Cần có giải pháp mạnh tay

Bài 1:

Bài 1:

Một trong những nguyên nhân gây bất ổn thị trường ngoại tệ ở nước ta là do tình trạng đô la hóa ở hầu hết lĩnh vực kinh tế. Vấn đề đặt ra là giải pháp nào để chống đô la hóa hữu hiệu, ĐTTC trích ý kiến một số chuyên gia xung quanh vấn đề này.

Ông Nguyễn Hoàng Minh,
Phó Giám đốc NHNN chi nhánh TPHCM:

Thu đổi ngoại tệ trái phép có thể bị tịch thu tang vật

Hoạt động giao dịch thu đổi, mua bán ngoại tệ trái phép trên thị trường tự do là một trong những tác nhân chính làm cho tình trạng đô la hóa ở nước ta ngày càng trầm trọng. Vì vậy, để chống đô la hóa cần phải triệt tiêu hoạt động thu đổi ngoại tệ trái phép trên thị trường tự do. Quyết định 21 của NHNN đã thu hẹp đối tượng cấp phép quầy thu đổi ngoại tệ.

Tính đến nay, trên địa bàn TPHCM chỉ có khoảng 78 điểm thu đổi ngoại tệ được NHNN chi nhánh TPHCM cấp phép hoạt động, trong đó có khoảng 1-2 cửa hàng vàng được thực hiện chức năng thu đổi ngoại tệ. Nhưng thực tế, trên địa bàn TPHCM có gần 4.000 cửa hàng vàng bạc đều thực hiện việc thu đổi ngoại tệ trái phép.

Hiện nay NHNN chi nhánh TPHCM đang lên kế hoạch kiểm tra các quầy thu đổi ngoại tệ do NHNN cấp phép, đồng thời gửi danh sách các đại lý được cấp phép cho công an để kiểm tra, xử lý các quầy thu đổi ngoại tệ không hợp pháp. Tuy nhiên việc kiểm tra chỉ mới dừng lại ở mức xử phạt. NHNN chi nhánh TPHCM đang kiến nghị với NHNN và UBND TPHCM xử lý mạnh tay đối với các quầy thu đổi ngoại tệ không có giấy phép, ngoài việc phạt hành chính còn có thể tịch thu tang vật. Tuy nhiên, Chính phủ cần ban hành Nghị định để làm cơ sở cho các bộ, ngành thực hiện.

TS. Lê Xuân Nghĩa,
Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia:

Tiến tới chấm dứt huy động và cho vay ngoại tệ

Tình trạng đô la hóa đang gây ra những tác động khó lường cho nền kinh tế cũng như khó khăn trong công tác điều hành, quản lý thị trường tiền tệ. Tuy nhiên để giải quyết tình trạng này không thể thực hiện một sớm một chiều. Trước mắt, cần chuyển dần quan hệ huy động và cho vay ngoại tệ trong nước của các NHTM sang quan hệ mua bán ngoại tệ. Bởi nguyên nhân bất ổn thị trường ngoại tệ, đầu cơ gây lũng đoạn là do người dân có thể gửi tiền vào ngân hàng và khi cần họ có thể rút ra. Điều này làm cho tình trạng đô la hóa phát sinh cả trong hoạt động ngân hàng.

Theo pháp lệnh ngoại hối và các hướng dẫn của NHNN, việc người dân có ngoại tệ không phạm luật. Vì thế việc quản lý hoạt động giao dịch trên thị trường tự do không hề đơn giản. Hiện nay, tương quan tiền gửi trong hệ thống ngân hàng giữa VNĐ và ngoại tệ khoảng 70% và 30%.

Để tránh lũng đoạn thị trường, NHNN cần áp dụng nhiều biện pháp kỹ thuật để hạn chế huy động và cho vay ngoại tệ. Về dài hạn, chỉ nên cho vay ngoại tệ ở một số hạng mục nhất định và tiến tới chấm dứt cho vay và huy động bằng ngoại tệ. Để làm được điều này NHNN phải có giải pháp để chuyển đổi toàn bộ khoản tiền gửi đó.

TS. Trần Du Lịch,
Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ:

Minh bạch nguồn ngoại tệ vào ngân hàng

Hiếm đất nước nào mà hàng hóa được niêm yết bằng giá USD, điểm thu đổi ngoại tệ cho ngân hàng thành điểm kinh doanh ngoại tệ, người dân được tự do giao dịch bằng USD như ở nước ta. Nếu không kiểm soát chặt việc sử dụng USD trong các giao dịch mua bán và thanh toán, một lượng tiền USD vẫn nằm ngoài hệ thống ngân hàng, tạo thành hai thị trường giao dịch USD (trong ngân hàng và thị trường chợ đen).

Chống đô la hóa cần phải mạnh tay thiết lập kỷ cương nhưng NHNN phải cam kết có đủ lượng ngoại tệ để nhập khẩu các mặt hàng thiết yếu, đáp ứng đủ nhu cầu USD chính đáng của người dân và doanh nghiệp. Tiến tới phải minh bạch mọi nguồn tiền ngoại tệ, tức khi đưa vào ngân hàng phải có nguồn gốc.

Tóm lại, chống đô la hóa cần giải pháp đồng bộ, sử dụng các biện pháp hành chính thường xuyên chứ không mang tính chất chiếu lệ. Chính sách điều hành tỷ giá cần linh hoạt tránh tạo tâm lý mất giá của VNĐ gây đầu cơ ngoại tệ. Ngoài ra, ngay cả với khu vực Chính phủ, cần giảm mạnh chi tiêu công bằng ngoại tệ, mọi phát sinh thu và chi ngoại hối dự trữ nhà nước phải qua duy nhất một đầu mối và mở tài khoản thanh toán qua NHNN.

TS. Cao Sỹ Kiêm,
nguyên Thống đốc NHNN:

Sắp xếp lại việc kinh doanh ngoại tệ

Những ngày gần đây NHNN đã mạnh tay siết thị trường vàng và USD chợ đen khiến giao dịch USD trên thị trường tự do hạ nhiệt. Đây là cơ hội để NHNN xem xét sắp xếp lại thị trường, thay đổi mô hình kinh doanh vàng và ngoại tệ. Đây là bước khởi đầu trong việc chống đô la hóa cho nền kinh tế.

Ngoại tệ nói chung là một loại hàng hóa đặc biệt do Nhà nước độc quyền quản lý, kiểm soát và điều hành sử dụng. Do vậy NHNN cần mạnh tay hơn nữa trong việc kiểm soát chặt những biểu hiện kinh doanh trôi nổi, đầu cơ, tạo điều kiện để nguồn USD tập trung vào khu vực nhà nước nhằm đáp ứng cung cầu tốt hơn.

Giải pháp chống đô la hóa phải hướng đến việc không được phép dùng ngoại tệ thanh toán trực tiếp khi trao đổi hàng hóa, dịch vụ trong nội địa mà chỉ có thể bán cho ngân hàng, gửi tại ngân hàng với lãi suất ấn định thấp chứ không thể cao như hiện nay. Theo đó, có thể cho người dân gửi ngoại tệ nhưng không cho rút khỏi tài khoản, khi có nhu cầu có thể bán cho ngân hàng.

Các tin khác