(ĐTTCO) - Theo định hướng quy hoạch phát triển TPHCM đến năm 2030, tầm nhìn 2050, TP sẽ mở rộng theo 4 hướng. Ban đầu, phát triển về hướng Tây Bắc chỉ là hướng phụ, nhưng hiện nay sau khi quy hoạch hướng Đông và Nam gần như hoàn chỉnh, và do hướng Tây Bắc có vị trí thuận lợi, dễ dàng tiếp cận với Bình Dương, Tây Ninh, Long An cũng như các tỉnh khác, nên việc quy hoạch và xây dựng khu đô thị vệ tinh Tây Bắc đang được chính quyền TP quan tâm. Tuy nhiên, giao thông đang là bài toán nan giải.
Thường xuyên kẹt xe
Khu đô thị vệ tinh Tây Bắc có diện tích hơn 9.000ha với sức chứa 320.000 dân, thuộc địa bàn các huyện Củ Chi và Hóc Môn, cách trung tâm TPHCM khoảng 30km. Khu đô thị vệ tinh này không chỉ giúp TP dãn dân mà còn là một cực tăng trưởng mạnh. Tuy nhiên, có một thực tế là việc phát triển khu đô thị Tây Bắc chưa được hiện thực hóa, một trong các nguyên nhân chính yếu do hệ thống giao thông kết nối từ trung tâm TP đến khu đô thị mới chưa được thông thoáng, chỉ 40km nhưng thời gian di chuyển phải mất 2 tiếng, điều này ít nhiều làm nản lòng các nhà đầu tư. Hướng về phía Tây Bắc TP hiện nay chỉ có duy nhất đường Trường Chinh nối từ trung tâm TP đến đô thị Tây Bắc. Vì vậy, muốn phát triển vùng đất phía Tây Bắc TP và cả dải đất sát biên giới Campuchia, giao thông ở hướng này phải được cải thiện.
Sau khi TP cho làm 2 cây cầu vượt ở Lăng Cha Cả và nút giao Hoàng Hoa Thám-Cộng Hòa vào năm 2013, thời gian đầu tình hình được cải thiện rõ rệt, nhưng sau đó tình trạng ách tắc xuất hiện trở lại. Chúng tôi đã dành thời gian quan sát trục đường này nhiều ngày vào cả giờ cao điểm và thấp điểm, nhưng đều nhận thấy tình trạng giao thông tại đây chưa tốt. Một khảo sát dựa trên việc phỏng vấn hơn 100 người dân sống ở khu vực này cho thấy có đến 50% cho biết họ thường xuyên hoặc rất thường xuyên gặp phải tình trạng ùn tắc giao thông khi lưu thông qua tuyến đường này; 16% cho rằng thỉnh thoảng gặp; 40% số người trả lời cho rằng các vụ ùn tắc giao thông họ đã trải qua khi tham gia giao thông tại khu vực là nghiêm trọng hoặc rất nghiêm trọng.
 |
Phân luồng giao thông không hợp lý khiến thường xuyên kẹt xe nghiêm trọng |
Cần phân luồng, tuyến hợp lý hơn
Trên cơ sở cách tiếp cận tổ chức không gian đa chiều, phân tích đa biến liên quan đến dân số, hoạt động dịch vụ, tổ chức giao thông... chúng tôi thử đưa ra một vài đề xuất nhằm góp phần cải thiện tình hình giao thông ở khu vực này. Tại các nút giao thông cửa ngõ Tây Bắc như ngã ba đường Cộng Hòa với Hoàng Hoa Thám chu kỳ tắt mở đèn xanh-đỏ được thiết lập cố định ở 2 tuyến đường nhưng lưu lượng giao thông ở 2 tuyến lại khác nhau, nên tình trạng ùn tắc giao thông xảy ra thường xuyên. Do đó, vấn đề đặt ra là làm sao để giao thông thông suốt và sử dụng đèn giao thông một cách hiệu quả hơn. Đối với những nút giao thông đã có tín hiệu đèn giao thông, cần nâng cấp thành tín hiệu đèn giao thông thông minh; đối với những nút giao thông chưa có tín hiệu đèn giao thông cần nhanh chóng lắp đặt tín hiệu đèn giao thông.
Ngoài ra, chính quyền TP cần phải quy hoạch lại các cơ sở dịch vụ, trung tâm thương mại một cách có hệ thống hơn bằng cách dàn trải tại nhiều khu dân cư khác nhau hoặc quy hoạch theo đúng tiêu chuẩn, hạn chế xây dựng nhiều khu thương mại, cơ sở dịch vụ tập trung tại một khu vực. Đồng thời, tại những khu vực lân cận như Củ Chi, Bình Tân, Tân Phú cần nâng cao chất lượng các loại hình dịch vụ, phân bố thêm các trung tâm thương mại, cơ sở dịch vụ nhằm hạn chế sự di chuyển từ nhiều khu vực tụ hợp về cùng một địa điểm. Nếu như các khu vực Củ Chi, Bình Tân, Tân Phú có các rạp chiếu phim, trung tâm thương mại, bệnh viện chất lượng cao sẽ giảm thiểu việc người dân sống trong khu vực đổ vào khu vực Tân Bình hoặc trung tâm TP vào buổi tối hoặc ngày cuối tuần.
Trục Trường Chinh được coi là tuyến đường huyết mạch từ trung tâm TP đi đến khu đô thị vệ tinh Tây Bắc, có làn đường ô tô rộng khoảng 15m, làm đường xe máy rộng 9,5m và dải phân cách rất rộng (1,37m) vẫn thường xuyên gặp tình trạng ùn tắc giao thông tại các điểm ngã ba Mũi Tàu, ngã tư Khu công nghiệp Tân Bình. Do đó, ngoài biện pháp di dời khu công nghiệp Tân Bình, xây dựng nút giao thông hình xuyến như trên, nhóm nghiên cứu đề xuất việc xây dựng đường cao tốc đô thị tại khu vực này nhằm tiết kiệm thời gian di chuyển của chủ phương tiện giao thông và giải quyết triệt để tình trạng ùn tắc giao thông. Tuyến đường này sẽ dành riêng cho xe ô tô, xe mô tô có dung tích từ 70cm3 trở lên. Đặc biệt, đây là tuyến đường độc nhất từ trung tâm TP đến khu đô thị vệ tinh Tây Bắc và khu vực cửa ngõ Tây Bắc có nhiều dân cư sinh sống, nên đường cao tốc cũng cho phép xe máy lưu thông nhưng làn đường của xe máy phải được ngăn cách với làn đường ô tô, mô tô bởi dải ngăn cách bằng cây xanh.
