Đức Trung (thực hiện)

Nâng tầm văn hóa đón khách, chiều đãi

(ĐTTCO) - Du lịch TPHCM đặt chỉ tiêu đón 7 triệu lượt khách nước ngoài trong năm 2017. Mục tiêu này liệu có khả thi và để thực hiện cần có những giải pháp nào? 
Nâng tầm văn hóa đón khách, chiều đãi
Trao đổi với ĐTTC về vấn đề này, ông NGUYỄN VĂN MỸ, Chủ tịch HĐQT Công ty Lửa Việt Tours, Giám đốc Công ty Tư vấn - Dịch vụ & Phát triển du lịch CBT, cho biết:
TPHCM đã từng chiếm 70% lượng khách cả nước, nhưng những năm gần đây tỷ lệ này giảm xuống còn khoảng 56% do sự cạnh tranh của các địa phương khác.
Tuy nhiên, nếu ngành du lịch TP biết chung sức và tận dụng thời cơ, 7 triệu khách đến TP 10 triệu dân hoàn toàn nằm trong khả năng. Vấn đề là để kéo khách đến phải biết PR, phải có sản phẩm mới; phải cạnh tranh quyết liệt với các trung tâm du lịch của khu vực, kể cả Campuchia và Lào.
Theo đó, TP phải giải được bài toán về cướp giật, lấn chiếm vỉa hè, an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường, giảm bớt nạn kẹt xe, làm mới các sản phẩm, thay đổi tinh thần và thái độ phục vụ... Chưa thể cạnh tranh chất lượng dịch vụ với các TP lớn trong khu vực ASEAN như Bangkok, Kuala Lumpur, Singapore… nhưng TPHCM hoàn toàn có khả năng vượt qua họ về tinh thần và thái độ phục vụ. 

PHÓNG VIÊN: - Để TPHCM tiếp tục là ngọn cờ tiên phong của ngành du lịch cả nước cần phải làm gì, thưa ông?
Ông NGUYỄN VĂN MỸ: - TPHCM đã có rất nhiều nỗ lực, nhất là việc làm mới sản phẩm. Từ các hoạt động phong phú ở phố đi bộ Nguyễn Huệ, đến nhiều loại hình đa dạng ở phố Tây Bùi Viện, gần đây nhất là đột phá vào du lịch đường sông. Đây là hướng đi tốt và là thế mạnh lâu nay bị lãng quên vì nhiều lý do.
Lấy đơn cử với đường sông ngay từ bây giờ TP phải tính việc quy hoạch trong vài chục năm tới. Đi trên sông để chiêm ngưỡng cảnh vật trên bờ, do vậy phải tính toán từ bến bãi, trạm dừng, nhà vệ sinh, đến việc nối kết thành tuyến điểm, hình thành các điểm nhấn, từ cảnh quan, kiến trúc đến văn hóa, lịch sử, mua sắm; tận dụng các kỹ thuật hiện đại về ánh sáng, âm thanh cho từng điểm nhấn. Mọi thứ phải có lộ trình cụ thể, không phải phát triển du lịch theo kiểu “tư duy nhiệm kỳ”.
Du lịch đường sông là để ngoạn cảnh, không phải ăn nhậu với thập cẩm ca nhạc. Không thể du khách đi thuyền vừa ngắm cảnh đẹp, vừa ăn ngon, vừa nghe, xem giải trí tốt được. Chỉ có thể làm tốt vào tập trung ngoạn cảnh. Tàu chạy êm trên sông, có tầm nhìn rộng để du khách xem cảnh trí đôi bờ. Khách có thể ăn nhẹ hoặc uống nước. 
- Là địa phương mạnh về du lịch, nhưng hiện nay nguồn nhân lực du lịch của TPHCM vẫn còn hạn chế. Ông nghĩ sao về điều này? 
- Nhân lực ngành du lịch nơi nào cũng hạn chế, ngay cả những nước phát triển. Không nước nào dám vỗ ngực tự nhận đầy đủ. Dĩ nhiên, Việt Nam thiếu hơn nhưng TPHCM đỡ hơn các tỉnh. Thực tế, hiện cả nước có trên 200.000 thạc sĩ và cử nhân thất nghiệp, TP cũng gần 1/3, tức đâu có thiếu.
Còn nếu yếu về nghiệp vụ thì đào tạo lại, bồi dưỡng thêm cho mạnh. Kiến thức nền đã có, chỉ cần thêm phần nghiệp vụ chừng 3-6 tháng thực hành, kiểu vừa học vừa làm. Do vậy nguyên nhân “yếu và thiếu” không phải là lý do chính, càng không có gì đáng ngại. 
Điều đáng sợ nhất là tư duy bao cấp theo lối mòn của những người chuyên ngồi phòng lạnh. Quản lý chưa yêu ngành mình đủ nóng để truyền lửa cho nhân viên. Nhân viên chưa yêu TP đủ mạnh để kéo khách đến. Cả Việt Nam nơi nào cũng vậy. Nếu thật sự có tâm huyết với nghề mọi việc sẽ trở nên dễ dàng, từ chuyện lớn tới chuyện nhỏ.
Chủ nhân Homestay Mai Hịch (Mai Châu, Hòa Bình) theo mô hình CBT (du lịch phát triển cộng đồng), chỉ học lớp 4, còn vợ mù chữ, nhưng năm 2016 đón gần chục ngàn khách, trong đó hơn 60% là khách nước ngoài, dù chỉ có 35 chỗ ngủ. Nếu mỗi cá nhân thật sự đam mê, các mặt yếu kém của từng người sẽ sớm được khắc phục. Còn làng nhàng như hiện nay, hoặc chỉ hô khẩu hiệu, thiếu những biện pháp cụ thể, thực tế ngày càng tệ hơn là đương nhiên.
- Với người làm du lịch chuyên nghiệp gần 25 năm liên tục, ông có hiến kế gì?
- Lãnh đạo Sở Du lịch TPHCM làm việc cụ thể với từng ngành liên quan, sau đó mở hội nghị do Chủ tịch UBND TP chủ trì, giao nhiệm vụ rõ ràng cho từng ngành dứt điểm từng vấn đề theo lộ trình chi tiết. Có chế độ kiểm tra tiến độ, kết quả và chế tài đủ mạnh. Bên cạnh đó, ngành du lịch cần điều tra xã hội học và báo cáo tổng hợp về nguồn nhân lực ngành tại TPHCM.
Sở Du lịch làm việc với các trường đại học, cao đẳng, trung cấp nghề để định hướng đào tạo theo nhu cầu và thực tế xã hội cũng như doanh nghiệp; làm cầu nối nhà trường với doanh nghiệp để hình thành mối quan hệ tam giác đều, hỗ trợ và thúc đẩy lẫn nhau giữa Nhà trường - Sinh viên - Doanh nghiệp. Sở Du lịch làm việc với Trung ương để tháo gỡ, đột phá khâu đào tạo và bồi dưỡng, đảm bảo nguồn hướng dẫn viên đủ đáp ứng nhu cầu khách quốc tế vào TP.
Điều cần thiết là ngành du lịch TPHCM phải không ngừng làm mới và tạo ra nhiều sản phẩm đặc trưng, từ tour tuyến tới hàng lưu niệm và các dịch vụ. Chú ý mảng du lịch với trò chơi mạo hiểm, du lịch sinh thái bền vững mà Cần Giờ là một trong những trọng điểm. TPHCM cần phân công trách nhiệm cá nhân, nhất là các lãnh đạo; mọi xử lý vi phạm phải kiên quyết và đủ mạnh để răn đe, ngăn ngừa và động viên những thành tố tích cực, từ quản lý, nhân viên thừa hành cho đến các công ty, các cơ sở hay cá nhân tham gia dịch vụ.
Cuối cùng, để có được những thành tựu đột phá cần những tư duy đột phá. Phải thay đổi nhận thức để chuyển biến thành hành động cụ thể. Mỗi cá nhân cho đến từng tập thể trong ngành du lịch TPHCM phải có những việc làm thiết thực. Mục tiêu 7 triệu khách đến TP trong năm 2017 chỉ là tiền đề cho những đột phá mới, tăng tốc mạnh mẽ và bền vững hơn trong những năm tới.
 - Xin cảm ơn ông.
Trong việc thu hút khách du lịch quốc tế đến nước ta, việc đầu tiên là bắt đầu từ các cửa khẩu. Hãy luôn đón khách bằng những nụ cười niềm nở và lời cám ơn chân tình như người Đài Loan. Hãy nhiệt thành đón, hết lòng phục vụ và lưu luyến tạm biệt khách như người Nhật. Hãy biết đoán ý và chiều khách, đa dạng hóa sản phẩm, để khách vét sạch tiền túi như người Thái. Rất nhiều thứ không cần đầu tư tốn kém mà hiệu quả không ngờ. Tất cả phải bắt đầu từ nhận thức để có hành vi tương ứng.

Các tin khác