng khai thác dầu khí, tối thiểu đạt 1 triệu tấn, nhằm đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng GDP và không để ngành khai khoáng giảm sâu; các bộ, ngành và địa phương chủ động, nắm bắt tình hình sản xuất - kinh doanh của các DN, trong đó phối hợp với các DN có các giải pháp cấp bách, tháo gỡ khó khăn, nhằm giải phóng hàng tồn kho hiện đang ở mức cao so với cùng kỳ... 

Đồng thời, rà soát tất cả các dự án đầu tư đã hoàn thành, nhưng chưa đi vào hoạt động, chủ động tạo điều kiện và tháo gỡ khó khăn cho DN để nhanh chóng đưa dự án vào hoạt động, đóng góp chung cho tăng trưởng. Bên cạnh đó, sẽ rà soát các dự án đầu tư tư nhân và đầu tư FDI đã đăng ký đầu tư, tạo điều kiện về mặt thủ tục, đất đai, lao động..., để DN nhanh chóng giải ngân, đưa vốn vào nền kinh tế… 

Đồng thời, Bộ KH&ĐT cũng đề xuất việc đẩy nhanh đầu tư các dự án trọng điểm, như cao tốc Bắc - Nam, sân bay quốc tế Long Thành… để tạo cú hích trong đầu tư và tăng trưởng.