Kinh nghiệm gọi vốn từ nhà đầu tư

(ĐTTCO) - Ở bất cứ diễn đàn, hội nghị nào dành cho giới khởi nghiệp, câu hỏi thường được nhiều startup đưa ra là làm sao có thể gọi vốn từ các nhà đầu tư cũng như các quỹ đầu tư, đang ngày càng xuất hiện nhiều hơn ở thị trường Việt Nam. 

Á hậu Thùy Vân phát biểu trước các sinh viên Trường Đại học Quốc tế - ĐHQGTHCM, tại buổi tọa đàm "Khát vọng dẫn lối thành công".
Á hậu Thùy Vân phát biểu trước các sinh viên Trường Đại học Quốc tế - ĐHQGTHCM, tại buổi tọa đàm "Khát vọng dẫn lối thành công".
Đừng sợ mất ý tưởng
Tại Diễn đàn lãnh đạo trẻ Việt Nam 2018, Shark Lê Đăng Khoa, Tổng giám đốc Công ty TNHH Phân bón Ba Lá Xanh, đưa ra lời khẳng định với các startup, rằng muốn làm gì bây giờ cũng cần phải có tiền, rất nhiều tiền. Đó cũng là lý do  nhiều các bạn trẻ muốn tìm kiếm được nhà đầu tư để họ rót vốn cho mình.
Vậy làm sao để mở được những cánh cửa này. Theo chia sẻ của Lê Đăng Khoa, mỗi ngày các nhà đầu tư nhận được rất nhiều hồ sơ của các startup gửi đến. Chính vì thế, muốn được chú ý phải thể hiện được mình là một startup thực sự có giá trị. 
 Hiện Việt Nam đang đón nhận rất nhiều quỹ đầu tư, và họ sẵn sàng rót vốn cho các startup từ những giai đoạn đầu. Vì thế các startup đừng bị động đặt câu hỏi tìm nhà đầu tư ở đâu, gọi vốn như thế nào rồi ngồi đó chờ quỹ đầu tư tìm đến, mà phải tích cực chủ động mở rộng quan hệ của mình, học hỏi không ngừng từ chính cộng đồng khởi nghiệp xung quanh.
Bà Trương Lý Hoàng Phi, Giám đốc BSSC 
“Chưa gọi được vốn đã lo ngại nhà đầu tư sẽ lấy mất ý tưởng hay giành quyền kiểm soát DN mình, là suy nghĩ hoàn toàn sai lầm. Startup phải dùng trăm phương nghìn kế để nhà đầu tư chú ý và rót vốn cho mình” - Shark Khoa nhấn mạnh. Trên thực tế, việc startup lo ngại mất ý tưởng đã từng được các nhà đầu tư nhắc nhở rất nhiều lần. Nhiều bạn trẻ tưởng rằng ý tưởng của mình là độc nhất vô nhị, nhưng khi nói ra ý tưởng ấy trên thế giới và Việt Nam đã có người làm rồi. 
Hiểu được mấu chốt vấn đề, việc quan trọng thứ hai là phải tìm kiếm thông tin về gu đầu tư của từng nhà đầu tư, từng quỹ xem họ có thói quen đầu tư vào những lĩnh vực nào, có phù hợp với lĩnh vực mình đang theo đuổi hay không. Điều này giúp startup không cảm thấy nản chí khi gửi hồ sơ đến sai địa chỉ và không nhận được hồi âm. Kiên trì cũng là một trong những bí quyết nằm lòng không thể bỏ qua.
Vì như Shark Khoa nói, mỗi ngày các nhà đầu tư nhận được vô số hồ sơ, nên việc họ bỏ sót hồ sơ là điều không không tránh khỏi. Gửi một lần không được gửi nhiều lần, gặp một lần chưa thuyết phục được tìm mọi cách để được gặp lại nhiều lần. 
Khi đã có dịp gặp các nhà đầu tư, các quỹ đầu tư rồi, lời khuyên của bà Trương Lý Hoàng Phi, Giám đốc Trung tâm hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp (BSSC), startup phải làm việc hết sức cầu thị và nghiêm túc. Vì hiện nay các nhà đầu tư không phải là đối thủ của nhau, họ có cơ chế chia sẻ thông tin về những DN tiềm năng.
Nên khi một startup có cơ hội gặp nhà đầu tư, cũng có nghĩa quan hệ với nhà đầu tư khác, từ đó có thể được mở rộng hơn. Nếu không nghiêm túc ngay từ đầu, có thể sẽ mất đi nhiều cơ hội ở các lần sau. 
Ngoài những “bí kíp” chung, với mỗi quỹ đầu tư sẽ có những tiêu chí xét chọn để rót vốn riêng. Nói về điều này, ông Nguyễn Việt Đức, CEO Innovation Capital Management, cho biết 4 yếu tố đầu tiên để đánh giá nên đầu tư vào một DN khởi nghiệp, bao gồm giải pháp ấy có giải quyết được nhu cầu và vấn đề của xã hội; độ lớn của thị trường DN có thể chiếm lĩnh; lợi thế cạnh tranh so với đội nhóm khác, và cách thức tổ chức phân nhóm để thực thi được dự án để chiếm lĩnh thị trường. 

Cần tiền đi kèm cố vấn
Một startup đã từng đặt câu hỏi với các nhà đầu tư rằng tiền rất quan trọng, nhưng phải có nhiều tiền startup có thể phát triển mạnh mẽ?.
“Nếu có nhiều tiền startup có thể phát triển nhanh chóng đi tới thành công, việc tìm kiếm nhà đầu tư đã không khó khăn như vậy. Chính các nhà đầu tư cũng hiểu rằng tiền của mình không bao giờ là đủ, nên phải chọn rất kỹ lưỡng các startup trước khi rót vốn đầu tư. Gọi vốn chỉ nhìn vào túi tiền của nhà đầu tư là hoàn toàn sai lầm” - bà Trương Lý Hoàng Phi nhấn mạnh. 
Theo chia sẻ của các nhà đầu tư, nếu chỉ cần có tiền thôi thế giới ngày nay đã thuộc về người giàu, không còn cơ hội cho các ý tưởng từ các startup. Suy nghĩ chỉ nhận được vốn là có thể thành công cần phải nghiêm túc xem lại.
Nhận vốn chỉ là bước khởi đầu cho hành trình phát triển DN, còn để đi đúng hướng tới thành công cần có người đồng hành nhiều kinh nghiệm. Với các startup, bên cạnh việc tìm kiếm những dòng vốn đầu tư để đẩy mạnh các ý tưởng của mình, cái họ cần chính là một cố vấn đồng hành lâu dài. Và đây chính là giá trị quý báu của một nhà đầu tư, không chỉ đơn thuần là tiền. 
Các startup ở giai đoạn non nớt, những kinh nghiệm của nhà đầu tư rất cần thiết. Song nhà tư vấn mang đến không phải lúc nào cũng là giải pháp, hay cách thức giải quyết cho các vấn đề, đôi khi họ chỉ là người đưa ra câu hỏi để các startup tự đi tìm câu trả lời cho sản phẩm hay giải pháp của mình.
“Khi chấp nhận hợp tác phải tôn trọng lẫn nhau, đặc biệt startup phải tôn trọng nhà tư vấn của mình, biết lắng nghe và chấp nhận thay đổi nếu phù hợp. Đó cũng là điều các startup phải cân nhắc” - ông Nguyễn Mạnh Dũng, Giám đốc quỹ đầu tư CyberAgent Việt Nam - Thái Lan, chia sẻ. 
Thêm một gợi ý được đưa đến cho nhiều startup trong hành trình khởi nghiệp của mình, đó là thay vì cạnh tranh với những người khổng lồ, hãy tìm ngách phù hợp để có thể đứng trên vai người khổng lồ. Thực tế hiện nay trước đòi hỏi của thị trường, phần đông DN đang ý thức rất rõ việc thay đổi và chuyển mình. Trong quá trình ấy sẽ bộc lộ nhiều vấn đề DN cần giải quyết, DN càng lớn vấn đề càng nhiều.
Góc mở cho startup là nhìn ra các vấn đề DN phải đối mặt và tìm ra giải pháp. Đó là thời cơ để startup có thể đứng trên vai người khổng lồ, là chiến lược chung startup cùng nhắm đến để thành công. Song điểm mấu chốt là startup phải tạo ra giá trị riêng có cho sản phẩm và dịch vụ của mình. 

Các tin khác