Một khu đất rộng trên 500m2 tại phường Thảo Điền (quận 2, TPHCM) được 2 cơ quan chức năng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN QSDĐ) cho 2 hộ gia đình khác nhau. Khu đất này trước đây bỏ trống, nhưng khi 1 trong 2 hộ tiến hành rào chắn phát hiện việc cấp GCN của cơ quan chức năng có sự chồng lên nhau.
Đất có GCN bỗng nhiên bị phong tỏa
Theo trình bày của bà Nguyễn Linh Chi (27A Sông Thao, phường 2, quận Tân Bình, TPHCM), ngày 26-8-2013, bà Chi ký hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ đối với thửa đất số 26, tờ bản đồ số 19 tại phường Thảo Điền, diện tích 519m2, từ ông Bùi Hữu Nhật Trường. Khi chuyển nhượng, thửa đất này đã được cấp GCN CH00299 do UBND Quận 2, TPHCM cấp ngày 20-7-2010, tờ thông báo nộp lệ phí trước bạ ngày 3-6-2010. Việc chuyển nhượng hoàn toàn hợp lệ. Sau khi chuyển nhượng, đóng các loại thuế và lệ phí hợp lệ, bà Chi được UBND Quận 2 cấp GCN CH02242 ngày 3-10-2013 đối với khu đất nói trên.
Tuy nhiên, đến tháng 3-2014, bà Chi nhận được thông báo của Văn phòng Đăng ký QSDĐ (UBND Quận 2) mời đến giải quyết việc một phần thửa đất của bà Chi có diện tích trùng với một thửa đất khoảng 62m2 của bà Trần Thị Đức Hạnh. Ngày 13-3-2014, các bên liên quan, trong đó có đại diện của Văn phòng Đăng ký QSDĐ đã có cuộc họp để giải quyết tranh chấp. Trong biên bản cuộc họp, đại diện của UBND Quận 2 chỉ ghi nhận ý kiến các bên mà không đưa ra kết luận nào. “Trong một buổi làm việc không chính thức, đại diện UBND Quận 2 thừa nhận việc cấp GCN trùng lắp giữa 2 thửa đất là có sai sót từ lỗi hành chính” - bà Chi cho biết.
Điều bất ngờ là sau hơn 6 tháng kể từ cuộc họp chính thức ngày 13-3-2014, bà Chi phát hiện UBND Quận 2 đã có Công văn 3326/UBND-TNMT ngày 17-9-2014 gửi cho Trung tâm Thông tin và tư vấn công chứng yêu cầu “ngăn chặn việc giao dịch QSDĐ” đối với thửa đất của bà Chi và thửa đất của bà Hạnh. Theo đó, chủ nhân của 2 thửa đất này không thể chuyển nhượng, cầm cố, thế chấp hay thực hiện bất kỳ giao dịch nào.
“Việc tôi chuyển nhượng lô đất số 26, tờ bản đồ 19 là hoàn toàn đúng luật. Tôi và ông Trường đã hoàn tất các nghĩa vụ tài chính, thuế với nhà nước. Trong quá trình cấp GCN, Phòng Tài nguyên-Môi trường Quận 2 đã cử cán bộ xuống tận mảnh đất để đo đạc, kiểm tra và không có ý kiến gì đối với phần đất tôi được công nhận. Việc bà Hạnh trình ra GCN của UBND TP cấp chồng lấn lên phần đất của tôi mà UBND quận 2 đã cấp GCN là đang có sự nhầm lẫn từ chính các cơ quan cấp GCN” - bà Chi bức xúc.
 |
Vì đâu nên nỗi?
Bà Trần Thị Đức Hạnh cũng đã có đơn khiếu nại lên UBND Quận 2 về việc khu đất nhà mình bị cấp trùng vào khu đất của bà Chi. Ngày 1-7-2015, UBND Quận 2 đã ban hành Quyết định 2913/QĐ-UBND-TNMT, nhằm giải quyết đơn của bà Hạnh khiếu nại việc cấp GCN QSDĐ. Qua xác minh của quận 2, cho thấy nguồn gốc khu đất 519m2 đã trải qua rất nhiều giao dịch chuyển nhượng. Trước năm 1991, khu đất thuộc quyền sở dụng của bà Nguyễn Thị Chánh. Đến năm 1991, bà Chánh chuyển nhượng bằng giấy tay cho ông Nguyễn Việt Sơn và bà Đỗ Hồng Minh. Đến năm 2010, khu đất tiếp tục chuyển nhượng lại cho ông Trường và năm 2013 ông Trường chuyển nhượng tiếp cho bà Chi.
Theo UBND Quận 2, ngày 27-11-2007, quận 2 đã cấp đổi và cấp mới GCN QSDĐ AK 749839 cho bà Minh với diện tích 519m2. Trong đó phần đất trồng cây lâu năm diện tích 370m2 đã cấp chồng lên phần diện tích 62m2 đã cấp GCN cho bà Nguyễn Thị Thanh Thủy (nay thuộc quyền sử dụng của bà Hạnh). Trong khi đó, phần đất của bà Minh có nguồn gốc nhận chuyển nhượng bằng giấy tay chỉ có 400m2, sau đó đến năm 1999, bà Minh kê khai diện tích sử dụng 497m2, tờ trình nguồn gốc đất năm 2007 bà Minh cũng khai nhận đã chuyển nhượng 500m2. Như vậy, vào năm 1999, bà Minh kê khai cả phần đất 62m2 đã được UBND TP cấp GCN cho bà Thủy năm 2001 là không phù hợp quy định.
Để xảy ra sự cố như đã nêu trên, theo UBND Quận 2, về nguyên nhân khách quan, diện tích cấp GCN cho ông Sơn-bà Minh là do kê khai nhà đất theo Quyết định 3376/QĐ-UB-QLĐT năm 1999 có diện tích 497m2 (thực tế nhận chuyển nhượng năm 1991 chỉ 400m2 nhưng đã khai thêm); Bản đồ địa chính năm 2003 thể hiện diện tích 519m2 thuộc thửa số 33 (không có sự tách biệt với phần đất diện tích 62m2 đã cấp GCN cho bà Thủy); Sau khi được UBND TP cấp GCN, bà Thủy không sử dụng và chuyển nhượng cho nhiều người. Các hộ nhận chuyển nhượng cũng không sử dụng và không có ranh mốc xác định vị trí khu đất; GCN của bà Thủy không có tọa độ, được cấp trên nền tài liệu 299/TTg, thửa đất 460 là thửa thổ tập trung, có diện tích lớn (121.200m2), nên vị trí khu đất 62m2 thể hiện trên bản vẽ cấp GCN không rõ ràng, khó xác định cụ thể.
Về nguyên nhân chủ quan, UBND quận 2 cho rằng, GCN của bà Thủy do UBND TP cấp vào thời điểm 2001 không có tọa độ gốc ranh, sau khi đăng bộ năm 2006 cũng không cập nhật trên bản đồ địa chính nên dẫn đến việc chồng ranh. Như vậy, GCN QSDĐ cấp cho ông Sơn và bà Minh với diện tích 519m2, trong đó có diện tích 62m2 đã cấp GCN cho bà Nguyễn Thị Thanh Thủy (nay thuộc quyền sử dụng của bà Hạnh) là không phù hợp quy định pháp luật. Do đó, nay phần diện tích 519m2 đã chuyển nhượng cho bà Chi và đã được UBND Quận 2 cấp đổi thành GCN vào năm 2013 cũng không phù hợp pháp luật. Song, do phần đất đã được chuyển nhượng cho nhiều người khác nhau nên việc thu hồi GCN chỉ được thực hiện khi có bản án hoặc quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
Trong Quyết định 2913, UBND Quận 2 cho biết trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định này nếu không đồng ý với việc giải quyết khiếu nại, bà Hạnh và bà Chi có quyền khiếu nại tại UBND TP, hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại tòa án theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính.
