Thị trường bán lẻ

Sự “lên ngôi” mô hình tiện lợi, đầu tư công nghệ

(ĐTTCO) - Trong năm 2017, thị trường bán lẻ Việt Nam đã trở lại vị trí thứ 6 trong số 30 thị trường bán lẻ hấp dẫn nhất thế giới. Cùng với đó là sự mở rộng ngày càng mạnh mẽ của các cửa hàng tiện lợi, siêu thị nhỏ và chú trọng đầu tư công nghệ.
 
Sự “lên ngôi” mô hình tiện lợi, đầu tư công nghệ
Tăng trưởng kênh bán lẻ hiện đại
Với quy mô GDP khoảng 220 tỷ USD, dân số hơn 92 triệu người, cơ cấu dân số trẻ, Việt Nam đang là thị trường lớn của ngành phân phối hàng hóa tiêu dùng. Theo Chỉ số phát triển bán lẻ toàn cầu (GRDI) của Tập đoàn Tư vấn Thị trường A.T Kearney (Hoa Kỳ), Việt Nam nhiều năm liền nằm trong số 30 nền kinh tế có thị trường bán lẻ hấp dẫn nhất thế giới kể từ năm 2008, và mới đây nhất đã trở lại vị trí thứ 6 (năm 2017). Hiện nay, cả nước có khoảng 800 siêu thị, trung tâm mua sắm, 150 trung tâm thương mại, gần 9.000 khu chợ và 2,2 triệu hộ kinh doanh bán lẻ trên khắp mọi miền. 
 Lễ công bố Top 500 doanh nghiệp lợi nhuận tốt nhất và Top 10 Nhà bán lẻ uy tín năm 2017 do CTCP Báo cáo Đánh giá Việt Nam (Vietnam Report) phối hợp cùng Báo VietnamNet tổ chức sẽ chính thức diễn ra vào ngày 23-11 tại Khách sạn Sheraton, Hà Nội.

Theo báo cáo của A.T Kearney, cửa hàng tiện lợi và siêu thị nhỏ là phân khúc phát triển nhanh nhất. Tính đến nay, FamilyMart đã có 100 cửa hàng và dự kiến sẽ có hơn 800 cửa hàng vào năm 2020. Chuỗi bán lẻ 7-Eleven của Nhật Bản đã lên kế hoạch mở 100 cửa hàng trong vòng 3 năm và 1.000 cửa hàng trong vòng 10 năm. Với Vinmart+, hệ thống này dự kiến sẽ nâng lên khoảng 2.500 cửa hàng vào cuối năm 2017.
Theo nghiên cứu của Kantar Worldpanel, trong năm 2016 có hơn 1/3 số hộ gia đình từng mua sắm tại cửa hàng tiện lợi hay siêu thị nhỏ, với tần suất trung bình 10 lần/năm. Tốc độ tăng trưởng kênh bán lẻ hiện đại từ tháng 4-2016 đến 3-2017 đạt 7,7%, cao hơn mức 6,1% của kênh truyền thống; sản lượng tăng trưởng kênh hiện đại đạt 6,3%, cao gấp 1,34 lần kênh truyền thống.
Tuy nhiên kênh bán lẻ hiện đại vẫn phải đối mặt với sức ép cạnh tranh như việc siêu thị lớn gia tăng cho khách hàng về trải nghiệm mua hàng và sự đa dạng hàng hóa, các cửa hàng truyền thống về tính tiện lợi. Bên cạnh đó, chi phí mặt bằng cao, giá thành đắt hơn, thói quen mua sắm và tiêu dùng truyền thống... là những lý do chính khiến người tiêu dùng bỏ qua cửa hàng tiện lợi và siêu thị nhỏ. 

Công nghệ - mảng đầu tư mới các nhà bán lẻ
Ngày nay, xu hướng cách mạng công nghệ 4.0 đặt ra vấn đề cho các công ty, tập đoàn phải đổi mới công nghệ, cải tiến phương thức sản xuất - kinh doanh, tiếp cận khách hàng hoặc sẽ trở nên lạc hậu. Tài chính không còn là mảng đầu tư duy nhất cần được chú trọng mà đã mở rộng sang công nghệ. Một chuyên gia trong ngành cho biết ngay cả những công ty nhỏ cũng đã bắt đầu tính đến việc phải mua sản phẩm công nghệ để quản lý có hiệu quả, từ đó tăng trưởng ở quy mô hơn. Những nhà bán lẻ làm về công nghệ như Thế giới Di động, FPT Shop... càng cần chú trọng đầu tư mảng này. 
Thế giới Di động, 1 trong 10 nhà bán lẻ uy tín năm 2017, đã dành 13 năm để xây dựng hệ thống quản trị công nghệ, liên thông các bộ phận như website, app, CRM... vào trong tất cả hoạt động quản lý bán hàng, quản lý kho, báo cáo tài chính, tính lương/thưởng, quản lý khách hàng hay tuyển dụng. Đó chính là “bí quyết” để vận hành hệ thống bán lẻ với quy mô 1.500 siêu thị tại 63 tỉnh thành, hơn 31.000 nhân viên cùng 4 thương hiệu. Với ngành bán lẻ, công nghệ sẽ thúc đẩy ngành hàng phát triển theo hướng nhanh hơn, tiện lợi, nâng cấp công cụ thanh toán hay phát triển những mô hình kinh doanh mới như kinh doanh trực tuyến, tiếp thị đa kênh...
Trong khảo sát người tiêu dùng về ngành bán lẻ gần đây nhất của PwC, 49% người được hỏi trả lời có thói quen mua sản phẩm qua điện thoại hàng tháng, cho thấy người tiêu dùng đang quen dần với việc ứng dụng công nghệ vào mua sắm.
Theo TS. Nguyễn Thị Tòng, Trưởng ban Thư ký Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam, công nghệ tạo ra nhiều thuận lợi song cũng gây không ít khó khăn. Công nghệ phát triển đòi hỏi sự đồng bộ, trong khi các nhà bán lẻ, nhất là nhà bán lẻ nội địa, không phải lúc nào cũng sẵn sàng cho việc đầu tư, đồng bộ hóa. “Bất cứ nhà bán lẻ nào, dù quy mô to hay nhỏ, khi thay đổi đều cần điều đầu tiên là nhận thức, tiếp đó phải quyết tâm chuyển đổi, đầu tư mới có thể mang lại hiệu quả. Bởi lẽ đầu tư chưa hẳn ngày một ngày hai đã ra được kết quả” - TS. Nguyễn Thị Tòng kết luận.

Các tin khác