Thủy sản gặp khó, VASEP kêu dừng tăng lương

(ĐTTCO) – Theo VASEP, tăng lương tối thiểu làm thu nhập thực tế theo lương năng suất của người lao động giảm. Trong khi đó,  các doanh nghiệp phải chịu gánh nặng quỹ bảo hiểm, quỹ kinh phí công đoàn tăng lên.

(ĐTTCO) – Theo VASEP, tăng lương tối thiểu làm thu nhập thực tế theo lương năng suất của người lao động giảm. Trong khi đó,  các doanh nghiệp phải chịu gánh nặng quỹ bảo hiểm, quỹ kinh phí công đoàn tăng lên.

 

Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) vừa có văn bản gửi Ban Bí thư Trung ương Đảng, Thủ tướng, Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban các Vấn đề xã hội của Quốc hội, Bộ Lao Động Thương binh và Xã hội… kiến nghị xem xét không tăng lương tối thiểu năm 2017.

Đồng thời, hiệp hội này cũng đưa ra đề nghị cho phép giãn thời gian tăng lương tối thiểu vùng lên 2-3 năm một lần và điều chỉnh lại mức đóng các khoản bảo hiểm phù hợp nhất cho người lao động.

VASEP cho rằng, mức tăng lương tối thiểu hiện đang cao hơn nhiều so với chỉ số tiêu dùng (CPI), điều đó cho thấy đã đến thời điểm xem xét ngừng tăng lương để bù lại cho doanh nghiệp và chính người lao động.

Theo ý kiến của VASEP, chỉ số CPI là một tiêu chí quan trọng để làm căn cứ tăng lương tối thiểu. Tuy nhiên, tiêu chí này trong các đợt xét tăng lương tối thiểu trước đây thường được dự kiến cao hơn trong thực tế.

Cụ thể là năm 2014 dự kiến tăng CPI là 7% thì thực tế chỉ là 4%, năm 2015 dự kiến là 5% thì thực tế chỉ là 0,63%, và mức lương tối thiểu 2016 đã tăng là 12,4%. Như vậy, chỉ trong 2 năm mức dự kiến làm căn cứ tăng lương tối thiểu đã chênh lệch 7% so với thực tế.

Trong Quý I/2016, theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư thì chỉ số CPI tháng 3/2016 chỉ tăng 0,57% so với tháng 2/2016 và cả Quý I/2016 chỉ tăng 1,25% so với cùng kỳ năm 2015. Trong khi đó, Hội đồng Tiền lương Quốc gia đang lấy mức CPI năm 2016 làm cơ sở để tính tăng lương cơ bản trong năm 2017 dự kiến tới 5%.

“Việc chỉ số CPI lấy làm cơ sở để tăng lương tối thiểu trong hai năm 2014 – 2015 đã vượt 7% so với thực tế trong khi CPI năm 2016 có xu hướng thấp, không biến động lớn cho thấy đã đến thời điểm xem xét ngừng tăng lương tối thiểu để bù lại cho doanh nghiệp và cho chính người lao động, giúp ổn định-phát triển sản xuất và cải thiện năng lực cạnh tranh“, VASEP kiến nghị.

Thêm vào đó, theo VASEP, lương tối thiểu vùng là mức lương quy định để các DN không được trả lương cho người lao động dưới mức này. Tuy nhiên, mức lương này cũng phải dựa vào năng suất lao động là chính. Kể từ ngày 1/10/2006 đến 1/1/2016, mức lương tối thiểu áp dụng cho các DN ngoài Nhà nước tăng từ 350.000 đồng lên 2.925.000 đồng (mức bình quân của 4 vùng, tăng hơn 8,3 lần, trung bình tăng 15%/năm). Trong khi đó năng suất lao động từ năm 2006 đến 2015 tăng bình quân chỉ là 3,9%/năm.

VASEP cũng khẳng định, các doanh nghiệp chế biến thủy sản đã và đang trả lương cho người lao động luôn cao hơn lương tối thiểu từ 50-70%. Thực tế, lương tối thiểu là lương nền cho việc đóng các khoản BHXH, BHYT, BHTN và kinh phí Công đoàn. Một lao động ở công đoạn giản đơn làm đủ 26 ngày công được tính tiền công khoảng 6 triệu đồng/người/tháng, trong đó đã bao gồm cả các khoản đóng BHXH, BHYT, BHTN và phí công đoàn là 34,5% tính trên lương tối thiểu sau khi khấu trừ còn lại sẽ là lương thực nhận.

Do đó, xét ở một khía cạnh thu nhập, khi tăng lương tối thiểu thì thu nhập thực tế theo lương năng suất của người lao động lại giảm do các khoản khấu trừ phải nộp tăng lên, VASEP cho biết.

Theo ý kiến của VASEP, việc tăng lương tối thiểu hàng năm chỉ làm tăng thêm phần nộp vào quỹ bảo hiểm và quỹ kinh phí công đoàn trong khi doanh nghiệp không thể lấy khoản nào để bù cho việc tăng các khoản nộp.

“Chưa kể, theo quy định, các khoản phụ cấp đặc thù bằng 12% tính trên lương tối thiểu (5% nặng nhọc độc hại và 7% tay nghề ) các doanh nghiệp thủy sản cũng phải trả tăng lên tương ứng khi tăng lương tối thiểu, đây thực sự là một gánh nặng chi phí, làm giảm khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường thế giới“, VASEP nhấn mạnh.

VASEP cũng bày tỏ lo ngại khi các Hiệp định thương mại có hiệu lực mở ra nhiều cơ hội hơn thì sự cạnh tranh của thủy sản Việt Nam sẽ ra sao khi giá nguyên liệu của Việt Nam luôn cao hơn, cũng như mức tiền công đang nhiều hơn các nước trong khu vực.

Cụ thể, tại các doanh nghiệp chế biến thủy sản ở xung quang thủ đô Bangkok, Thái Lan, công nhân được trả lương 220 – 250 USD/tháng (tương đương 4.884.000 – 5.550.000 đồng) và nằm ngoài Bangkok là 180 – 200 USD/tháng (3.996.000 – 4.440.000 VNĐ). Tại Ấn Độ, lương công nhân chế biến thủy sản 60-70 Rupee/người/tháng (tương đương 2.200.000 VNĐ/tháng).

Trong văn bản kiến nghị dừng tăng lương tối thiểu, VASEP cũng dẫn báo cáo cập nhật tình hình phát triển kinh tế Việt Nam do Ngân hàng Thế giới (WB) công bố năm 2015 cho biết: Kể từ năm 2006, mức lương tối thiểu đã tăng hơn gấp đôi, trong khi tăng trưởng năng suất lao động thì khá chậm chạp, không tương xứng. Một trong số những điểm gợi ý về chính sách được chuyên gia WB đề cập là việc tăng lương tối thiểu sẽ đạt hiệu quả tối đa nếu được quyết định dựa trên các yếu tố thực tế về năng suất lao động và năng lực cạnh tranh.

Việc đề xuất tăng lương tối thiểu vùng hằng năm với người lao động luôn là chủ đề bàn cãi giữa đại diện người lao động và giới chủ. Hồi đầu tháng 8, sau nhiều tranh cãi, Hội đồng tiền lương Quốc gia đã chốt phương án tăng lương năm 2017 để trình Chính phủ với mức đề xuất tăng chỉ 7,3%.

Trước đó, phía đại diện chủ sử dụng lao động là Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) ban đầu vẫn giữ nguyên quan điểm chỉ tăng lương tối thiểu vùng năm 2017 ở mức 4,5-5% như đề xuất trước đó. Tuy nhiên, VCCI sau đó đã chấp nhận nâng đề xuất lên mức 6%.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, sau khi tính toán, trong đó có sự chia sẻ với phía DN, đã tạm hạ mức đề xuất tăng lương xuống còn 10%, so với mức đề xuất tăng 11,11% trước đó.

Do các bên không tìm được tiếng nói chung nên Hội đồng tiền lương Quốc gia đã phải bỏ biếu và thông qua phương án tăng lương 7,3%. Theo đó, theo đề xuất này, mức lương tối thiếu Vùng I tăng thêm 250.0000 đồng/tháng; Vùng II tăng thêm 220.000 đồng/tháng; Vùng III tăng thêm 200.000 đồng/tháng và Vùng IV tăng thêm 180.000 đồng/tháng so với mức lương tối thiểu hiện tại.

Các tin khác