CTCP Địa ốc Sài Gòn Thương Tín (Sacomreal) vừa công bố khoản lợi nhuận 261 tỷ đồng từ việc chuyển nhượng CP CTCP May Tiến Phát. Điều đáng nói, Sacomreal chỉ đầu tư vào CTCP May Tiến Phát trong 2 tháng (từ tháng 4 đến 6-2011). Đây là quãng thời gian TTCK diễn biến không thuận lợi, việc thanh lý và thu lợi nhuận cao đã dấy lên nhiều câu hỏi liên quan đến tính xác thực của khoản lợi nhuận này.
Vào đầu tháng 4, Sacomreal đã nhận chuyển nhượng toàn bộ số quyền mua CP của các cổ đông khác là 2,46 triệu quyền, giá 100.000 đồng/quyền, tương đương tổng giá trị 246 tỷ đồng. Như vậy có thể nhận thấy các cổ đông khác đã không còn mặn mà với CP May Tiến Phát, có nghĩa CP này không còn hấp dẫn NĐT.
Nhưng chỉ sau khoảng 2 tháng trong bối cảnh diễn biến TTCK không thuận lợi, Sacomreal đã chuyển nhượng số cổ phần này với giá xấp xỉ 200.000 đồng/quyền, tức tăng gấp đôi và lãi 261 tỷ đồng.
Đây là con số có “nằm mơ” NĐT tài chính chuyên nghiệp cũng không dễ thấy trong lúc thị trường khó khăn. Sacomreal mua với giá rất thấp, lại bán với giá rất cao và thu được khoản lợi nhuận khổng lồ cũng có nghĩa những người bán cho Sacomreal ban đầu đã bị hớ?
 |
NĐT rất khó thẩm định tính khả thi của dự án nên chấp nhận thông tin |
Thường khi mua một công ty bất động sản, người mua sẽ nhắm đến các dự án công ty đó đang sở hữu. Riêng Công ty May Tiến Phát, Sacomreal có lý do để thuyết phục rằng khoản lợi nhuận 261 tỷ đồng thu được từ việc chuyển nhượng cổ phần là hợp lý, vì May Tiến Phát sở hữu mảnh đất có diện tích 7.834m2 ở đường Hoàng Hoa Thám, quận Tân Bình.
Theo lẽ thường, khi một công ty sở hữu một mảnh đất, nếu mảnh đất tăng giá, giá trị của công ty đó cũng tăng theo. Nhưng thị trường bất động sản đang ảm đạm, đất có tốt cũng khó có thể tăng giá và công ty cũng khó hưởng lợi.
Ngoài ra, nếu quan sát kỹ diễn biến tỷ lệ nắm giữ của Sacomreal trong May Tiến Phát, NĐT sẽ không khỏi giật mình. Vào thời điểm trước khi niêm yết (khoảng quý II-2010) Sacomreal sở hữu 61,4% cổ phần May Tiến Phát, tuy nhiên đến thời điểm cuối năm Sacomreal chỉ còn nắm giữ 18%.
Như vậy khoảng 43,4% cổ phần đã được chuyển nhượng. Khoản lãi lỗ như thế nào, công ty không công bố chi tiết. Sau đó, Sacomreal mua lại cổ phần May Tiến Phát rồi thanh lý tiếp và thu lãi 261 tỷ đồng như đã nêu trên. Cùng một khoản mục đầu tư, Sacomreal mua đi bán lại vẫn có khả năng thu một khoản lợi nhuận lớn đến vậy là điều bất thường, nhất là khi TTCK không thuận lợi.
Năm ngoái, Sacomreal đã từng công bố báo cáo tài chính (BCTC) năm 2010 được thực hiện bởi nhóm 4 công ty kiểm toán danh tiếng (Big Four gồm: Deloitte, KPMG, Ernst&Young, Pricewaterhouse Coopers), nhưng cuối cùng đó là công ty kiểm toán trong nước. Trong phần thuyết minh BCTC thiếu khá nhiều thông tin, lớn nhất là lợi nhuận từ hoạt động tài chính.
Quan sát kỹ chúng ta sẽ thấy khoản lãi sau thuế 426 tỷ đồng của cổ đông công ty mẹ đến chủ yếu từ lãi chênh lệch mua bán CK, chuyển nhượng vốn góp (xấp xỉ 1.181 tỷ đồng). Trong khi đó các khoản lỗ hay dự phòng giảm giá đầu tư tài chính hầu như không đáng kể (tổng cộng chỉ 30 tỷ đồng).
Theo đó, Sacomreal có công bố khoản lợi nhuận này đến từ việc bán cổ phần của Công ty Đầu tư bất động sản Sài Gòn Thương Tín Tân Thắng (gọi tắt là Tân Thắng) cho Công ty Gamuda Land (HCMC). NĐT tài chính đơn thuần rất khó thẩm định tính khả thi của dự án nên phải chấp nhận thông tin công bố của công ty. Sacomreal không công bố chi tiết khoản mục này xuất phát từ việc chuẩn mực kế toán không yêu cầu phải công bố cụ thể hơn.
Đến đây cũng cần đặt ra vấn đề: Năm 2010 Sacomreal ghi nhận lợi nhuận từ việc chuyển nhượng cổ phần trong Tân Thắng, năm 2011 đã có May Tiến Phát thế chỗ. Như vậy có thể nhận thấy hoạt động chính của Sacomreal là bất động sản hầu như không mang lại lợi nhuận, công ty chỉ ghi nhận lợi nhuận từ việc chuyển nhượng phần vốn góp trong các công ty con hay công ty liên kết.
Rõ ràng nếu chuẩn mực kế toán yêu cầu các công ty phải công bố cụ thể khoản lợi nhuận tài chính đến từ việc thanh lý những khoản đầu tư nào, sẽ giúp NĐT dễ dàng hơn khi đánh giá hoạt động của công ty và ban giám đốc các công ty sẽ “nhát tay” hơn khi thực hiện những giao dịch này.
